Pomosty naczyniowe, którymi są bajpasy wszczepia się w celu zlikwidowania niedokrwienie serca. Omijają one zwężenia tętnic, aby krew z tlenem i substancjami odżywczymi mogła swobodnie przemieszczać się w naczyniach krwionośnych. Do tego zabiegu wykorzystywane są żyły z podudzia lub tętnice piersiowe. Bajpasy tworzą tzw. zespolenie omijające, dzięki któremu krążenie omija zwężony odcinek naczynia krwionośnego, blokujący swobodny przepływ krwi. Po takim zabiegu trzeba jednak zmienić tryb życia po bajpasach. Jest to konieczne, aby serce mogło normalnie pracować, a pacjent mógł czuć się w końcu komfortowo.
Życie po bajpasach – zalecenia po zabiegu
Każdy zabieg operacyjny jest mocno stresujący dla organizmu. Po zabiegu wszczepienia bajpasów pierwsze elementy rehabilitacji pojawiają się już w szpitalu, pod opieką lekarza. Polegają ona na ćwiczeniach zapobiegającym odleżynom, zatorom oraz powikłaniom płucnym. Mają na celu stworzenie bezpiecznych podstaw zdrowotnych do życia po bajpasach. Podstawowe ćwiczenia polegają na:
- ćwiczeniach oddechowych (na przykład dmuchanie w słomkę umieszczoną w kubku z wodą),
- oklepywaniu,
- odpowiednim ułożenie ciała,
- wywoływaniu kaszlu,
- przeciwdziałaniu powstawaniu zatorów i zaników mięśniowych.
Bardzo ważne jest, aby właściwie dbać o ranę pooperacyjną. Nie wolno stosować ćwiczeń rozciągających klatkę piersiową, aby nie uszkadzać rany. Pierwszy etap szpitalnego życia po bajpasach trwa do 10 dni.
Życie po bajpasach – zmiana trybu życia
Sam zabieg wszczepienia bajpasów nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, jeśli pacjent nie będzie przestrzegał ściśle określonych zasad postępowania już po zabiegu. Po opuszczeniu szpitala w pierwszych dniach nie wolno forsować organizmu zbytnim wysiłkiem fizycznym. Okres rehabilitacji w warunkach domowych trwa do 6 tygodni. Życie po bajpasach musi być rozsądne i zgodne z zaleceniami lekarza. Chory wykonuje w domu ćwiczenia, których celem jest poprawa ogólnej kondycji i stopniowy powrót do normalności. Zalecane są spacery czy też spokojny nordic walking, czyli spacery z kijkami. Jeśli pacjent czuje zmęczenie powinien odpocząć. Lekarze pozwalają po zabiegu (już w domu) korzystać z rowerka stacjonarnego, ale bez obciążeń i za dużego wysiłku. Sam pacjent musi być zawsze rozsądny i dokładnie „słuchać” swojego organizmu, który sygnalizuje zmęczenie czy zbyt duży wysiłek. Wzmożona aktywność fizyczna w tym pierwszym okresie po operacji może przynieść więcej szkody niż korzyści. Ćwiczenia powinny być wykonywane ściśle według zaleceń lekarza. Wątpliwości czy można sobie pozwolić na więcej w treningu koniecznie trzeba skonsultować się z kardiologiem. Ostatnim etapem jest większa samodzielna aktywność na powietrzu. Pacjenci poddawani są okresowym próbom wysiłkowym i to lekarz decyduje o zwiększeniu aktywności fizycznej.
Życie po bajpasach a szkodliwe nawyki
Życie po bajpasach wymaga wyeliminowania złych nawyków i co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Podstawą rekonwalescencji po takim zabiegu jest higieniczny tryb życia. Do głównych używek (nałogów), które szkodzą sercu zaliczane są:
- alkohol,
- papierosy,
- nadużywanie leków,
- kawa,
- fast- foody (których częste spożywanie określane jest także jako nałóg).
Alkohol w umiarkowanych dawkach nie zagraża sercu ani bajpasom. Ale jak w większości przypadków i tutaj musi być zachowany umiar. Najlepiej spożywać alkohol pod postacią czerwonego wina. Natomiast palenie papierosów jest całkowicie zabronione. Papierosy to pierwszy czynnik ryzyka choroby niedokrwiennej serca. Zmianę złych przyzwyczajeń warto rozpocząć od pożegnania z papierosami. Po pewnym czasie od rzucenia palenia naczynia krwionośne znowu stają się elastyczne, bajpasy spełniają swoja dobroczynną rolę i jest duża szansa na zmniejszenie ciśnienia krwi. Bardzo duże znaczenie ma unikanie stresu, gdyż może on wywoływać nawrót choroby. Przed zabiegiem wszczepienia bajpasów należy odstawić leki przeciwzakrzepowe. Po zabiegu wskazane jest, aby konsultować z kardiologiem przyjmowanie jakichkolwiek innych leków.
Życie po bajpasach – dieta
Właściwa dieta ma ogromne znaczenie u osób po operacji wszczepienia bajpasów. Lekarze podkreślają ścisłe połączenie diety z chorobami serca. Najzdrowsza dla serca i naczyń krwionośnych jest tzw. dieta kardiologiczna. Podstawy życia po bajpasach w zakresie odżywiania są następujące:
- ograniczenie spożycia potraw smażonych, a zastąpienie ich potrawami gotowanymi lub duszonymi (warto gotować na parze),
- ograniczenie spożycia soli,
- ograniczenie spożycia węglowodanów prostych, a przede wszystkim cukru i produktów, które go zawierają,
- ograniczenie spożycia produktów, które przyczyniają się do wzrostu cholesterolu,
- ograniczenie spożycia tłuszczy, głównie zwierzęcych, które należy zastępować tłuszczami pochodzenia roślinnego.
Co należy wprowadzać do jadłospisu, aby utrzymywać dobrą kondycję po wszczepienia bajpasów? Oto kilka porad:
- wprowadzenie do codziennej diety dużo warzyw i owoców,
- spożywanie produktów pełnoziarnistych (chleb, kasza),
- sporządzanie posiłków z chudego mięsa (kurczak, cielęcina, indyk) i ryb,
- nawadnianie organizmu, ale głównie wodą bądź naparami ziołowymi,
- unikanie słodyczy, a zastąpienie ich owocami,
- wprowadzenie składników mineralnych, a głównie bogatych w magnez i potas (orzechy, pestki dyni czy daktyle).
Niektórzy lekarze doradzają wypróbowanie diety śródziemnomorskiej, która jest bogata w warzywa, owoce, ryby, oliwę z oliwek.
Zawsze należy pamiętać, iż ogromne znaczenie obok diety i ćwiczeń ma zmiana dotychczasowego trybu życia na mniej stresujący i bardziej odpowiedzialny wobec organizmu. Wtedy życie po bajpasach będzie powrotem do normalności i komfortu.
Czytaj też: