Czym jest Litania loretańska?
Litania loretańska jest rozbudowaną modlitwą chrześcijańską, stanowiącą swego rodzaju hymn ku czci Matki Bożej (stąd pełna nazwa: Litania loretańska do najświętszej Maryi Panny). Odmawiając litanię, wierni wysławiają rozliczne cnoty Matki Boskiej, jednocześnie prosząc ją o wstawiennictwo i modlitwę w ich intencji. Wezwań w sumie jest aż 52, dlatego jest Litania loretańska nazywana niekiedy „modlitwą szturmową”. Co ciekawe, jej tekst kształtował się przez wieki, kolejne zaś dodawane do niego wezwania były swego rodzaju znakiem czasu – przykładowo: sformułowanie Królowo pokoju, módl się za nami, Kościół wprowadził w 1917 roku, w czasie I wojny światowej, konfliktu tak wyniszczającego, jakiego świat wcześniej nigdy nie zaznał. Obecnie Litanię loretańską odmawia się między innym w okresie wielkanocnym, jest także fundamentalną częścią nabożeństw paraliturgicznych, takich jak nabożeństwa majowe.
Historia Litanii loretańskiej
Historia Litanii loretańskiej liczy bez mała dziewięć wieków. Historycy Kościoła uważają, że pierwszy jej tekst powstał w XII wieku we Francji i był swego rodzaju nawiązaniem do średniowiecznych pieśni rycerskich, w których Maryja często nazywana była Panią. Pochodząca z tamtych czasów modlitwa nie została jednak utrwalona i nie zachowała się do naszych czasów. Dlatego za swego rodzaju pierwowzór (wielokrotnie później rozbudowywany) uważa się litanie odmawianą w XVI wieku we włoskim Loreto (stąd nazwa). Także wtedy i także w Loreto, modlitwa ta została przetransponowana na język muzyki i rozpisana na 8 głosów. W 1587 roku papież Sykstus VI przyznał w związku z jej odmawianiem prawo do 200 dni odpustu. Litania Loretańska, pośród licznych modyfikacji, doczekała się też mutacji narodowych – w Polsce dla przykładu, w jednym z ostatnich wezwań wierni mówią: Królowo Polski. Słowa te weszły do litanii po II wojnie światowej, wcześniej zaś używano (prawdopodobnie już od XVII wieku) zwrotu Królowo Korony Polskiej.
Tekst Litanii Loretańskiej
Tekst Litanii Loretańskiej zaczyna się od inwokacji do Boga, Jezusa i Ducha Świętego, następnie zaś następuje kilkadziesiąt wezwań do Maryi, Matki Bożej. O wysłuchanie, o zmiłowanie, o modlitwę:
Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson.
Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami.
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, Jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Maryjo, módl się za nami.
Święta Boża Rodzicielko, módl się za nami.
Święta Panno nad pannami, módl się za nami.
Matko Chrystusowa, módl się za nami.
Matko Kościoła, módl się za nami.
Matko łaski Bożej, módl się za nami.
Matko Miłosierdzia, módl się za nami.
Matko nieskalana, módl się za nami.
Matko najczystsza, módl się za nami.
Matko dziewicza, módl się za nami.
Matko nienaruszona, módl się za nami.
Matko najmilsza, módl się za nami.
Matko przedziwna, módl się za nami.
Matko dobrej rady, módl się za nami.
Matko Stworzyciela, módl się za nami.
Matko Zbawiciela, módl się za nami.
Panno roztropna, módl się za nami.
Panno czcigodna, módl się za nami.
Panno wsławiona, módl się za nami.
Panno można, módl się za nami.
Panno łaskawa, módl się za nami.
Panno wierna, módl się za nami.
Zwierciadło sprawiedliwości, módl się za nami.
Stolico mądrości, módl się za nami.
Przyczyno naszej radości, módl się za nami.
Przybytku Ducha Świętego, módl się za nami.
Przybytku chwalebny, módl się za nami.
Przybytku sławny pobożności, módl się za nami.
Różo duchowna, módl się za nami.
Wieżo Dawidowa, módl się za nami.
Wieżo z kości słoniowej, módl się za nami.
Domie złoty, módl się za nami.
Arko przymierza, módl się za nami.
Bramo niebieska, módl się za nami.
Gwiazdo zaranna, módl się za nami.
Uzdrowienie chorych, módl się za nami.
Ucieczko grzesznych, módl się za nami.
Pocieszycielko strapionych, módl się za nami.
Wspomożenie wiernych, módl się za nami.
Królowo Aniołów, módl się za nami.
Królowo Patriarchów, módl się za nami.
Królowo Proroków, módl się za nami.
Królowo Apostołów, módl się za nami.
Królowo Męczenników, módl się za nami.
Królowo Wyznawców, módl się za nami.
Królowo Dziewic, módl się za nami.
Królowo wszystkich Świętych, módl się za nami.
Królowo bez zmazy pierworodnej poczęta, módl się za nami.
Królowo wniebowzięta, módl się za nami.
Królowo różańca świętego, módl się za nami.
Królowo rodzin, módl się za nami.
Królowo pokoju, módl się za nami.
Królowo Polski, módl się za nami.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
Módl się za nami, Święta Boża Rodzicielko.
Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.
Módlmy się. Panie, nasz Boże, daj nam, sługom swoim, cieszyć się trwałym zdrowiem duszy i ciała, i za wstawiennictwem Najświętszej Maryi, zawsze Dziewicy, uwolnij nas od doczesnych utrapień i obdarz wieczną radością. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Śpiewana Litania Loretańska na Youtube
Często, oprócz mówionej, zetknąć można się z Litanią loretańską śpiewaną. Są to między innymi różnego rodzaje mutacje modlitwy rozpisanej na głosy w XVI wieku w Loreto ale nie tylko. Dostępnych jest przynajmniej kilkanaście wersji Litanii Loretańskiej na Youtube, w wersji muzycznej jest też ona dystrybuowana poprzez inne kanały internetowe, a także na nośnikach audio – na płytach, w plikach mp3 etc. Tego typu utwory o charakterze modlitwy wykorzystywane są w czasie nabożeństw paraliturgicznych, mogą też posłużyć za wsparcie wiernym, którzy chcą litanię przeżyć samodzielnie. Odnalezienie ich w Internecie wymaga elementarnej jedynie znajomości działania serwisów takich, jak Youtube.
Litania loretańska - rozważania
Nawet przedstawicielom Kościoła zdarza się przyznać, że odmawianie Litanii loretańskiej i innych tego typu modlitw grozi rutyną, automatyzmem i – mówiąc kolokwialnie – „klepaniem” bez większego zrozumienia. Dlatego wiernym zaleca się wgłębienie w sens wypowiadanych słów. Jak to zrobić? Na przykład czyniąc rozważania na temat każdego wezwania. Rozważania do Litanii loretańskiej dostępne są w Internecie, wystarczy poszukać na stronach zakonów, parafii lub portali i blogów katolickich. Przykłady rozważań zamieszczone są między innymi w komentarzu do wezwań Litanii loretańskiej, zamieszczonym na stronie parafii archikatedralnej w Łodzi. Dlaczego mówimy np. Wieżo z kości słoniowej, módl się za nami ? Duchowni tłumaczą: „Jak do wieży z kości słoniowej Salomona schodzili się zewsząd, by zasięgnąć rady, tak też wszyscy przychodzą do Maryi, by zasięgnąć u niej zbawiennej rady. Maryja jest wieżą z kości słoniowej także ze względu na swą niezwykłą białość, którą jaśniała szeroko, i ze względu na wzniosłość jej cnót. Maryja jak ta wieża wysoka, rzucająca szeroko promienie cnót jasnych i mocnych, niby kość słoniowa.”
Oczywiście to tylko przykład, jedna z wielu interpretacji jednego z wielu wezwań. Tego typu interpretacji i rozmyślań spisano znacznie więcej, wystarczy po nie sięgnąć. A jeśli ktoś czuje się na siłach, może też pokusić się o rozważania samodzielne.
Czytaj:
- Różaniec na rękę, palec lub szyję – jak zrobić?
- Jak odmawiać różaniec krok po kroku. Modlitwy i części
- Koronka do krwawych łez Matki Bożej - jak odmawiać?