Różaniec za zmarłego – znaczenie
Różaniec jest modlitwą chrześcijańską, mającą w Kościele katolickim szczególną wagę. Wywodzący się z czasów średniowiecza, upowszechniony w XIX wieku, jest praktyką religijną o charakterze medytacyjnym. Różaniec polega na rozważaniu kolejnych tajemnic dotyczących życia Jezusa Chrystusa oraz jego matki Maryi, będących swoistym streszczeniem Ewangelii. Rozważania przeplatane są cyklicznie powtarzanymi modlitwami (Ojcze Nasz, Zdrowaś Maryjo, Chwała Ojcu a także – gdy odmawiany jest różaniec za zmarłego – Wieczny odpoczynek). W modlitwie różańcowej wspomagamy się zazwyczaj sznurem połączonych paciorków, który również nosi nazwę różańca i który ułatwia rachuby. Należy pamiętać, że ze względu na ilość modlitw „cząstkowych” wchodzących w skład całości, różaniec za zmarłego zajmuje przynajmniej kilkadziesiąt minut.
Różaniec przy ciele zmarłego
Różaniec za zmarłego może być odmawiany przez żałobników w domu, może też być odprawiony w kaplicy przed pogrzebem. Szczególnie w tradycyjnej kulturze obszarów wiejskich praktykowany jest różaniec przy ciele zmarłego, które na pogrzeb oczekuje w domu w otwartej trumnie. Modlitwa odmawiana jest w przeddzień pochówku, zazwyczaj uczestniczy w tym wydarzeniu licznie zgromadzona rodzina, często także sąsiedzi, niekiedy cała wieś. Bardzo często zdarza się, że żałobnicy nie rozchodzą się tej nocy do swoich domów, lecz zostają przy zmarłym do rana. Zwyczajowo ten szczególny czas nazywa się „pustą nocą”. Pamiętać należy, że w Chrześcijaństwie żywa jest wiara w szczególną moc modlitwy w intencji zmarłego. Chrześcijanie modlą się za dusze, które trafiły do czyśćca, by tam oczekiwać na zbawienie. Istotne jest założenie, że po śmierci dusze czyśćcowe zdane są jedynie na łaskę Boga, pomóc zaś może im jedynie wstawiennictwo osób żywych, wyrażone właśnie za pomocą modlitwy.
Jak odmawiać różaniec za zmarłego?
Różaniec za zmarłego rozpoczynamy czyniąc znak krzyża. Następnie odmawiamy „Skład Apostolski” (Wierzę w Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi…), „Ojcze Nasz”, trzykrotnie „Zdrowaś Mario” i raz „Uwielbienie Trójcy Świętej” (Chwała Ojcu). W dalszej kolejności wymieniamy tajemnicę, która ma być rozważana (kompletny wykaz tajemnic przypominamy poniżej), prosząc jednocześnie o zbawienie dla duszy zmarłej osoby, na przykład w ten sposób: Rozważając tajemnicę zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie, modlimy się za zmarłego…. Czyniąc rozważania, przypominamy sobie treść i istotę danej tajemnicy, odczytać możemy też związany z nią tekst w Piśmie Świętym. Po rozważaniach dotyczących każdej tajemnicy powtarzamy:
- 1 raz „Ojcze Nasz”
- 10 razy „Zdrowaś Mario”
- 1 raz „Chwała Ojcu”
- 1 raz „Wieczny odpoczynek”
Następnie przechodzimy do rozważań nad kolejną tajemnicą, ponownie odmawiając wymienione powyżej modlitwy. Cykl ten powtarzamy przy każdej z tajemnic. Co ważne, „Wieczny odpoczynek” włączamy do modlitwy wyłącznie w sytuacji, gdy odmawiamy różaniec za zmarłego.
Różaniec za zmarłego – rozważania
Tak jak powiedzieliśmy wyżej, różaniec za zmarłego odmawiamy czyniąc rozważania dotyczące tajemnic odnoszących się do życia i śmierci Jezusa Chrystusa a także jego matki – Maryi. Tajemnic jest 20 i są one uszeregowane są w cztery grupy,
- Tajemnice radosne
- Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie
- Nawiedzenie św. Elżbiety
- Narodzenie Pana Jezusa
- Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni
- Znalezienie Pana Jezusa w świątyn
- Tajemnice światła
- Chrzest Pana Jezusa w Jordanie
- Objawienie się Jezusa na weselu w Kanie
- Głoszenie Królestwa Bożegoi wzywanie do nawrócenia
- Przemienienie Jezusa na górze Tabor
- Ustanowienie Eucharystii
- Tajemnice bolesne
- Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu
- Biczowanie Pana Jezusa
- Cierniem ukoronowanie
- Droga Krzyżowa Pana Jezusa
- Śmierć Jezusa na krzyż
- Tajemnice chwalebne
- Zmartwychwstanie Pana Jezusa
- Wniebowstąpienie Pana Jezusa
- Zesłanie Ducha Świętego
- Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
- Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny na Królową Nieba i Ziem
Różaniec za zmarłego – tajemnica bolesna
Ze względu na długość modlitwy, różańca zazwyczaj nie odmawia się w całości. Nie jest też tak, że odmawiając różaniec za zmarłego do rozważań wybiera się jedynie tajemnice bolesne, w powszechnym odbiorze kojarzone ze śmiercią. Wiele zależy oczywiście od woli żałobników i sugestii kapłana, generalnie jednak w Kościele katolickim przyjęło się rozważać konkretne tajemnice w określone dni tygodnia. I tak:
- Tajemnice radosne – poniedziałek i sobota
- Tajemnice światła – czwartek
- Tajemnice bolesne – wtorek i piątek
- Tajemnice chwalebne – środa i niedziela
Czytaj też:
