Skąd się wzięła tradycja mikołajek?

Obdarowywanie prezentami bliskich naszemu sercu osób to tradycja stara jak świat. Dlaczego wręczamy sobie podarunki akurat 6 grudnia? Opowiadamy o mikołajkowej tradycji i o Mikołaju z Miry, który zainspirował nas do dzielenia się z innymi i wręczania podarunków.
Spis treści

Kim był święty Mikołaj?

Nazwa „mikołajki” pochodzi od imienia świętego biskupa z Miry, który zmarł w dniu 6 grudnia na terenie dzisiejszej Turcji. Współczesne święto obchodzone jest w dniu imienin Mikołaja. Kim był człowiek, który na stałe wpisał się w naszą kulturę? Święty Mikołaj przyszedł na świat w zamożnej rodzinie ok. 270 roku. Rodzice pozostawili mu wielką fortunę, którą za życia dzielił się z biednymi, nie ujawniając swojej tożsamości. Święty Mikołaj zazwyczaj pomagał potrzebującym w nocy, aby nie rozpoznano go w ciemności. Zasłynął z pomocy, którą udzielił najuboższemu mieszkańcowi Mirry, którego nie było stać na posag dla córek. Mikołaj podrzucił rodzinie ukradkiem pieniądze, które umożliwiły wydanie córek za mąż.

Po świętym Mikołaju pozostała do naszych czasów pamięć, że czynił dobro bez rozgłosu, chcąc bezinteresownie pomagać innym, nie oczekując nic w zamian. Wiara w świętego Mikołaja to zatem wiara w to, że dobroć i miłość na stałe goszczą w ludzkich sercach.

Tradycja obchodów mikołajek w Polsce

W Polsce mikołajki obchodzone są od XVIII wieku. Na początku wręczaliśmy sobie tradycyjne bożonarodzeniowe podarunki, takie jak pierniki i jabłka. Obdarowywaliśmy zazwyczaj bliskie nam osoby dorosłe. Zwyczaj wręczania upominków dzieciom zaczął rozwijać się w Polsce dopiero w XIX wieku. Najwcześniej prezenty zaczęły otrzymywać dzieci mieszkające na dworach i w domach mieszczańskich. Na wsi, w domach chłopskich, nie było tradycji obdarowywania dzieci prezentami w mikołajki ani na Boże Narodzenie. Prezenty wiązały się za to z konkretnymi etapami w życiu człowieka, obdarowywano dzieci z okazji narodzin i ślubu.

mikolajki

Współczesne mikołajki

6- go grudnia Polacy obdarowują się zazwyczaj drobnymi, symbolicznymi podarunkami. Upominki wręczane są bezpośrednio bliskiej osobie lub wkładane pod poduszkę, do butów lub do torby zawieszonej przy łóżku. Obdarowujemy zazwyczaj dzieci i wnuki, najmłodszych członków naszej rodziny.

Według podań anglosaskich święty Mikołaj zagląda w nocy z 6 na 7 grudnia przez okno do domów i mieszkań w poszukiwaniu czystych butów. Zostawia miły podarunek, jeśli zobaczy wyczyszczone, zadbane obuwie. Jeśli jednak dostrzeże brudne buty, to ku przestrodze może obdarować domowników… zgniłym kartoflem.

Współczesny wizerunek świętego Mikołaja – starszego pana z brzuszkiem, siwą brodą, ubranego w czerwoną szatę, został stworzony przez koncern Coca Coli w latach 20. XX wieku. Zgodnie z amerykańską tradycją, Mikołaj wchodzi do domu przez komin, pozostawia upominki pod choinką i przemiesza się po świecie saniami zaprzężonymi w renifery. To nieco bardziej komercyjna wersja wizerunku świętego Mikołaja. Zanim pochłoną nas przedświąteczne zakupy, warto przypomnieć sobie, kim tak naprawdę był święty Mikołaj i zastanowić się, czego chciałby nam życzyć na święta.

Więcej z kategorii Historia i tradycje
Msza święta krok po kroku – tekst, przebieg, części
Ksiądz odprawiający mszę świętą
Koronka do krwawych łez Matki Bożej - jak odmawiać?
Pomnik Maryi
Wizyta duszpasterska - jaki ma przebieg i jak się do niej przygotować?
Powiązane artykuły
Msza za zmarłych - jak napisać intencje mszalne?
Suchy chleb i szklanka wody
Post w kościele katolickim – kogo i kiedy obowiązuje?
Cerkiew prawosławna
Prawosławie a katolicyzm. Różnice, cechy i święta
Ksiądz trzyma w dłoniach hostię
Części mszy świętej – główne i stałe. Najważniejsze
Konfesjonał
Jak się spowiadać? Grzechy i regułka dla dorosłych