Pieniądze z OFE po śmierci
Ile pieniędzy z OFE po śmierci bliskiej osoby jest do wypłaty? Dokładnie tyle, ile zostało zebrane. Zgodnie z art. 4 pkt.11 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Otwarty Fundusz Emerytalny (OFE) to fundusz wybrany przez ubezpieczonego spośród funkcjonujących funduszy emerytalnych na terenie naszego kraju.
Powiedzmy w tym miejscu krótko, jak wygląda obecnie oszczędzanie na emeryturę. Wyżej wymieniona ustawa dokładnie wskazuje, ile wynoszą stopy procentowe składek (art. 22 tejże ustawy). I zgodnie z tymi zapisami, całość składki emerytalnej wynosi 19,52 procent naszych zarobków (czyli tzw. podstawy wymiaru składek).
Z tego 12,22 procent trafia na ogólny rachunek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. To tak zwany I filar. W razie śmierci, rodzina ubezpieczonego nie zobaczy ani grosza z tych pieniędzy, ponieważ nie podlegają one dziedziczeniu.
Pozostałych 7,3 procent albo w całości trafia na indywidualne konto w ZUS (II filar), albo jest dzielone w stosunku:
- 4,38 procent podstawy wymiaru składki do ZUS na indywidualne subkonto (II filar),
- 2,92 procent podstawy wymiaru składki na konto w Otwartym Funduszu Emerytalnym (OFE, III filar), wybranym przez ubezpieczonego
7,3 procent, zgromadzone w II i III filarze, podlega dziedziczeniu. Na jakich zasadach? Jak odzyskać pieniądze z OFE po śmierci ubezpieczonego.
Ile pieniędzy z OFE po śmierci bliskiej nam osoby otrzymamy?
Prostej odpowiedzi oczywiście nie ma i nie chodzi tylko o niewiadomą, jaką jest liczba zgromadzonych na koncie środków.
Najbardziej klarowna jest sytuacja małżonka, który miał ze zmarłym właścicielem konta wspólność majątkową. W takiej sytuacji połowa środków zgromadzonych na rachunku zmarłego trafia na rachunek pozostałego przy życiu współmałżonka w otwartym funduszu emerytalnym. Jeśli osoba ta rachunku takiego nie posiada, OFE jest niezwłocznie zobowiązany go utworzyć i przekazać, w ramach wypłaty transferowej, zgromadzone przez nieżyjącego współmałżonka środki. Zasady podziału tych środków szczegółowo określa art. 131 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.
Dla wielu osób istotne może być, że o wypłatę pieniędzy z OFE po śmierci męża może się ubiegać nie tylko żona obecna, ale i była, o ile tylko w poprzednim małżeństwie obwiązywała wspólnota majątkowa. Oczywiście to samo dotyczy obecnych i byłych mężów.
Jak odzyskać pieniądze z OFE po śmierci bliskiej osoby?
Zabiegając o wypłatę środków z OFE po śmierci ubezpieczonego, dostarczyć musimy do placówki funduszu (zgodnie z art. 131 ust.2 wymienionej wyżej ustawy):
- akt zgonu właściciela konta,
- odpis aktu małżeństwa,
- oświadczenie odnośnie tego, że do śmierci małżonkowie pozostawali we wspólności majątkowej.
Wypłata pieniędzy z OFE po śmierci
W tym miejscu należy podkreślić, że wypłata pieniędzy z OFE po śmierci bliskiej nam osoby nastąpi tylko wówczas, gdy zgon nastąpił przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Obecnie dla mężczyzn wynosi on 65 lat, a dla kobiet 60 lat. Gdy zmarły był już w wieku emerytalnym, rodzina nie odziedziczy po nim pieniędzy z OFE.
Warto dodać, że te same zasady dotyczące „dziedziczenia” pieniędzy zmarłego, dotyczą środków zgromadzonych na indywidualnych subkontach w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, czyli w II filarze.
Pieniądze z OFE po śmierci rodzica
Art. 132 ust.1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych stanowi, iż druga połowa ze zgromadzonych na rachunku w OFE środków, trafia do osoby lub osób wskazanych przez jego właściciela przed śmiercią, tak zwanych „uposażonych”. Jeśli właściciel rachunku wskazał na przykład swoje dzieci, pieniądze z OFE po śmierci rodzica zostaną im wypłacone jednorazowo nie wcześniej niż po miesiącu, ale nie później niż po 3 miesiącach, chyba że ktoś zdecyduje się na wypłatę w ratach rozłożonych na okres nie dłuższy niż 2 lata.
Ważne: wypłata ratalna może odbyć się tylko na wniosek osoby uprawnionej!
Jeśli zmarły nie wskazał żadnej osoby uposażonej zwrot składek z OFE po śmierci właściciela rachunku nie będzie możliwy w prosty sposób. Środki te nie przepadną i nie zostaną zagarnięte przez OFE, ale trafią w takiej sytuacji do tak zwanej masy spadkowej i zostaną rozdzielone w ramach dziedziczenia, albo wedle ustaleń zawartych w testamencie, albo na zasadach ustawowych. Warto nadmienić, że w tym drugim przypadku, dzieci oraz współmałżonek dziedziczą w pierwszej kolejności, dzieląc się otrzymanym majątkiem w równych częściach.
Należy pamiętać, że zarówno osoby wskazane przez zmarłego członka OFE, jak i spadkobiercy ustawowi czy testamentowi, zobowiązani są przedstawić do wypłaty zgromadzonych środków prawomocne stwierdzenie nabycia spadku tzn. postanowienie sądu lub akt poświadczenie dziedziczenia (ten obowiązek nakłada art. 132 ust.4a omawianej ustawy o funduszach emerytalnych).
Konsultacja merytoryczna prawnik Jolanta Woźniak.
Czytaj też:
