Co leczy urolog?
Najczęstszą przyczyną obawy przed wizytą u lekarza jest przysłowiowy strach przed nieznanym. Pojawia się lęk przed samym badaniem, nieznajomość trudnych medycznych sformułowań (medycznej profesjonalnej terminologii) czy najzwyklejszy wstyd. Urolog kojarzy się z koniecznością zbadania stref intymnych, a wiele osób paraliżuje taka sytuacja. Jednak to bardzo ważna część medycyny. Ale jeśli pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy ze strony układu moczowo-płciowego nie wolno unikać kontaktu z urologiem. Bo nieleczone dolegliwości mogą być początkiem bardzo poważnych chorób.
Urolog
Urolog to lekarz specjalista zajmujący się chorobami układu moczowego u kobiet i układu moczowo-płciowego u mężczyzn. Wiele osób sadzi, iż urolog to lekarz tylko od „męskich spraw”, ponieważ specjalizuje się głównie w leczeniu schorzeń męskich narządów płciowych. Nic bardziej mylnego. Ten lekarz zajmuje się wieloma chorobami układu moczowego, także u kobiet. Urolog diagnozuje te przypadki chorób, które już zdecydowanie wykraczają poza kompetencje lekarza pierwszego kontaktu. Schorzenia układu moczowego dotykają również dzieci, dlatego tak małych pacjentów przyjmują urolodzy dziecięcy. Bardzo często maluchy mają problemy z nerkami i kontrola zdrowia przez takiego lekarza jest wręcz konieczna.
Kiedy należy zgłosić się do urologa? Oto najważniejsze objawy, które powinny zaniepokoić każdego pacjenta:
- pieczenie i ból cewki moczowej,
- mocz o nienaturalnym kolorze – ciemny lub spieniony,
- oddawanie niewielkiej ilości moczu w ciągu doby (mniej niż 1 litr),
- oddawanie za dużej ilości moczu w ciągu doby (więcej niż 3 litry),
- trudności w oddawaniu moczu, połączone z bólem,
- popuszczanie moczu,
- uczucie nieustającej chęci oddawania moczu (poczucie nieopróżnionego pęcherza),
- krew lub ropa w moczu,
- częste bóle w okolicach podbrzusza,
- bóle w dolnej części pleców,
- problemy ze wzwodem i erekcją,
- zaczerwienienie łechtaczki, jąder lub prącia,
- jakiekolwiek niepokojące zmiany na jądrach czy w pochwie.
Jeżeli występuje którykolwiek z takich objawów należy bezzwłocznie udać się do urologa. Konsultując pacjenta, lekarz przeprowadza zawsze szczegółowy wywiad i dokładne badanie urologiczne. Po zdiagnozowaniu jednostki chorobowej zaleca leczenie, dobiera leki i ewentualnie wystawia skierowania na dalsze specjalistyczne badania, jeśli zachodzi taka potrzeba.
Czym zajmuje się urolog?
Urolog leczy wiele schorzeń. Zajmuje się nie tylko chorobami układu moczowego, ale także układu płciowego, zarówno mężczyzn, jak i kobiet.
W przypadku chorób typowo męskich, urolog leczy:
- stulejkę - jest to zwężenie ujścia napletka, które leczy się z reguły w formie zabiegu, czyli nacięcia lub usunięcia napletka,
- załupek - jest to choroba, która polega na wadliwej budowie napletka, przez co bardzo utrudnione jest sprowadzenie go na żołądź,
- wodniaka jądra - do tego zaburzenia dochodzi, gdy płyn surowiczy nadmiernie gromadzi się w osłonkach jądra,
- wnętrostwo - ta przypadłość występuje tylko u małych chłopców i występuje, gdy jądra nie zstąpiły do moszny,
- nowotwory prostaty lub jąder - konsultacja urologiczna jest pierwszym elementem diagnozy. Od jej wyników zależy ewentualne skierowanie pacjenta do onkologa,
- łagodny przerost prostaty - ta choroba polega na powiększeniu gruczołu krokowego.
W przypadku chorób typowo żeńskich, urolog leczy głównie przerost łechtaczki i stany zapalne żeńskich narządów płciowych, jak na przykład grzybicę pochwy.
Urolog rozpoznaje też wiele chorób, które dotyczą wszystkich - mężczyzn, kobiet i dzieci. Do najczęściej występujących należą:
- torbiele nerek,
- stany zapalne dróg moczowych,
- infekcje dróg moczowych,
- stany zapalne narządów płciowych,
- infekcje narządów płciowych,
- nietrzymanie moczu,
- zaleganie moczu w pęcherzu,
- krwiomocz, czyli pojawienie krwi w moczu,
- kamica układu moczowego,
- zaburzenia płodności.
Urolog NFZ
Wizyta u urologa może być realizowana w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Ale podstawą jest skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu (POZ). Jeśli występują jakiekolwiek niepokojące objawy, związane z układem moczowym lub moczowo-płciowym, lekarz rodzinny powinien wystawić takie skierowanie, gdyż zaniedbanie może doprowadzić do bardzo ciężkich powikłań, włącznie z nowotworem.
Aby lekarze rodzinny POZ mógł wystawić takie skierowanie musi być lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego. A to oznacza podpisaną umowę z NFZ lub pracę w takiej placówce, która podpisała kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Takie skierowanie do urologa należy dostarczyć do poradni specjalistycznej, oferującej wizyty tego specjalisty. Niestety w ramach NFZ bardzo często trzeba czekać o wiele dłużej na wizytę niż prywatnie, niekiedy nawet kilka miesięcy. Ale też w różnych miastach ten czas oczekiwania jest bardzo zróżnicowany. Każdy pacjent, posiadający ubezpieczenie zdrowotne, ma prawo leczyć się w całym kraju, a nie tylko w miejscu swego zamieszkania. Dlatego też czasem warto sprawdzić pobliskie miasta czy miasteczka i porównać czas oczekiwania do urologa. Jeżeli ktokolwiek jest niezadowolony z udzielonego świadczenia u urologa, może złożyć skargę do właściwego oddziału NFZ lub organu nadzoru nad daną placówką medyczną czy do Rzecznika Praw Pacjenta.
Co robi urolog?
Każdy urolog dokładnie diagnozuje schorzenie i podejmuje decyzję o odpowiednio dobranym leczeniu. By prawidłowo przygotować się do takiego badania należy przede wszystkim zadbać o higienę miejsc intymnych przed badaniem. Warto także w pewien sposób przygotować się psychiczne. Wizyta u tego lekarza dotyka sfery intymnej, dlatego też nie wolno się negatywnie nastawiać i blokować. Zawsze należy tłumaczyć sobie samemu, iż takie badanie ma bardzo ważne znaczenie dla zdrowia i profilaktyki w zakresie chorób układu moczowego.
Aby badanie przebiegało kompleksowo, każdy pacjent powinien zabrać ze sobą do urologa następujące dokumenty:
- wszelkie wcześniejsze badania, a przede wszystkim krwi i moczu,
- jakiekolwiek badania obrazowe, związane z układem moczowym lub moczowo-płciowym (USG i prześwietlenia),
- listę przyjmowanych leków, nawet preparatów ziołowych,
- historię wcześniejszych chorób,
- informacje o aktualnych schorzeniach.
Warto także dobrze sprecyzować wszelkie dokuczliwe objawy, nie pomijając żadnego z nich. Jest to bardzo istotna wiedza dla lekarza do wstępnej diagnozy.
Po tych wszystkich informacjach urolog przystępuje do badania. Inaczej wygląda ono u kobiet i mężczyzn. U kobiet lekarz głównie sprawdza dotykowo podbrzusze i okolice lędźwiowe kręgosłupa. Często musi dokładnie obejrzeć krocze oraz ujście cewki moczowej, a to niestety najbardziej wstydliwa część badania. W przypadku mężczyzn badanie to jest bardziej inwazyjne. Lekarz musi dokładnie obejrzeć chore miejsce i przeprowadzić badanie dotykowe jąder. W sytuacjach podejrzenia o przerost prostaty lekarz przeprowadza badanie per rectum, czyli badanie ręczne, polegające na wsunięciu palca w odbyt, aby dokładnie ocenić kształt i rozmiar prostaty.
Urolog nie tylko bada osobiście pacjenta, ale zleca także szereg innych badań. Przede wszystkim należą do nich:
- urografia, czyli USG układu moczowego z kontrastem - to badanie pokazuje w bardzo dokładny sposób przepływ moczu przez drogi moczowe,
- USG dróg moczowych - ten rodzaj badania najpierw przeprowadzany jest z pełnym pęcherzem, a następnie po jego opróżnieniu,
- zdjęcie jamy brzusznej, tak zwane przeglądowe - takie zdjęcie ma przede wszystkim na celu sprawdzenie, czy w układzie moczowym są kamienie.
Gdy wyniki badań nie są zadawalające, lekarz zleca dodatkowe badania. Zawsze prawidłowa diagnoza jest najważniejsza w leczeniu wielu groźnych chorób, w tym także schorzeń urologicznych.