Dalekowzroczność – co to jest i na czym polega?
Dalekowzroczność to wada wzroku spowodowana nieprawidłową budową oka. Prawidłowo zbudowane oko, to takie, w którym promienie świetlne skupiają się na siatkówce, jeśli natomiast ma to miejsce przed lub za siatkówką, mamy do czynienia z wadą wzroku . W przypadku dalekowzroczności gałka oczna jest zbyt krótka, lub układ optyczny oka za słaby – zbyt płaska rogówka.
Jak widzi dalekowidz?
Dalekowzroczność charakteryzuje się, tym że u osoby dotkniętej wadą promienie świetlne zamiast skupiać się na siatkówce, skupiają się poza nią. Dalekowidz widzi więc bardzo wyraźnie obiekty i przedmioty od niego oddalone, a te które są blisko są rozmazane i niewyraźne. Jednak z postępem choroby u dalekowidza pogarszać się może zarówno widzenie z daleka, jak i bliska.
Dalekowzroczność – objawy
Dalekowzroczność podobnie jak krótkowzroczność ma swoje podłoże genetyczne. Początki rozwijania się wady są bardzo trudne do wykrycia, ponieważ oko człowieka ma możliwość samoregulacji. Nadwzroczność często daje o sobie znać już w dzieciństwie. Objawem dalekowzroczności jest przede wszystkim pogorszenie ostrości widzenia z bliska, towarzyszą temu zazwyczaj bóle głowy, zmęczenie oczu – szczególnie przy pracy wymagającej patrzenia z bliska na przedmioty, pracy komputerowej, czy czytaniu. Z biegiem czasu może pojawić się także podwójne widzenie, podrażnienie spojówek, czy zez zbieżny.
Dalekowzroczność – rodzaje
Wyróżnia się dwa rodzaje wady wzroku – dalekowzroczności
- Dalekowzroczność utajona – występuje gównie u osób po 40 roku życia
- Dalekowzroczność starcza – diagnozowana najczęściej po 70 roku życia
Dalekowzroczność starcza
Starcza dalekowzroczność spowodowana jest najprawdopodobniej (ponieważ nie ma badań dotyczących przyczyn) sztywnieniem lub wzrostem soczewki. W miarę starzenia się współczynnik załamania światła przez rogówkę i ciało szkliste zmniejsza się średnio o 1,5 dioptrii w 70. roku życia i o 2,5 dioptrii w 80. roku życia.\Dalekowzroczność starcza diagnozowana jest najczęściej u osób po 70. roku życia.
Dalekowzroczność – stopnie zaawansowania
Dalekowzroczność powoduje zbyt niska moc łamiąca układu optycznego – czyli płaska rogówka lub zbyt krótka gałka oczna. Ze względu na stopień zaawansowania wady wzroku, jaką jest dalekowzroczność, wyróżnia się jej trzy rodzaje:
- Dalekowzroczność mała - do 2,5 doptrii
- Dalekowzroczność średnia - od 2,5 do 6,0 dioptrii
- Dalekowzroczność duża – powyżej 6,0 dioptrii
Dalekowzroczność – soczewki i okulary
Jeśli nie zaczniemy korygować wady wzroku - dalekowzroczności za pomocą okularów czy soczewek, może dojść do zaburzeń w układzie mięśniowym oka, co z kolei może być przyczyną powstania zeza. Do korekcji nadwzroczności stosuje się okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe, dobrane odpowiednio według zaawansowania wady. Soczewki dla dalekowidza będą skupiające, oznaczone znakiem plusa.
Dla dalekowidza okularami korygującymi będą tak zwane plusy, czyli okulary o dodatniej zdolności skupiającej. Moc soczewek – czyli ilość dioptrii określa okulista za pomocą odpowiednich badań.
Dalekowzroczność – leczenie
Jak diagnozuje się dalekowzroczność? Aby zdiagnozować dalekowzroczność niezbędne jest badanie okulistyczne. Najpopularniejsze w tym przypadku to m.in. badanie wad refrakcji, czyli rozchodzenia się promieni świetlnych.
Dalekowzroczność można korygować za pomocą szkieł korekcyjnych lub soczewek kontaktowych skupiających, które posiadają dodatnią moc optyczną, ale dalekowzroczność można także leczyć operacyjnie. W większości są to zabiegi z użyciem lasera, które modyfikują kształt rogówki. Zaliczają się do nich np.
- Keratotomia – technika okulistyczna polegająca na wykonaniu nacięć na powierzchni rogówki, za pomocną diamentowego lub laserowego karetotomu, zabiegu nie stosuje się u osób poniżej 18 roku życia.
- fotokeratektomia refrakcyjna (PRK) – laserowa operacja oczu, normalizująca załamywania przez układ optyczny oka, technika ta jest wykorzystywana do leczenia łagodnej i umiarkowanej dalekowzroczności, ale też krótkowzroczności czy astygmatyzmu
- LASEK – podobnie jak fotokeratektomia refrakcyjna, ta technika wykorzystywana jest do leczenia nie tylko dalekowzroczności, ale także krótkowzroczności i astygmatyzmu. Podczas zabiegu nabłonek lub zewnętrzna warstwa rogówki cięta jest drobniejszym ostrzem niż w metodzie LASIK, zwanym trepanem i 20% roztworem alkoholu.
- LASIK - w tej metodzie korekcja wady oka polega na laserowej zmianie krzywizny rogówki.
Nie każdy pacjent może jednak poddać się omawianym wyżej zabiegom z użyciem lasera, przeciwwskazań jest wiele, wśród nich między innymi: zbyt cienka rogówka oka, zespół suchego oka, czy wiek poniżej 18 lat.
Dalekowzroczność a krótkowzroczność
Dalekowzroczność i krótkowzroczność to wady wzroku. Różnica między nimi polega na tym, w którym miejscu skupiają się promienie świetlne w oku: w przypadku dalekowzroczności ma to miejsce za siatkówką oka, w przypadku krótkowzroczności – przed nią; lub czy układ optyczny oka jest za słaby lub za silny. Każdą z wad można korygować za pomocą okularów lub soczewek kontaktowych lub za pomocą zabiegów z użyciem lasera.
Zobacz też: