Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2, występującą najczęściej u ludzi starszych, poprzedza ją wieloletnia insulinooporność, która oznacza upośledzone wydzielanie insuliny, a także zmniejszoną wrażliwość na ten hormon w tkankach. Z upływem czasu niemożliwe staje się wydzielanie przez nasz organizm ilości insuliny zapewniającej właściwą glikemię. Dochodzi wtedy do zwiększenia stężenia glukozy we krwi.
Poziom cukru
Istotny wzrost liczby zachorowań obserwuje się już po 40. roku życia. Zatem jeśli przekroczyłeś tę granicę, a dodatkowo:
- borykasz się z nadwagą lub otyłością,
- prowadzisz „kanapowy” tryb życia,
- lubisz tradycyjną, tłustą polską kuchnię,
to koniecznie kontroluj poziom cukru we krwi, do tego przyda się glukometr. Według kryteriów WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) oraz ADA (Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego) cukrzycę rozpoznajemy przy stężeniu glukozy we krwi ≥ 200 mg/dl.
Objawy cukrzycy
Obserwuj swoje ciało. Symptomy mogące sugerować możliwość wystąpienia cukrzycy to:
• utrata wagi ciała,
• wzmożone pragnienie,
• oddawanie dużych ilości moczu,
• osłabienie,
• zmiany ropne na skórze,
• stany zapalne narządów moczowo-płciowych.
Dieta dla cukrzyka
Odpowiednie żywienie i styl życia jest najważniejszą częścią leczenia cukrzycy typu 2. Celem diety jest utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi i jego kontrola oraz redukcja masy ciała (jeżeli występuje taka potrzeba), obniżenie ciśnienia oraz poziomu cholesterolu. Dieta cukrzycowa osoby chorej na cukrzycę powinna zawierać:
- produkty zbożowe pełnoziarniste,
- błonnik,
- produkty białkowe niskotłuszczowe tj. chudy: nabiał, mięso, ryby oraz oleje roślinne.
Cukrzyca dieta
Składnikami pokarmowym przyczyniającym się do wzrostu stężenia cukru we krwi są węglowodany (zawarte m.in. w: produktach zbożowych, owocach, warzywach, słodyczach), w mniejszym stopniu tłuszcze i białka. Badania wykazują, że nawet jeśli różne produkty spożywcze zawierają tę samą ilość cukrów, to nie wpływają one jednakowo na poziom glukozy we krwi. Z tego powodu produkty węglowodanowe zostały podzielone na grupy według ich zdolności do podwyższenia poziomu glukozy we krwi. Mówimy wtedy o tzw. indeksie glikemicznym (IG).
Indeks glikemiczny
Dieta dla cukrzyka nie jest prosta. Należy poznać pewne pojęcia i wiedzieć, jak wpływają na zdrowie. Indeks glikemiczny to nie to samo co ładunek glikemiczny (ŁG). Jednak powinno się jednak zawsze rozważać razem je razem. Pojęcie to, w przeciwieństwie do IG, uwzględnia również zawartość węglowodanów w porcji danego produktu.
ŁG = (ilość węglowodanów w danej porcji x IG) / 100
Cukrzyca starcza
Cukrzyca u osób starszych pojawia się bardzo często. Dlatego pamiętaj, by wybierać produkty o niskim indeksie (IG mniejsze niż 55) i ładunku (ŁG mniejszy niż 10), ponieważ tylko nieznacznie zwiększają poziom glukozy we krwi. Spożycie w małej ilości produktu o wysokim indeksie glikemicznym tak samo wpłynie na poziom glukozy we krwi, co spożycie dużej ilości produktu o niskim IG.
Przykład:
Marchew gotowana ma wysoki indeks glikemiczny (IG = 85), ale jeśli spożyje się porcję 100 g, to ładunek glikemiczny będzie niski – zaledwie 7,4. Marchew zawiera 8,65 g węglowodanów, więc ŁG = (8,65 x 85)/100 = ok. 7,4. Dla porównania podobny ładunek glikemiczny, bo ok. 7,8 niesie ze sobą 300 g marchewki surowej, charakteryzującej się niskim IG, wynoszącym 30. Surowa marchew zawiera w takiej porcji ok. 26 g węglowodanów, więc ŁG = (26 x 30)*100 = ok. 7,8.
Przy wyborze produktów węglowodanowych kierujmy się zarówno wartością indeksu, jak i ładunku glikemicznego!
Poziom cukru we krwi
Niewielkie wahania poziomu glukozy we krwi zapobiegają występowaniu powikłań cukrzycowych. Dlatego dieta dla cukrzyka powinna zawierać podobne wartości węglowodanów w każdym posiłku. W tym celu zaleca się pacjentom kontrolę ilości składników pokarmowych (węglowodanów, białek i tłuszczów). Aby było to dokładne i możliwie jak najłatwiejsze, pacjent powinien nauczyć się obliczania tzw. wymienników węglowodanowych (WW) i białkowo-tłuszczowych (WBT).
Dieta da cukrzyków zasady
- Unikaj smażenia i tradycyjnego pieczenia. Staraj się wybierać grillowanie, gotowanie w wodzie i na parze, duszenie z małą ilością tłuszczu.
- Do smażenia używaj małych ilości oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego i patelni teflonowej.
- Warzywa i owoce spożywaj surowe.
- Pamiętaj, aby nie rozgotowywać warzyw i produktów zbożowych, gdyż w takiej formie mają one niekorzystny – wyższy indeks glikemiczny.
- Jedz 4–5 posiłków dziennie w odstępach ok. 3 godzin.
- Sosy i zupy przyrządzaj na wywarze z jarzyn. Można je podprawiać zawiesiną z chudego mleka, jogurtu lub kefiru i mąki.
- Zrezygnuj z alkoholu, słodyczy oraz potraw typu „fast food”.
- Sól zastąp ziołami.
- Jeśli bardzo brakuje ci smaku słodkiego, możesz używać słodzików, wybieraj te naturalne.
- Bądź aktywny, wystarczy nawet 45 minut spaceru dziennie.
- Kategorycznie zaprzestań palenia tytoniu.
Czytaj też:
Jadłospis dla osób z cukrzycą: 5 pomysłów na śniadanie dla seniora diabetyka
Dieta lekkostrawna zalecana dla osób starszych
