Pogrzeb świecki - dla kogo?
Pogrzeb świecki to ceremonia oddania ostatniego hołdu osobom, które były:
- ateistami,
- agnostykami,
- czasem osobami wierzącymi, ale całkowicie niepraktykującymi.
W odróżnieniu od uroczystości religijnej, pogrzeb świecki, choć poddany jest zwyczajowo pewnym rutynowym zasadom, w praktyce może przybrać dowolne oblicze, podyktowane życzeniem najbliższych zmarłego, bądź też zapisane w jego ostatniej woli.
Szacuje się, że świeckie ceremonie pogrzebowe stanowią około 2 procent wszystkich pochówków odbywających się w Polsce. Tymczasem odsetek osób deklarujących się, jako niewierzące, wynosi w Polsce od 4 do 8 procent. To pokazuje, że nawet osoby z tej grupy bywają przez rodzinę chowane według rytuału religijnego.
Pogrzeb bez księdza, za to z mistrzem ceremonii
Z oczywistych powodów, w pogrzebie świeckim nie uczestniczy ksiądz, zastępuje go mistrz ceremonii. To człowiek, który ustala z rodziną scenariusz uroczystości, przygotowuje, a potem wygłasza mowę pożegnalną i – oczywiście – prowadzi ceremonię. Odziany jest w czarną togę z białym plastronem pod szyją, ręce zakrywają białe rękawiczki. Pogrzeb bez księdza jest o tyle trudno zorganizować, że osób będących zawodowymi mistrzami ceremonii jest w całej Polsce zaledwie kilkanaście .
Mowa pożegnalna na pogrzebie świeckim
Mowa pożegnalna, którą mistrz ceremonii wygłasza w czasie uroczystości, jest tak naprawdę wspólnym dziełem jego i członków najbliższej rodziny, którzy jeśli nawet nie są wciągnięci w sam proces pisania, to aktywnie konsultują tekst. Dlatego jego konstruowanie może trwać wiele godzin. Jeśli chodzi o treść głównego przemówienia wygłaszanego w czasie świeckiego pogrzebu, jest ona w zasadzie dowolna.
Chodzi oczywiście o to, by jak najlepiej uhonorować zmarłego, przypomnieć jego postać, życie, dokonania. W mowie pożegnalnej można też wyrazić ból bliskich, opisać poniesioną stratę. Tym, co różni mowę pożegnalną w czasie świeckiej uroczystości od mowy wygłaszanej w kościele, jest całkowity brak odniesień do religii, co najwyżej – do ogólnoludzkich wartości humanistycznych.
Jak przebiegają świeckie ceremonie pogrzebowe?
Tak jak powiedzieliśmy, scenariusz pogrzebu świeckiego ustala rodzina wraz z mistrzem ceremonii, jednak poza przypadkami indywidualnymi, w większości sytuacji świeckie ceremonie pogrzebowe trzymają się pewnego schematu. I tak, często rozpoczynają się krótką częścią muzyczną – wykonywany na żywo bądź odtwarzany jest utwór albo bliski zmarłemu, albo oddający powagę chwili. Następnie mistrz ceremonii wygłasza mowę pożegnalną, w której wspomina zmarłego, mówi kim był, jaki był, co osiągnął, co zawdzięcza mu rodzina, przyjaciele, współpracownicy.
Swoje przemówienia mogą wygłosić też członkowie rodziny, czy przyjaciele. Następnie znów może nastąpić część muzyczna, po której przychodzi przedostatni akt – odprowadzenie trumny lub urny z miejsca pożegnania do miejsca pochówku. Uroczystości zazwyczaj kończą się jeszcze jednym przemówieniem mistrza ceremonii i złożeniem ciała lub prochów na spoczynek.
Koszt pogrzebu świeckiego
Stawki dla mistrzów ceremonii są zróżnicowane w zależności od zakresu usługi, którą mają wykonać. Za samo napisanie i wygłoszenie mowy pogrzebowej zapłacimy około 200 złotych. Ale już za organizację i poprowadzenie całej uroczystości trzeba będzie uiścić nawet około 800 złotych. Oczywiście, są to jedynie koszty mistrza ceremonii, osobno w czasie świeckiego pogrzebu trzeba zapłacić za miejsce na cmentarzu, przygotowanie ciała, trumnę itd.
Pogrzeb cywilny czy kościelny
Przy wyborze formuły pogrzebu najistotniejsza powinna być wola zmarłego. Gdy jest ona znana, gdy wiemy że życzył sobie pogrzebu świeckiego, powinno się jego słowa wypełnić. Również, kiedy najbliżsi wiedzą, iż był on osobą niewierzącą, powinni poważnie rozważyć organizację świeckiego pogrzebu. Śmierć często jednak przychodzi niespodziewanie, a nawet jeśli jest spodziewana, rozmowy o odchodzeniu są dla wielu osób zbyt trudne. Dlatego w praktyce o ostatniej drodze zmarłego decyduje rodzina, już po jego śmierci.
Czytaj więcej:
Kremacja zwłok – ile kosztuje i jak przebiega kremacja w Polsce
Ile kosztuje pogrzeb? (miejsce na cmentarzu, trumna, ceremonia)
