Rodzaje nagrobków i pomników
Cmentarne nagrobki różnią się ze względu na rozmiar, możemy wyróżnić wśród nich nagrobki:
- pojedyncze,
- podwójne,
- a także te dla dzieci;
Z koli rozróżniając ich formę, mówi się o nagrobkach:
- ziemnych,
- murowanych;
Kolejny podział to ten, który uwzględnia materiał czy budulec – wyróżniamy przede wszystkim nagrobki:
- granitowe,
- z marmuru
- oraz z lastryko, czyli betonu.
Wszystkie te czynniki determinują cenę wykonania i montaż nagrobków, a także sposób i koszty późniejszego ich utrzymania, po pogrzebie.
Jakie wymiary mają pomniki cmentarne?
Standardowo przyjmuje się, że dolny wymiar nagrobków pojedynczych to 90 na 190 centymetrów, zaś nagrobków podwójnych – 160 lub 180 na 190 centymetrów. Nagrobki dla dzieci mają zazwyczaj wymiary 60 na 100 centymetrów. Wszystko jednak zależy od wymiarów betonowych podstaw, na której zostają umieszczone, dlatego w razie wątpliwości kwestię te warto omówić z zarządcą cmentarza.
Nagrobki granitowe - najbardziej popularne
Nagrobki granitowe są w Polsce popularne nie tylko ze względu na wygląd kamienia, ale i jego trwałość, co ma ogromne znaczenie w naszych warunkach atmosferycznych, z dużymi amplitudami rocznymi temperatur oraz znacznymi opadami. Nagrobki granitowe uchodzą za odporne na działanie tych czynników, w odróżnieniu od na przykład pomników z marmuru.
Mówimy tu o wytrzymałości na uszkodzenia mechaniczne. Gorzej, jeśli chodzi o zachowanie połysku – pod wpływem deszczu, śniegu, granit matowieje, dlatego i ten rodzaj nagrobków wymaga zabiegów pielęgnujących, przynajmniej raz w roku.
Pomniki granitowe - konserwacja
Przy pomnikach granitowych bardzo ważna jest pielęgnacja. Do czyszczenia nagrobków granitowych nie używa się środków natłuszczających, które zmniejszą „oddychalność” kamienia, granitu nie należy również pastować, aby uniknąć przyciągania i przyklejania brudu. Czym więc pielęgnować granit?
Eksperci od kamieniarstwa zalecają zwykłą wodę z octem. Do mycia lepiej wykorzystywać miękkie szmatki i gąbki, a tylko z największymi zabrudzeniami walczyć za pomocą szorstkich zmywaków – istnieje ryzyko zarysowania powierzchni.
Jak czyścić płyty nagrobkowe?
O ile dziś granit jest podstawowym materiałem w zakładach kamieniarskich, o tyle niegdyś często nagrobki wykonywano z lastryko, czyli z betonu z zawartością grubego kruszywa. Uchodzą one za dużo trudniejsze w utrzymaniu. Ten rodzaj betonu jest bowiem porowaty i łatwo przyjmuje pył oraz wodę. Zaniedbane lastryko często porasta mchem.
Zaleca się, aby nagrobki z lastryko natłuszczać, wytwarzając barierę ochronną dla brudu i wilgoci. W ciężkich przypadkach lastryko myje się ostrymi środkami chemicznymi, można też używać ostrych zmywaków.
Czy nagrobki na polskich cmentarzach podlegają modom?
Formy i wzory
Pomniki cmentarne w obecnych czasach mają dość standardowe kształty – zazwyczaj nagrobki mają kształt prostokątny, z pionowo wmurowaną tablicą. Jeśli zamawiający lub kamieniarze wykazują się ponadstandardową inwencją, to głównie w zakresie kształtu owych tablic. Bywa, że zamiast prostokąta, mają one formę na przykład serca, czasem poza obręb tablicy wychodzi sylwetka krzyża. Aczkolwiek w ostatnich latach odchodzi się od tego typu zabiegów, które zaczynają uchodzić za kiczowate, na rzecz coraz prostszych form.
Nagrobki nowoczesne
Nowoczesne nagrobki często przybierają bardzo ascetyczne kształty. Coraz częściej spotykamy także te pozbawione tablic. Informacje o zmarłym i wszelkie inne napisy w nowoczesnych pomnikach cmentarnych umieszczane są bezpośrednio na poziomej płycie nakrywowej.
Nagrobki chińskie
Popularność w Polsce zyskują nagrobki chińskie. Nie mają one oczywiście nic wspólnego z kulturą chińską ani wierzeniami Dalekiego Wschodu, chodzi wyłącznie o miejsce produkcji. Nie sposób wykluczyć, że tego typu opinie mają służyć po prostu ochronie polskiego rynku, niemniej kamieniarze często ostrzegają o niskiej lub nieznanej wytrzymałości produktów rodem z Chin. Zwłaszcza, jeśli nagrobki te są wykonane nie z granitu, a egzotycznego kamienia, który nie występuje naturalnie w naszej części globu.