Renta z tytułu niezdolności do pracy
Przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ZUS posługuje się następującą definicją: za niezdolną do pracy uważa się osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu wskutek choroby lub wypadku i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.
W 2020 roku, po waloryzacji rent i emerytur wzrośnie także najniższa renta przyznawana z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Według prognoz podniesie się o 35,64 zł.
Czytaj też: Renta chorobowa z ZUS i KRUS – ile wynosi i jak ją dostać?
Całkowita niezdolność do pracy
Całkowita niezdolność do pracy to pojęcie definiujące osobę, która utraciła możliwość wykonywania pracy w ogóle.
Czytaj też: Renta inwalidzka – kto może ją otrzymać i jaka jest jej wysokość
Częściowa niezdolność do pracy
Częściowa niezdolność do pracy dotyczy osób, które utraciły w znacznym stopniu zdolność do pracy zgodnej z posiadanym przez nią poziomem kwalifikacji.
Czytaj też: Renta rodzinna – zasady i warunki przyznawania
Niezdolność do pracy
Niezdolność do pracy orzeka się na czas nie dłuższy niż pięć lat, chyba, że wedle najnowszej wiedzy medycznej nie ma rokowań do odzyskania zdrowia przed upływem tego okresu - w takim przypadku niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat, ale nie na stałe.
Czytaj też: Wiek emerytalny w Polsce kobiet i mężczyzn
Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy
Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ZUS przyznaje osobie, która spełnia łącznie wszystkie wymienione niżej warunki:
- została uznana za niezdolną do pracy,
- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy. Wynosi on: 1 rok – jeśli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat, 2 lata – w wieku 20-22 lata, 3 lata – 22 do 25 lat, 4 lata – 25 do 30 lat, 5 lat – powyżej 30 lat,
- niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych (np. ubezpieczenia, zatrudnienia) lub nieskładkowych, na przykład w okresie pobierania zasiłku chorobowego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego.
Renta z tytułu niezdolności do pracy różni się od renty socjalnej m.in. tym, że ta ostatnia przysługuje osobom, u których niezdolność do pracy powstała przed 18 urodzinami lub przed ukończeniem nauki w szkole lub na studiach
Częściowa niezdolność do pracy a wysokość renty
Wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ZUS oblicza w następujący sposób:
- 24 procent kwoty bazowej,
- po 1,3 procent podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych,
- po 0,7 procent podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych,
- po 0,7 procent podstawy wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista osiągnąłby wiek emerytalny.
Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 75 procent renty z tytułu niezdolności całkowitej.
Świadczenia rentowe i emerytalne mają ustalony minimalny próg. W 2017 roku wysokość najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy wynosi 1000 złotych brutto. W marcu 2018 roku, w związku z zapowiedzianą waloryzacją rent i emerytur o 2,7 procent, kwota ta wzrośnie do 1027 zł brutto.
Czytaj także: Ile można dorobić do renty?
Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy
Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć:
- wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy (jest to druk ZUS Rp-1R),
- zaświadczenie o stanie zdrowia – formularz ZUS N-9, który jest wypełniany przez lekarza prowadzącego, nie wcześniej, niż miesiąc przed złożeniem wniosku,
- wywiad zawodowy – formularz ZUS N-10 wypełniany przez ostatniego pracodawcę,
- informacja dotycząca okresów składkowych i nieskładkowych – druk ZUS Rp-6,
- dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe, takie jak świadectwa pracy czy legitymacja ubezpieczeniowa.
Czytaj też: Emerytura po mężu – ile procent otrzyma żona