Migotanie przedsionków – objawy, przyczyny i leczenie

Migotanie przedsionków to najpowszechniejsza postać zaburzeń rytmu serca. Objawia się dusznościami, zawrotami głowy, kołataniem serca, osłabieniem. Występuje pod różnymi postaciami – trwale, napadowo, samoistnie lub w powiązaniu z innymi chorobami. Nieleczone odpowiednio może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Kardiomonitor
Źródło:123RF
Spis treści

Czym jest migotanie przedsionków? Postacie

Migotanie przedsionkówpolega na nierytmicznej i zbyt szybkiej czynności przedsionków serca, czyli jego cienkościennych jam (prawej i lewej) położonych nad komorami. Przedsionki pobierają krew z przysercowych naczyń krwionośnych i pompują ją do grubościennych komór. Arytmia ich pracy powoduje więc również niemiarową pracę komór mięśnia sercowego, co w efekcie prowadzi do zmniejszenia efektywności hemodynamicznej skurczów serca. W trakcie migotania przedsionki nie kurczą się lub kurczą się słabiej, co powoduje zaleganie w nich krwi i w efekcie – tworzenie się skrzeplin.

Migotanie przedsionków może przybierać różne postacie:

  • migotanie przedsionków rozpoznane po raz pierwszy,
  • nawracające  – takie, którego atak miał miejsce więcej niż dwa razy,
  • napadowe– trwające mniej niż 7 dni, zazwyczaj ustępujące samoistnie po 24 godzinach,
  • przetrwałe– trwające więcej niż 7 dni, nieustępujące samoistnie,
  • utrwalone– o charakterze przewlekłym, odporne na kardiowersję – zabieg przywracający rytmiczną czynność serca.

Ze względu na przyczynę ich występowania wyróżnia się natomiast:

  • samotne(izolowane) migotanie przedsionków – stanowi ok 20-40% wszystkich zachorowań, występuje samoistnie, bez związku z innymi chorobami,
  • towarzyszące innym schorzeniom, głównie serca i układu krążenia.

Przyczyny migotania przedsionków 

Ryzyko zachorowania na migotanie przedsionków rośnie z wiekiem, bardziej są więc narażeni na nie ludzie starsi (szczególnie po 80. roku życia). Tzw. czynnikami ryzykasą również:

Wszystkie te czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia migotania przedsionków polegającego na ich zbyt szybkiej (przekraczającej wartość 300/sek.) i chaotycznej czynności elektrycznej. Przy takiej arytmii przedsionki przestają pompować krew do komór, co zmniejsza efektywność pracy serca.

Objawy migotania przedsionków 

Zdarza się, że migotanie przedsionków ma charakter bezobjawowy. Większość pacjentów jednak obserwuje pewne ich symptomy, które najpierw pojawiają się rzadko (szczególnie przy postaci napadowej), a z czasem coraz częściej i coraz bardziej regularnie (wówczas może się ono przekształcić w utrwalone migotanie przedsionków)

Charakterystyczne objawy migotania przedsionków to:

  • kołatanie serca,
  • ból w okolicach mostka,
  • duszności,
  • szybkie męczenie się,
  • zawroty głowy,
  • nadmierna potliwość,
  • krótkie utraty przytomności,
  • uczucie lęku,
  • nieregularne tętno.

Objawy te występują przy większości chorób serca, dlatego po zaobserwowaniu kilku z nich należy niezwłocznie udać się do lekarza celem wykonania odpowiednich badań i ustalenia diagnozy.

Diagnostyka migotania przedsionków i leczenie

Badaniem, które skutecznie wykrywa migotanie przedsionków jest EKG – elektrokardiografia. Jest to metoda polegająca na rejestracji i zapisie elektrycznej czynności mięśnia sercowego. EKG nie jest jednak niestety niezawodne. Czasem nie wykrywa istniejących nieprawidłowości, szczególnie, kiedy mają one charakter napadowy i zdarzają się rzadko. Wówczas lekarz może zlecić wykonanie badań pomocniczych, do których należą:

  • echokardiografia– inaczej USG serca lub echo serca, metoda diagnostyki obrazowej polegająca na badaniu mięśnia sercowego za pomocą ultrasonografu,
  • próba wysiłkowa– pozwala wykryć chorobę wieńcową, której migotanie może towarzyszyć,
  • RTG klatki piersiowej– wykonywane pod kątem chorób płuc,
  • EKG metodą Holtera– elektrokardiografia rejestrująca pracę serca przez dłuższy czas (przeważnie dobę), wykrywająca nawet napadowe migotanie przedsionków.

Leczenie migotania przedsionków zależy od postaci, jaką ono przybiera i od jego przyczyny. Zazwyczaj dolegliwość ta towarzyszy innym schorzeniom i wówczas podstawą jest leczenie choroby ją wywołującej, a leczenie samej arytmii ustala się w drugiej kolejności.

Migotanie przedsionków leczy się i farmakologicznie i zabiegowo. Do zalecanych lekównależą:

  • leki przeciwkrzepliwe – zapobiegają one powstawaniu skrzeplin i tym samym niwelują ryzyko wystąpienia udaru mózgu, który jest dość częstą konsekwencją braku leczenia migotania przedsionków,
  • leki zwalniające rytm pracy serca,
  • leki regulujące ciśnienie tętnicze krwi.

Do metod zabiegowego leczenia migotania przedsionków należą natomiast:

  • kardiowersja– zabieg przywracający prawidłowy rytm pracy mięśnia sercowego przy użyciu impulsu elektrycznego,
  • ablacja– zabieg polegający na termicznym niszczeniu fragmentów tkanki mięśnia sercowego przyczyniających się do arytmii.

Dieta i domowe sposoby leczenia migotania przedsionków

Leczeniefarmakologiczne i zabiegowe warto wspierać odpowiednią dietą i trybem życiapozwalającym na niwelowanie skutków wszelkich chorób serca.

Dieta przy migotaniu przedsionków powinna przede wszystkim opierać się o produkty nisko tłuszczowe, ponieważ te o dużej zawartości tłuszczów zwierzęcych przyczyniają się do powstawania złogów w naczyniach krwionośnych, pogarszając ogólną kondycję układu naczyniowego. Produkty dbające o dobrą formę układu krążenia to:

  • warzywa i owoce,
  • produkty zbożowe,
  • kasza,
  • ryby morskie,
  • gorzka czekolada,
  • orzechy,
  • czosnek,
  • awokado,
  • pomidory,
  • szpinak,
  • owies,
  • produkty o wysokiej zawartości błonnika, np. pestki dyni, ziarna słonecznika.

Tryb życia, jaki powinni prowadzić pacjenci ze stwierdzonym migotaniem przedsionków powinien przede wszystkim mieć regularnycharakter. Poza tym przy dolegliwości tej warto:

  • unikać wszelkich używek – kofeiny, tytoniu, alkoholu,
  • dbać o regularną aktywność fizyczną – wysiłek fizyczny przy migotaniu przedsionków może być pomocny, jeśli będzie miał odpowiednią formę i natężenie,
  • redukować masę ciała – dotyczy osób z nadwagą lub otyłością,
  • dbać o zdrowy i regularny sen,
  • unikać sytuacji stresowych – stres zgubnie działa na czynność serca i często jest czynnikiem wywołującym napadowe migotanie przedsionków.

Czytaj:

 

Więcej z kategorii Serce
Jak długo można żyć z migotaniem przedsionków? Powikłania
Starszy mężczyzna trzyma się za serce
Rehabilitacja po zawale serca – ćwiczenia. Gdzie?
Mężczyzna odbywa rehabilitację po zawale serca
Choroba wieńcowa. Jakie ma objawy i jak ją leczyć?
Starszy mężczyzna trzyma się za serce
Powiązane artykuły
Starszy mężczyzna odczuwa migotanie przedsionków
Domowe sposoby na migotanie przedsionków. Co robić?
Dieta kardiologiczna - co jeść by mieć zdrowe serce?
Mężczyzna po zabiegu wszczepienia bajpasów
Życie po bajpasach – jak wygląda i co należy zmienić?
Mężczyzna trzyma się za serce
Bajpasy po zawale. Powikłania i rehabilitacja
Oliwa z oliwek
Dieta przy migotaniu przedsionków. Jaka jest optymalna?