Zaburzenia błędnika
Błędnik jako część ucha wewnętrznego odpowiada za to, jak słyszymy, ale także za zdolność do utrzymywania równowagi naszego ciała. W przypadku uszkodzenia człowiek ma poważne problemy ze słuchem czy samodzielnym poruszaniem się.
Zaburzenia błędnika często dotyczą osób starszych, które mają problemy z utrzymaniem równowagi i częste zawroty głowy. Lekarz skieruje również chorego na badanie videonystagmografii jeśli ma kłopoty ze wzrokiem, w tym między innymi oczopląs, czyli rytmiczne, niezależne ruchy gałek ocznych. Jedną z przyczyn tych dolegliwości może być bowiem uszkodzenie błędnika.
Badanie błędnika
Badanie błędnika VNG polega na jego drażnieniu i wywoływaniu oczopląsu. Do jego przeprowadzenia używa się m.in. kamery, która umieszczona jest w masce, zakładanej pacjentowi na oczy w celu rejestracji reakcji organizmu na bodźce. Dzięki temu możliwa jest późniejsza analiza wyników i ustalenie przyczyny dolegliwości.
U kogo wykonuje się badanie błędnika? Badanie błędnika wykonuje się u pacjentów skarżących się na silne, nagłe zawroty głowy, pojawiające się przeważnie podczas wstawania czy schylania. Lekarz specjalista, ale także lekarz rodzinny, może zlecać je pacjentom z szumami usznymi, nudnościami i wymiotami. Badanie VNG służy także do diagnostyki zaburzeń równowagi.
Kiedy wykonać badanie błędnika?
Problemy z błędnikiem mogą mieć różne podłoże, a objawy różnych chorób tej części ucha środkowe są najczęściej bardzo podobne. Są to głównie:
- zawroty głowy,
- oczopląs,
- zaburzenia równowagi,
- nudności,
- wymioty,
- szum w uszach,
- omdlenia.
Uszkodzenie błędnika może być następstwem wypadku lub urazu, ale też na przykład nowotworu czy infekcji (wirusowej lub bakteryjnej). Zaburzenia może także spowodować zapalenie nerwu przedsionkowo-ślimakowego, którego przyczyną mogą być właśnie wirusy, między innymi grypy, odry, ospy wietrznej czy świnki i półpaśca. W wyniku uszkodzenia nerwu chory najczęściej niedosłyszy, tylko w nielicznych przypadkach dochodzi do całkowitej głuchoty.
Badania błędnika pomagają także wykryć inne schorzenia błędnika, takie jak choroba Meniere’a i nerwiak nerwu słuchowego.
Jak zbadać błędnik?
Podczas videonystagmografii ruchy gałek ocznych rejestruje się w czterech etapach:
- kalibracja - ocena szybkich ruchów gałek ocznych,
- badanie oczu śledzących cel będący w ruchu,
- próba położeniowa - ocena zawrotów głowy związanych z jej ułożeniem,
- próba kaloryczne - pomiar oczopląsu wywołanego podrażnieniem błony bębenkowej wodą o różnej temperaturze.
Jeśli lekarz podejrzewa, że przyczyną dolegliwości jest błędnik, badanie to wykonuje się u pacjenta pod warunkiem, że pojawi się na nim na czczo. Drażnienie błędnika może bowiem wywoływać zawroty głowy, oczopląs, nudności i wymioty.
Badanie błędnika VNG – przygotowanie
Przed wykonaniem badania VNG pacjent powinien poinformować lekarza o wszystkich lekach, jakie przyjmuje. W przypadku środków o działaniu sedatywnym najprawdopodobniej zleci on ich odstawienie na ok. 10 dni przed videonystagmografią.
Ponieważ jednym z elementów videonystagmografii jest próba kaloryczna, podczas której do ucha chorego wlewana jest wodę (ciepła i zimna), badania nie można wykonywać u osób ze stanem zapalnym ucha (zewnętrznego i środkowego). W takim przypadku jego wynik może zostać zniekształcony.
Błędnika badanie – cena
Niestety Narodowy Fundusz Zdrowia nie finansuje ani w żadnym stopniu nie refunduje videonystagmografii. Badanie to jest jednak ogólnie dostępne w wielu placówkach medycznych, a kosztuje od ok. 100 do 250 złotych.
W przypadku podejrzeń nieprawidłowości błędnika i zaburzeń równowagi, słuchu oraz stwierdzenia oczopląsu i zawrotów głowy, lekarz może zlecić inne badania. Jedną z metod badania tej części ucha jest elektronystagmografia. To badanie również nie jest refundowane przez NFZ, a jego koszt to od ok. 150 do 250 złotych.
Czytaj też: