Rehabilitacja po artroskopii kolana
Krótki pobyt w szpitalu i opieka medyczna po artroskopii to niekiedy za mało, aby w pełni powrócić do zdrowia. Sam zabieg artroskopii jest mało inwazyjny i nie wymaga zbyt długiej hospitalizacji. Pacjenci szybko wracają do domu. Opuszczając szpital nie zawsze jednak odzyskują sprawność sprzed choroby. I tutaj pojawia się ogromna rola rehabilitacji. Wprowadzana po zakończeniu leczenia, jest tak samo ważna, a wprowadzona szybko i prawidłowo przywraca poprawne działanie kolana.
Zasady rehabilitacji po artroskopii kolana
Artroskopie kolana najczęściej wykonuje się po urazach kolana, zapaleniu reumatoidalnym lub w przypadku bólu niewiadomego pochodzenia. Ryzyko powikłań jest minimalne, ale działania rehabilitacyjne należy szybko rozpocząć. Oto podstawowe zasady postępowania przy rehabilitacji po artroskopii kolana:
- rozpoczęcie rehabilitacji jak najszybciej po zabiegu, do 24 godzin,
- maksymalne odciążenie kolana po artroskopii,
- poruszanie się przy pomocy kul,
- korzystanie z ortezy przy chodzeniu,
- przebywanie raczej w spoczynku tuz po zabiegu, z noga podniesioną,
- zimne okłady,
- wykonywanie ćwiczeń, zleconych przez specjalistę.
Ćwiczenia usprawniające dobiera indywidualnie każdemu pacjentowi fizjoterapeuta, który pozostaje w kontakcie z lekarzem, wykonującym artroskopię.
Jaka rehabilitacja po artroskopii kolana?
Rehabilitacja po artroskopii kolana podzielona jest na kilka etapów. Każdy z nich polega na indywidualnej pracy z terapeutą. Podejmowanie stopniowo różnych form ćwiczeń pozwala na szybką regenerację stawu kolanowego.
Etap I – pooperacyjny:
● krioterapia, która schładza staw kolanowy,
● ćwiczenia bierne z wykorzystaniem szyny,
● terapia mięśniowa w obrębie blizn,
● pionizacja pacjenta,
● nauka chodzenia z kulami.
Etap II – do 14 doby:
● stymulacja mięśnia czworogłowego,
● ćwiczenia mięśni pośladkowych,
● osiąganie pełnego wyprostu w stawie kolanowym.
Etap III – do 6 tygodnia:
● nauka stania na jednej nodze,
● zwiększanie zakresu zgięcia kolana,
● przysiady,
● jazda na rowerze stacjonarnym.
Etap IV – do 12 tygodnia:
● ćwiczenia z oporem (z taśmami i ciężarki),
● jazda na rowerze,
● marsz po bieżni,
● ćwiczenia na stepach.
Etap V – po 12 tygodniu:
● wzmacnianie mięśni,
● dynamiczne ćwiczenia na niestabilnym podłożu,
●. jazda na rowerze.
Każdy z etapów rehabilitacji wypełniony jest ćwiczeniami ruchowymi, pod opieką fizjoterapeuty. W każdym indywidualnym przypadku specjaliści, w porozumieniu z lekarzem prowadzącym, opracowują schemat ćwiczeń dla poszczególnych pacjentów.
Rehabilitacja po artroskopii kolana – ćwiczenia
Ćwiczenia rehabilitacyjne po artroskopii kolana początkowo polegają na wzmacnianiu mięśni uda, napinaniu mięśni łydek i unoszeniu nogi w pozycji leżącej. Odtworzenie całkowitej ruchomości stawu kolanowego to odrębny, kolejny etap. Oto kilka przykładów wstępnych ćwiczeń:
- delikatne zginanie stawu kolanowego (do 10°) w pozycji leżącej poprzez dociskanie pięt do podłoża,
- powolne unoszenie wyprostowanej nogi, leżąc na plecach,
- ściąganie pośladków w pozycji leżącej na plecach, przy zgiętych kolanach,
- delikatne machanie noga w pozycji stojącej, przy trzymując się poręczy,
- mini przysiady w pozycji stojącej, trzymając się krzesła lub stołu,
- delikatne zginanie kolan do tyłu tak, aby piętadotykałapośladek (z podparciem jednej ręki o ścianę),
- wchodzenie na niskie stopnie i delikatne schodzenie,
- unoszenie wyprostowanej nogi w pozycji siedzącej, przytrzymanie i opuszczenie,
- delikatna i spokojna jazda na rowerku stacjonarnym.
Wiele ćwiczeń w rehabilitacji po artroskopii kolana dotyczy wzmocnienia łydek, a także mięśnia czworogłowego. Te partie ciała mają ogromne znaczenie przy wspomaganiu kolana, gdyż amortyzują i wspierają staw kolanowy.
Ile trwa rehabilitacja po artroskopii kolana?
Prawidłowo wykonana profesjonalna rehabilitacja po artroskopii kolana trwa do 3 miesięcy. Jej czas trwania zależy od schorzenia i indywidualnych predyspozycji pacjenta. Z reguły powrót do właściwej sprawności następuje średni w okresie 5-6 tygodni. Nie zawsze możliwy jest szybki powrót do pracy. Jeśli ma ona charakter biurowy to sprawa jest o wiele prostsza. Niekiedy jest to możliwe już po tygodniowej rehabilitacji, ale zalecana jest wtedy wyjątkowa ostrożność. Zajęcia, które wymagają większego obciążenia kolan muszą poczekać dłużej – od 6 do 12 tygodni po artroskopii. Warto, aby praca z fizjoterapeutą odbywała się przynajmniej 2 razy w tygodniu, oprócz codziennej domowej (samodzielnej) rehabilitacji. Ogromna zaletą artroskopii jest jej niewielka inwazyjność, co przekłada się na czas rehabilitacji. Brak nacięć na skórze wokół stawu daje możliwości opuszczenia szpitala już następnego dnia i szybkie rozpoczęcie ćwiczeń.
Czas odciążania kolana powinien wynosić do 4 tygodni. Wszystkie działania w poszczególnych etapach rehabilitacji muszą być nadzorowane przez rehabilitanta, pod nadzorem lekarza. Czas ich trwania zależy od rodzaju przeprowadzonej operacji, szybkości miejscowego gojenia i indywidualnych predyspozycji pacjenta.
