Renta rodzinna
Śmierć członka rodziny to nie tylko smutne przeżycie emocjonalne. W wielu przypadkach oznacza to także gwałtowny, powstały z dnia na dzień, problem ekonomiczny, jeśli zmarły w znacznym stopniu przyczyniał się do utrzymania gospodarstwa domowego. Naprzeciw wychodzi instrument zwany rentą rodzinną. Jest to stałe świadczenie, wypłacane przez ZUS lub KRUS, pomagające załatać nagłą dziurę w budżecie.
Z uwagi na fakt, że najczęściej w polskich rodzinach to mąż umiera pierwszy, zwykło się mówić o „rencie rodzinnej dla wdowy”, „rencie rodzinnej po mężu”, często używa się też potocznego zwrotu „emerytura po mężu”. To ostatnie określenie, chociaż nieprawidłowe w sensie formalnym (w terminologii ZUS nie występuje takie świadczenie), również w pewnym sensie wzięło się z praktyki. ZUS rentę rodzinną wypłaca bowiem w przypadku, gdy zmarły był emerytem, lub korzystał ze świadczeń przedemerytalnych. Niuansów jest zresztą dużo więcej, dlatego zobacz, jakie dokładnie trzeba spełnić kryteria, aby dostać z ZUS rentę rodzinną.
Czytaj też: Ile wynosi najniższa renta w Polsce (chorobowa, rodzinna, inwalidzka)?
Komu przysługuje renta rodzinna
ZUS rentę rodzinną będzie wypłacać wdowie i wdowcowi. To najczęstsze przypadki. Ale też na rentę rodzinną mogą liczyć dzieci zmarłego oraz dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione. Co więcej, rentę rodzinną otrzymają także rodzice, ojczym, macocha i osoby przysposabiające, jeśli dowiodą, że były w znacznym stopniu utrzymywane przez zmarłego.
ZUS renta rodzinna
Nie każdej jednak wdowie, czy dziecku, należy się renta rodzinna. ZUS rentę rodzinną przyznaje osobie, której zmarły członek rodziny (najczęściej małżonek) był emerytem lub przynajmniej spełniał ustawowe kryteria, by emerytem zostać – na przykład osiągnął stosowny wiek (od 1 października będzie to 65 lat dla mężczyzn i 60 dla kobiet). Renta rodzinna należy się też, jeżeli zmarły miał ustalone prawo do:
- emerytury pomostowej,
- zasiłku przedemerytalnego,
- świadczenia przedemerytalnego,
- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- renty z tytułu niezdolności do pracy.
Czytaj też: Renta rodzinna - zasady
Renta rodzinna warunki
ZUS rentę rodzinną wypłaci, jeżeli osoba o nią się starająca, w chwili śmierci zmarłego, sama miała przynajmniej 50 lat, lub była uznana za niezdolną do pracy. O rentę rodzinną będą mogły się także starać osoby, których bliski zmarł wcześniej, ale które wiek 50 lat osiągną w ciągu 5 lat od jego zgonu. Renta rodzina należy się też osobie, która wychowuje dziecko uprawnione do renty, w wieku do 16 lat, lub do 18 – jeśli kształci się ono w szkole.
Renta rodzinna a praca
Pobierając rentę rodzinną wolno dorabiać, a nawet – regularnie pracować. Jedynym ograniczeniem jest wysokość zarobków. Jeśli przekroczą one pułap 70 procent średniej płacy w kraju, wówczas ZUS zacznie obniżać wysokość wypłacanej renty rodzinnej. Obecnie średnie wynagrodzenie w kraju wynosi 4220,69 zł, co oznacza, że bez ryzyka obniżenia renty rodzinnej, można zarabiać do 2954,50 zł. Natomiast w sytuacji, gdy zarobki przekroczą 130 procent przeciętnej płacy w Polsce, wówczas ZUS rentę rodzinną całkowicie zawiesza. Obecnie pułap ten to 5486,90 zł.
Warto pamiętać, że limity dorabiania na rencie rodzinnej dotyczą tych form zarobkowania, które są świadczone na podstawie umów objętych obowiązkiem odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne – a więc między innymi umów o pracę i umów zlecenie. Nie dotyczą natomiast na przykład umów o dzieło.
Czytaj też: Renta inwalidzka – kto może ją otrzymać i jaka jest jej wysokość
Ile wynosi renta rodzinna
Ile wynosi renta rodzinna? Wysokość stanowi 85 procent emerytury, lub innego z wymienionych wyżej świadczeń, które otrzymywałby zmarły, gdyby nadal żył. W przypadku, gdy renta rodzinna przysługuje dwóm osobom, dostają one 90 procent emerytury zmarłego do podziału na pół. Jeśli są to trzy osoby – dzielą się kwotą równą 95 procentom świadczenia należnego zmarłemu. Renta rodzinna 2020 wzrośnie. Najniższa wypłacana renta rodzinna to 1100 zł, od marca 2020 ma to być nawet 1200 zł.
Renta rodzinna KRUS
A jak sytuacja wygląda w przypadku rolników i ich najbliższych? Bardzo podobnie. Renty rodzinne KRUS wypłaca niemal na tych samych zasadach, co ZUS, z tą główną różnicą, że zmarły musiał mieć przyznane prawo do emerytury lub renty rolniczej, albo też spełniał warunki do przyznania takiego prawa.
