Savoir-vivre przy wielkanocnym stole

Czeka cię organizacja wielkanocnego śniadania w szerszym, wielopokoleniowym gronie rodzinnym? Podejmiesz świąteczną gościną swoje dzieci i wnuki?
Rodzina przy stole, spożywająca posiłek
Żródło: 123rf
Spis treści

Warto wykorzystać wasze spotkanie także do tego, by przypomnieć najbliższym podstawowe zasady zachowania przy stole. To przecież również element tradycji, na który warto uczulić następne pokolenia.

Daj dobry przykład przy świątecznym stole

Z oczywistych powodów unikaj formy lekcji, pouczeń czy wykładu – jeśli zanudzisz wnuki, stracisz z nimi kontakt, a w tym dniu chodzi przecież o coś wręcz odwrotnego. Zapomnij też o strofowaniu czy zrzędzeniu, które może skutecznie popsuć atmosferę. Postaw raczej na to, by dawać dobry przykład, by własnym zachowaniem pokazać godne naśladowania wzorce. Dyskretnie i delikatnie pokaż małolatom, że savoir-vivre jest „cool”. O samych zasadach staraj się nie mówić wprost, bo tylko spłoszysz dziatwę. Dwie-trzy uwagi na ten temat – i tylko w formie ciekawostki lub żartu – podczas jednego śniadania, nawet dłuższego, to wystarczająca dawka.

Wielkanocne śniadanie - odświętnie i elegancko

Przede wszystkim pamiętaj, że wielkanocne śniadanie ma charakter uroczysty, a więc zadbaj o odpowiednią oprawę. Nie pozwalaj sobie na nadmierny luz – narzuć wszystkim elegancki i schludny styl. Z drugiej strony – nie przesadzaj: to jednak uroczystość rodzinna, w gronie bliskich osób. Nie musicie więc wszyscy stroić się jak do ślubu.

Jak przygotować świąteczny stół

Ważny jest też wygląd świątecznego stołu. Zgodnie z tradycją wielkanocną powinien on być nakryty białym obrusem udekorowanym bukszpanem. Przed każdym z gości postaw dwa talerze – jeden do dań głównych, drugi do przekąsek. Łyżkę i nóż ułóż po prawej stronie (nóż na zewnątrz, ostrzem w stronę talerza), widelec zaś z lewej (wygięciem w dół). U góry talerza umieść małą łyżeczkę i sztućce do deseru. Po lewej stronie, powyżej sztućców połóż serwetkę.

Na stole nie może zabraknąć okolicznościowej dekoracji: baranka wielkanocnego z czerwoną chorągiewką ze złotym krzyżykiem. Baranka ustaw na talerzyku czy spodku z zasianą rzeżuchą (lub z młodym pędem owsa). Postaw też na stole wazon, w którym powinny się znaleźć bazie i pierwsze wiosenne kwiaty oraz zielone gałązki.

Na stole niezbędny jest koszyczek lub talerz z pisankami. Wszystkie pobłogosławione pokarmy wyłóż na półmiski lub talerze tak, aby był do nich łatwy dostęp. Na osobnym talerzyku powinno się znaleźć jajko ze święconki – najlepiej podzielone na ćwiartki. Śniadanie wielkanocne rozpoczyna się od życzeń i dzielenia się święconym jajkiem. Najpierw osoba najstarsza wiekiem lub gospodarz składa życzenia wszystkim biesiadnikom. Potem można sobie składać życzenia indywidualne. Dopiero po życzeniach i po podzieleniu się jajkiem można zasiąść do wielkanocnego stołu. Warto przekonać wszystkich do tego, by nie wyłamywali się z tego rytuału.

Jak usadzić gości przy wielkanocnym stole?

Reguły związane z usadzaniem gości przy stole są bardzo skomplikowane i w warunkach domowych, w przypadku świątecznych, rodzinnych posiłków często trudne do spełnienia – np. wtedy, gdy goście sami spontanicznie wybiorą sobie miejsca do siedzenia. Warto zachować tu po prostu zdrowy rozsądek (o zasadach z tym związanych możesz np. krótko wspomnieć przy stole jako o pewnej ciekawostce). Według zasad savoir-vivre powinieneś postarać się, by kobiety nie siedziały obok kobiet (kobieta w dodatku nie może siedzieć obok miejsca pustego), mężczyźni obok mężczyzn, a małżonków należy rozdzielić i posadzić naprzeciw siebie.

Gospodarz po swojej prawej stronie sadza najważniejszego gościa płci żeńskiej, a po lewej drugiego co do ważności gościa płci żeńskiej, gospodyni zaś – po prawej stronie ma najważniejszego gościa płci męskiej, po lewej drugiego co do ważności gościa płci męskiej (z kolei trzeci co do ważności gość płci żeńskiej siada obok drugiego co do ważności gościa płci męskiej itd.). Bezwzględne stosowanie tych zasad podczas rodzinnych, domowych śniadań czy obiadów może jednak budzić poważne wątpliwości, gdyż wymaga kategoryzowania gości.

Kogo uznać za gościa najważniejszego, a kogo drugiej czy trzeciej kategorii? Co zrobić, gdy np. syn z synową będą chcieli siedzieć obok siebie, łamiąc w ten sposób wszelkie konwenanse? Na siłę ich rozsadzać? Odwołaj się do zdrowego rozsądku: pamiętaj, że to ma być miłe, rodzinne spotkanie, a nie zajęcia obowiązkowe z protokołu dyplomatycznego. Co natomiast ważne – postaraj się nie sadzać obok siebie osób, które nie darzą się sympatią. Unikniesz wówczas kłótni, których przy wielkanocnym stole z pewnością nie potrzeba.

Savoir-vivre - podstawy 

Oczywiście podczas świątecznego śniadania obowiązują także uniwersalne zasady savoir-vivre. Należy więc jeść bez pośpiechu, nie mówić z pełnymi ustami, nie opierać łokci na stole itd. Pamiętaj – dawanie dobrego przykładu w tym względzie może się okazać w przypadku twoich wnuków o wiele skuteczniejszą metodą wychowawczą niż nagminne upominanie.

Przede wszystkim jednak nie zapominaj, po co się spotkaliście i zadbaj o to, by wszystkim było miło. Nie szczędź innym uśmiechów, unikaj drażliwych tematów, bądź wyrozumiały, pogodny i życzliwy. Wykorzystaj te chwile na rozmowę z dziećmi i wnukami. Kto wie, kiedy znowu wszyscy będą mieli na to czas?

Więcej z kategorii Historia i tradycje
Części mszy świętej – główne i stałe. Najważniejsze
Ksiądz trzyma w dłoniach hostię
Koronka do krwawych łez Matki Bożej - jak odmawiać?
Pomnik Maryi
Wizyta duszpasterska - jaki ma przebieg i jak się do niej przygotować?
Powiązane artykuły
Msza za zmarłych - jak napisać intencje mszalne?
Konfesjonał
Jak się spowiadać? Grzechy i regułka dla dorosłych
Suchy chleb i szklanka wody
Post w kościele katolickim – kogo i kiedy obowiązuje?
Cerkiew prawosławna
Prawosławie a katolicyzm. Różnice, cechy i święta
Ksiądz odprawiający mszę świętą
Msza święta krok po kroku – tekst, przebieg, części