Czym jest e recepta?
E recepta jest kompleksowym rozwiązaniem mającym na celu zwiększenie wydajności systemu leczenia i uproszczenie życia pacjentom, lekarzom oraz farmaceutom. E-recepta to nic innego, jak wpis w systemie informatycznym, rodzaj elektronicznego dokumentu, który zastąpił tradycyjne papierowe blankiety. Zakładane korzyści z wprowadzenia e recepty, to:
- możliwość przepisania leku bez konieczności osobistej wizyty pacjenta w poradni, a jedynie na podstawie konsultacji telefonicznej lub internetowej (w przypadku chorób przewlekłych),
- zmniejszenie kolejek do specjalistów (oszacowano, że wprowadzenie elektronicznych recept pozwoli oszczędzić lekarzom nawet kilkadziesiąt minut dzienne),
- większa czytelność recept – zmniejszenie liczby pomyłek przy wydawaniu leków, do czego niejednokrotnie dochodziło wskutek niemożności rozszyfrowania nieczytelnego pisma odręcznego,
- brak możliwości zgubienia lub zniszczenia recepty elektronicznej, która zostaje na trwałe wpisana w system informatycznym,
- możliwość realizacji jednej recepty w kilku aptekach, bez konieczności brania odpisu,
- możliwość szybkiego i pełnego wglądu w historię leczenia pacjenta. Zapisane w systemie dane pozwolą lekarzowi zasięgnąć informacji na temat wcześniej przyjmowanych leków, co pozwoli bardziej precyzyjnie szacować skuteczność określonych terapii, a także unikać niepożądanych interakcji między poszczególnymi farmaceutykami,
- czytelność informacji na temat dawkowania danego leku – informacja ta zapisana jest na koncie pacjenta wraz z receptą. W razie wystawienia upoważnienia, do danych tych dostęp mogą mieć też wybrane osoby opiekujące się pacjentem.
Jak działa e recepta?
Jak działa e recepta? Nadrzędna zasada pozostaje niezmienna w stosunku do papierowych blankietów. Recepta w postaci elektronicznej wciąż pozostaje dokumentem uprawniającym do wykupu określonego leku. Zmienił się jednak sposób jej wystawiania oraz dostępność. Realizacja e recepty krok po kroku.
- Lekarz wystawia receptę w postaci elektronicznej, wprowadzając właściwe dane do systemu informatycznego.
- Pacjent otrzymuje alternatywnie:
- SMS z czterocyfrowym kodem dostępu,
- e mail z informacją o E recepcie, wraz z zawartym w niej kodem,
- papierowy wydruk z systemu, również zawierający wspomniany kod.
- W zależności od tego, która z trzech wyżej wymienionych opcji została wybrana, w aptece:
- pacjent podaje farmaceucie kod dostępu nadesłany SMS-em, a także PESEL swój lub osoby, dla której wykupuje lek,
- farmaceuta skanuje kod z e recepty nadesłanej mailem i na tej podstawie wydaje lek,
- farmaceuta sprzedaje lek na podstawie wydruku wygenerowanego w gabinecie lekarskim.
Jak otrzymasz receptę online?
W teorii powyższa procedura wydaje się prosta. W praktyce jednak nowy system dla wielu pacjentów, zwłaszcza starszych, okazuje się trudny do przyswojenia. Podstawowym problemem jest to, co ma być największym uproszczeniem, czyli możliwość otrzymywania recept online, czyli poprzez e mail lub za pośrednictwem sieci komórkowej, SMS-em. Aby pacjent zyskał taką możliwość, uprzednio musi utworzyć a następnie zalogować się na własne Internetowe Konto Pacjenta (IKP). Już ta czynność sama w sobie dla osób nie posługujących się na co dzień Internetem może wydawać się trudna (choć w istocie taka nie jest). Dodatkowo, aby stworzyć własne IKP, należy wcześniej uzyskać tak zwany Profil Zaufany, który jest rodzajem elektronicznego podpisu potwierdzającego tożsamość. Można to wprawdzie zrobić przez Internet, a później i tak należy zgłosić się osobiście do jednego z 1,5 tys. punktów (m.in. urzędy miast i gmin, urzędy skarbowe, inspektoraty ZUS), aby zweryfikować dane przed obliczem urzędnika. Alternatywnym rozwiązaniem jest uzyskanie Profilu Zaufanego za pomocą systemu bankowości elektronicznej w banku, w którym posiadamy konto osobiste.
Czy recepty elektroniczne to konieczność?
Czy recepty elektroniczne całkowicie wyeliminowały te tradycyjne? W teorii tak, w praktyce do lipca 2020 roku trwa okres przejściowy. W tym czasie lekarze, którzy jeszcze nie przestawili się na nowy system, wciąż mogą (choć już nie powinni) wypisywać tradycyjne blankiety. Ministerstwo Zdrowia oszacowało, że w pierwszych dniach po wprowadzeniu e recept, w formie elektronicznej przepisywanych było około 60-70 procent leków. Pozostaje pytanie, jak w takiej sytuacji radzić sobie mają osoby, które nie mają (nie chcą lub nie potrafią go założyć) Internetowego Konta Pacjenta, co jest warunkiem do tego, by otrzymywać SMS-em lub e mailem kody dostępu uprawniające do wykupu leków? Rozwiązania są dwa. Po pierwsze, dostęp do e recept zapewnia też rządowy portal mObywatel, tyle że i w tym przypadku niezbędne jest posiadanie Profilu Zaufanego. Po drugie – tak jak zaznaczyliśmy wyżej - pacjent może poprosić lekarza o wygenerowanie wydruku recepty z kodem dostępu, już po tym jak zostanie ona zapisana w systemie. Tego typu dokument także musi być honorowany przez farmaceutę w aptece.
Wystawianie recept online
Przygotowując się do wprowadzenia nowych rozwiązań, resort zdrowia przekonywał, iż nowinkom technologicznym towarzyszyć będzie zmiana podejścia do relacji lekarz-pacjent. Kluczowe w tej materii ma być rozszerzenie możliwości wystawiania recept online, bez konieczności odbycia fizycznej wizyty w gabinecie lekarskim. To duża oszczędność czasu, a w przypadku wizyt prywatnych pacjenci oszczędzać mogą również w wymiarze finansowym. Pamiętać jednak należy, że uzyskanie recepty online obwarowane jest pewnymi założeniami. Przede wszystkim rozwiązanie to ma być stosowane jedynie w przypadku kontynuacji leczenia u pacjentów przewlekle chorych (np. nadciśnienie, cukrzyca, miażdżyca, depresja), lub korzystających ze stałych rozwiązań farmakologicznych (np. stosowanie tabletek antykoncepcyjnych lub hormonalnej terapii zastępczej). Aby wystawić receptę online, lekarz musi też mieć przynajmniej jednorazowy kontakt ze swoim pacjentem, konieczna więc jest przynajmniej jedna wizyta, w czasie której przeprowadzone zostanie badanie, postawiona diagnoza oraz założona dokumentacja.
