Po 50 roku życia bardzo spada poziom męskiego hormonu płciowego – testosteronu. Jednocześnie nie dochodzi do spadku estrogenów. Taka zaburzona proporcja doprowadza bardzo często do zaburzeń prostaty. Problem ten dotyczy wszystkich mężczyzn, a różni się tylko stopniem nasilenia. Częstość występowania objawów przerostu prostaty wzrasta wraz z wiekiem. Wiedza na temat tego schorzenia ułatwia każdemu mężczyźnie rozpoznanie objawów i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Przerost prostaty
Co kryje się pod pojęciem przerostu prostaty? Aby dokładnie zdefiniować to pojęcie trzeba przede wszystkim wiedzieć, czym jest prostata. Najprościej mówiąc prostata to gruczoł krokowy (stercz), który pełni w organizmie każdego mężczyzny bardzo ważne funkcje w układzie moczowo-płciowym. Prostatę posiada każdy mężczyzna. Gruczoł ten jest umiejscowiony w części miednicy mniejszej, właśnie w okolicach krocza. W zasadzie to znajduje się dokładnie pod pęcherzem moczowym. Przerost prostaty to powiększenie gruczołu krokowego, który uciska sterczową część cewki moczowej. Jednak w przypadku tej choroby samo powiększenie gruczołu krokowego nie jest jeszcze anomalią. Aby z całkowitą pewnością potwierdzić stan przerostu prostaty, potrzeba jeszcze objawów ze strony dolnych dróg moczowych. Dopiero te 2 elementy stanowią o tej chorobie. Najczęściej występującą postacią choroby prostaty jest łagodny przerost prostaty, nazywany w skrócie BPH. To rodzaj niezłośliwego powiększenia gruczołu krokowego, które uaktywnia się na skutek nadmiernego mnożenie się komórek stercza. Ale zdarza się także, że nowotwór zaatakuje gruczoł krokowy i taka sytuacja wymaga już wdrożenia bardzo intensywnego leczenia.
Objawy przerostu prostaty
Łagodny przerost prostaty to jedna z najczęściej występujących chorób urologicznych. Zawsze wymaga ona leczenia, a żadnych niepokojących objawów nie można bagatelizować, aby unikać powikłań. Może też oznaczać powolny rozwój choroby nowotworowej, a wtedy przerost prostaty staje się już niebezpieczny. Jak nie przegapić rozpoczynającego się przerostu stercza?
Oto główne objawy, które powinny zaniepokoić każdego mężczyznę:
- dokuczliwy ból, a czasem nawet uczucie swędzenia przy oddawaniu moczu,
- uczucie ciągłego parcia na mocz,
- słabszy niż normalnie strumień moczu,
- długie oddawanie moczu (powolne),
- osłabienie strumienia moczu pod koniec załatwiania tej potrzeby,
- uczucie chęci oddania moczu, które jednak zaraz nie następuje,
- częste oddawanie moczu, zarówno w dzień, jak i w nocy,
- nieustanne uczucie pełnego pęcherza,
- krew w moczu,
- całkowita niemożność oddania moczu, zwana zupełnym zatrzymaniem mikcji.
Wszystkie objawy, wskazujące na przerost prostaty są związane z dokuczliwym oddawaniem moczu. Początkowo mogą być bardzo łagodne, pojawiające się z małą częstotliwością. Ale każdy taki symptom należy skonsultować z lekarzem. Bagatelizowanie tego typu objawów może nasilać chorobę, a nawet doprowadzić do całkowitego nieoddawania moczu.
Jakie są przyczyny przerostu prostaty?
Przerost prostatyi dolegliwości z nim związane u większości mężczyzn pojawiają się niespodziewanie. Prawidłowe funkcjonowanie prostaty zależy przede wszystkim od testosteronu. I właśnie poziom tego męskiego hormonu płciowego jest odpowiedzialny za męską przypadłość, jaką jest przerost prostaty. Inne przyczyny tego schorzenia to przed wszystkim:
- rozrastanie się tkanek gruczołu stercza z wiekiem mężczyzny,
- uwarunkowani genetyczne,
- nieodpowiednia dieta z dużą ilością nasyconych kwasów tłuszczowych,
- niezdrowy tryb życia (używki, jak papierosy czy alkohol),
- brak aktywności fizycznej,
- szeroko pojęte starzenie się organizmu,
- problemy zdrowotne dolnych dróg moczowych.
Wielu mężczyzn w średnim i starszym wieku odczuwa niestety problemy z chorą prostatą. Dlatego warto eliminować z codziennego życia nawyki, mogące być przyczyną przerostu prostaty. Ta choroba rozwija się z reguły przez wiele lat, nie przychodzi nagle. Obserwacja organizmu i zachodzących w nim zmian pozwala uchronić mężczyznę przed przykrymi zdrowotnymi konsekwencjami.
Przerosły gruczoł krokowy może powodować ucisk ujścia moczowodów, a tym samym wywoływać w górnym odcinku dróg moczowych zastój moczu. Nadmiernie przekrwiony gruczoł krokowy może także doprowadzić do nagłego zatrzymania moczu. Dochodzi do tego najczęściej po spożyciu kawy, alkoholu, stosunku płciowym lub nadmiernym wychłodzeniu organizmu.
Leczenie przerostu prostaty
Leczenie przerostu prostatyma celu przede wszystkim dobranie takiej skutecznej metody, która złagodzi dolegliwości i zmniejszy trudności z oddawaniem moczu. Rozwój medycyny pozwala na wprowadzanie leczenia już w początkowej fazie rozwoju choroby, kiedy przerost prostaty ma bardzo łagodny przebieg. Aby dobrać właściwe leczenie, należy przede wszystkim prawidłowo zdiagnozować chorobę.
Oto podstawowe formy diagnozy przerostu prostaty:
- badanie per rectum, czyli badanie ręczne wykonywane przez lekarza przez odbyt pacjenta,
- morfologia krwi pod kątem obecności antygenu stercza,
- badanie USG mające na celu sprawdzenie ilości moczu w pęcherzu.
Po dokładnym zdiagnozowaniu przerostu prostaty lekarz zleca leczenie farmakologiczne lub operacyjne. Od stopnia zaawansowania choroby zależy wybór jednej z tych form:
- Leczenie farmakologiczne – ta forma leczenia jest stosowana przy łagodnym przeroście prostaty. Najczęściej lekarze zlecają leki zmniejszające obrzęk w obrębie pęcherza moczowego, minimalizujące napięcie mięśni gładkich dróg moczowych, poprawiające drożność przewodów moczowych, a tym samym elastyczność gruczołu krokowego. Szerokie zastosowanie ma farmakoterapia preparatami roślinnymi i lekami, blokującymi receptory prostaty;
- Leczenie operacyjne - ten rodzaj leczenia polega na wycięciu części gruczołu krokowego i może przyjąć 3 podstawowe formy: prostatektomia, czyli usunięcie wewnętrznej części gruczołu poprzez nacięcie krocza; TURP, czyli zabieg endoskopowy, który nie wymaga nacięcia krocza i polega na przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego. Chora tkanka jest w tym przypadku wycinana i wypłukiwana na zewnątrz przy użyciu wody; TUIP, czyli zabieg endoskopowy, w którym dochodzi do nacięcia stercza przy szyjce pęcherza, aby ułatwić rozchylenie tkanek na boki. Wskazaniem do takiego zabiegu jest jednak łagodny przerost prostaty.
Leczenie farmakologiczne z reguły nie wywołuje skutków ubocznych. Leczenie operacyjne może wywołać nietrzymanie moczu, ponieważ zostają osłabione mięśnie dna miednicy. Z czasem ta nieprzyjemna przypadłość może zanikać.
Warto też poznać naturalne sposoby wspomagania chorej prostaty. Zależą one od działań samego chorego. Przede wszystkim trzeba pamiętać o regularnym oddawaniu moczu - zawsze, gdy występuje taka potrzeba. Duże znaczenie ma ćwiczenie mięśni Kegla, aby wzmocnić miednicę. Uprawianie sportu, unikanie używek i utrzymywanie stałego ciepła zdecydowanie obniżają stopień dolegliwości. Seksuolodzy twierdzą, iż regularne uprawianie seksu znacznie zmniejsza ryzyko zachorowalności na raka prostaty.
