Życie, codzienne obowiązki i problemy często wywołują stres i wzmagają niepokój. Niekiedy traumatyczne doświadczenia też nie pozwalają osiągnąć spokoju i harmonii w codzienności. Ciągłe poczucie lęku i problemy mogą wywołać objawy podobne do zawału serca. Ciągła koncentracja na własnych problemach i zdrowiu może także doprowadzić do nerwicy serca. Aby wykluczyć inne choroby (jak chorobę serca czy tarczycę) należy wykonać badania, poznać objawy nerwicy serca i metody jej leczenia.
Co to jest nerwica serca?
Nerwica serca to dolegliwość, która ma głównie podłoże somatyczne. Oznacza to, iż zaburzenia w organizmie ludzkim mają bezpośredni związek z problemami psychicznymi. Serce zaczyna źle funkcjonować, jednak jego budowa i praca naczyń pozostają bez zmian. Bardzo często lekarze określają ten rodzaj nerwicy jako zaburzenie nerwicowe pod postacią somatyczną. Większość ludzi odczuwa lęk. I nie ma w tym nic dziwnego i niepokojącego. W pewnym sensie jest to normalne uczucie. Ale jeśli odczucie to jest stałe i zaczyna wpływać na codzienne życie może doprowadzać do nerwicy serca. Objawy jej są często mylone z chorobami serca, dlatego lekarz dopiero po serii badań może wykluczyć zaburzenia serca i zalecić leczenie zaburzeń natury emocjonalnej (lękowej).
Przyczyny nerwicy serca
Przyczyny nerwicy serca mają głównie podłoże somatyczne. Większość nerwic czyli chorób wpływających na zdrowie psychiczne i samopoczucie nie jest do końca poznana. Czasem nerwica serca może rozwijać się bez żadnego poważniejszego powodu, jako brak równowagi określonych substancji chemicznych w mózgu. Ale w większości jest to następstwo stresującego wypadku czy serii zdarzeń.
Do głównych przyczyn nerwicy serca zalicza się:
- długotrwały stres, mający podłoże rodzinne lub w pracy,
- ciągłe zmaganie się ze stresem w życiu codziennym,
- duży wysiłek intelektualny,
- podatność genetyczną na zaburzenia lękowe,
- predyspozycje psychiczne.
Wiele nerwic serca ma także podłoże w traumatycznych przeżyciach. Przyczyn tej nerwicy można upatrywać nawet w dalekiej przeszłości czy nierozwiązanych konfliktach z dzieciństwa. Wśród tych nich wyróżnia się:
- alkoholizm w rodzinie,
- rodzinna przemoc,
- molestowanie seksualne,
- rozwód rodziców,
- oschłe relacje rodzinne,
- nadopiekuńczość rodziców,
- zbyt duże oczekiwania rodziców wobec dziecka,
- działanie „wbrew sobie”, zaspakajając tylko i wyłącznie oczekiwania innych.
Każdy pacjent musi być indywidualne konsultowany. Nerwica serca pojawia się z innych przyczyn u różnych ludzi. Często potrzebna jest konsultacja psychologiczna.
Objawy nerwicy serca
Osoby, które cierpią na nerwicę serca, skarżą się na różne dolegliwości. Do najczęściej występujących objawów nerwicy serca zaliczane są:
- kołatanie serca, odczuwane jako „wywracanie” serca w klatce piersiowej,
- przyspieszenie bicia serca, potocznie określanie jako uczucie „wyskoczenia” serca,
- ból w okolicach klatki piersiowej,
- płytki oddech,
- podwyższone ciśnienie,
- duszności,
- pocenie, głównie dłoni i pod pachami,
- nudności i wymioty,
- odczucie osłabienia po napadzie stresu,
- zaczerwienie skóry, głównie na twarzy i dekolcie,
- odczucie gorąca na całym ciele,
- drętwienie rąk,
- mrowienie warg,
- ogólna dekoncentracja.
Niektóre objawy nerwicy określane są jako objawy emocjonalne. I te dotyczą głównie psychiki pacjenta, a należą do nich:
- ataki paniki,
- ciągłe poczucie zbliżającego się bliżej nieokreślonego niebezpieczeństwa,
- silny lęk.
Nerwica serca w mocno rozwiniętej postaci może nawet objawiać się omdleniami czy problemami z pamięcią. Nieleczona może mieć poważniejsze objawy, takie jak:
- uzależnienia,
- stany depresyjne,
- bezsenność,
- myśli samobójcze.
Każdy organizm reaguje na sytuacje stresową. Podejmuje działania, które maja być sygnałem do walki ze stresem, jak wzmożona akcja serca czy szybkie tłoczenie krwi do innych narządów. Jest to jednorazowa odpowiedź organizmu na stres w przypadku osób właściwie ukształtowanych emocjonalnie. Jeśli ktoś nie potrafi radzić sobie ze stresem ma osłabioną odporność na stres i z upływem czasu nawet niewielkie bodźce osłabiają serce. Wtedy z pewnością pojawia się nerwica serca.
Leczenie nerwicy serca
Nerwica serca wymaga całościowego podejścia w leczeniu z zastosowaniem złożonych form leczenia, nie tylko farmakologicznych.
- Przy leczeniu nerwic ogromne znaczenia ma terapia racjonalno-emotywna, która jest częścią terapii poznawczo-behawioralnej. Uznaje ona ogromny wpływ emocji, uczuć i myśli na życie każdego człowieka. Przyczyną nerwicy serca są nie tylko zaburzenia, wynikające z aktualnej sytuacji życiowej pacjenta, ale także to co działo się w przeszłości. Ogromne znaczenie ma psychoterapia, której zadaniem jest znalezienie problemu w emocjach, nazwanie go i „przepracowanie”. Pacjent, który znajdzie i zrozumie przyczynę swoich lęków, potrafi je łagodzić i skutecznie walczyć ze stresem,
- Leczenie farmakologiczne, które wprowadza się już przy silnej postaci nerwicy serca. To leczenie może odbywać się tylko pod nadzorem lekarza psychiatry. Leki uspokajające mają na celu pomóc pacjentowi zwalczyć stres czy złagodzić trudny okres w życiu. W silnych stanach nerwicy lekarz może zalecić stosowanie środków antydepresyjnych. Ich stosowanie wymaga stałej kontroli lekarza,
- Przy lekkich nerwicach serca wystarczy czasem stosownie preparatów ziołowych czyli leczenie domowe tego schorzenia. Oprócz tabletek ziołowych zalecane jest picie herbat czy naparów ziołowych z melisy, lawendy lub rumianku. Ta forma leczenia może być także wspomagająca przy psychoterapii czy przyjmowaniu środków farmakologicznych,
- Metodą leczenia nerwicy serca jest tak ze zmiana trybu życia. Dobre rezultaty przynoszą:
- spokojny tryb życia z 8 godzinnym snem,
- zdrowa i regularna dieta,
- unikanie (w miarę możliwości) sytuacji nerwowych i napiętych,
- rozsądny i odpowiednio dawkowany wysiłek fizyczny,
- korzystanie z wyjazdów i odprężanie w chwilach relaksu,
- rezygnacja z używek, takich jak alkohol czy papierosy,
- medytacja.
Zdiagnozowana nerwica serca powinna być leczona. Zbagatelizowanie tego problemu może doprowadzić do zaburzeń psychicznych z depresją włącznie. Warto zatem podejmować próby zmiany sposobu myślenia i traktowania sytuacji trudnych w życiu.
Jolanta Woźniak
Czytaj też: