Z umowami zawieranymi na odległość (zakupy przez internet) mamy do czynienia wtedy, gdy są one zawierane bez jednoczesnej obecności obu stron, tj. konsumenta i przedsiębiorcy. Chodzi tu przede wszystkim o zakupy dokonywane za pośrednictwem Internetu bądź przez telefon.
Zakupy przez Internet
Idea prawa konsumenckiego opiera się na założeniu, że konsument jest stroną słabszą w relacji z profesjonalnym i doświadczonym przedsiębiorcą. Prawo to ma więc za zadanie, przyznając konsumentowi dodatkowe instrumenty prawne, wyrównać dysproporcje „sił” między nim a przedsiębiorcą. Potrzeba zrównoważenia szans zachodzi szczególnie w sytuacji, gdy konsument nie ma możliwości obejrzenia czy przetestowania towaru przed jego zakupem. Tak samo jak ma to miejsce w przypadku umów zawieranych na odległość.
Odstąpienie od umowy
Zasadniczym uprawnieniem konsumenta przy zakupach dokonywanych na odległość jest możliwość odstąpienia od umowy bez podania przyczyny. W takiej sytuacji konsument musi złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy w terminie 10 dni od dnia wydania towaru. Do zachowania terminu wystarczy, że konsument wyśle oświadczenie listem poleconym na adres przedsiębiorcy – niekonieczne jest, aby w tym terminie przedsiębiorca otrzymał to oświadczenie. Prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje konsumentowi w określonych ustawowo przypadkach np. przy zawarciu umowy w formie licytacji bądź przy zakupie prasy czy towarów wykonanych na specjalne zamówienie konsumenta.
Termin dostarczenia towarów
Przedsiębiorca ma obowiązek dostarczyć konsumentowi towar zakupiony przez Internet w terminie 30 dni od dnia złożenia przez konsumenta oświadczenia woli o zawarciu transakcji (np. kliknięcia „kup teraz” i dokonaniu zapłaty za produkt), chyba że strony umówiły się co do innego terminu. Jeżeli przedsiębiorca nie jest w stanie zrealizować świadczenia w tym terminie (np. ze względu na niedostępność towaru w magazynie), ma obowiązek niezwłocznie poinformować konsumenta o tym fakcie.
Towar niezamówiony
Konsument nie jest zobowiązany do zapłaty za towar, który mu dostarczono, a który nie był przez niego zamówiony. Spełnienie takiego świadczenia następuje na ryzyko przedsiębiorcy (tzn. że on ponosi wszelkie związane z tym koszty). Nie nakłada na odbiorcę żadnych zobowiązań.
Obowiązki informacyjne przedsiębiorcy
Dokonując zakupów przez Internet, przedsiębiorca powinien przedstawić konsumentowi informacje dotyczące:
- swoich danych, tj. pełną nazwę, adres, numer rejestracyjny działalności gospodarczej,
- samego towaru, tj. jego istotnych właściwości, ceny, sposobu zapłaty, kosztów i terminów dostawy,
- terminu, do którego dana oferta przedsiębiorcy jest wiążąca,
- prawa do odstąpienia od umowy,
- prawa do gwarancji,
- sposobu i miejscu składania reklamacji.
Zmiana przepisów
W związku z wejściem w życie w dniu 25 grudnia 2014 r. ustawy o prawach konsumenta poszczególne zasady wskazane powyżej zostaną uchylone bądź zmodyfikowane.
