Jedną z wyjątkowych atrakcji turystycznych Podlasia jest Szlak Tatarski, który wiedzie między innymi przez wsie Kruszyniany i Bohoniki. Co można tam dzisiaj zobaczyć?
Skąd wzięli się muzułmanie w Kruszynianach?
Bohoniki i Kruszyniany są dziś centrum kulturowym i religijnym polskich muzułmanów, a w okolicznych miejscowościach mieszka jeszcze wielu Tatarów.
Do Kruszynian dojedziemy drogą od strony Krynek. To mała wioska, którą w 1679 roku Jan III Sobieski, przywilejem królewskim, nadał Tatarom w zamian za to, że walczyli po polskiej stronie w wojnie z Turkami. Do dziś żyją tutaj potomkowie dawnych Tatarów, którzy kultywują religię i tradycję swoich ojców.
Drewniany meczet w Kruszynianach
W Kruszynianach możemy zobaczyć jeden z dwóch istniejących w Polsce zabytkowych, drewnianych meczetów. Z zewnątrz, otoczony murkiem z kamienia, wygląda jak mały wiejski kościółek, posiada niewielki minaret i dwie wieże zwieńczone półksiężycami zamiast krzyży.
Wewnątrz centralne miejsce meczetu zajmuje mimbar – rodzaj ambony, na ścianach wiszą muhiry, podłogi wyłożone są kolorowymi dywanami, a mihrab (mała nisza) wskazuje kierunek do Mekki. Pomieszczenie podzielone jest na część dla mężczyzn i kobiet, do każdego z nich prowadzi osobne wejście. O historii kultury tatarskiej i codziennym życiu dzisiejszych mieszkańców bardzo ciekawie opowiada przewodnik, rodowity Tatar, pan Dżemil.
Muzułmański cmentarz
Nieopodal, w lasku na wzgórzu, znajduje się mizar, czyli muzułmański cmentarz. Otoczony jest kamiennym murem, na szczycie bramy wejściowej widzimy charakterystyczny półksiężyc. W najstarszej części mizaru możemy zobaczyć kamienie nagrobne pochodzące nawet z 1744 roku, często wykonane z kamieni narzutowych. Symbol półksiężyca widzimy również na nagrobkach, obok cytatów z Koranu.
W październiku 2012 roku, rozporządzeniem Prezydenta RP meczety i mizary w Kruszynianach zostały uznane za pomniki historii.
Odpoczynek w Tatarskiej Jurcie
Warto zajrzeć też do Tatarskiej Jurty, aby przy dźwiękach tradycyjnych melodii taraskich odpocząć i posilić się. Można spróbować autentycznych dań tatarskich takich jak: pierożki tatarskie, jeczpoczmaki, cebulniki, pieremiacze czy tatarską drożdżówkę.
Miejsce odwiedzane jest przez znane osoby, bawił tu nawet następca brytyjskiego tronu, książę Karol. Gospodynią jest sympatyczna pani Dżenneta, która kilka lat temu otworzyła w tym miejscu gospodarstwo agroturystyczne.
