Uprawnienia do zachowku - Kiedy można z nich skorzystać?

W przypadku gdy spadkodawca sporządzi testament i pominie w nim osoby z kręgu najbliższej rodziny, osobom o określonym stopniu pokrewieństwa przysługują uprawnienia do zachowku, a dokładnie do żądania od spadkobiercy powołanego w testamencie określonej sumy pieniężnej zwanej zachowkiem. Jak wygląda zachowek 2020?
Spis treści

Uprawnienia do zachowku 2020

Swoboda spadkodawcy do rozporządzenia swoim majątkiem w testamencie stwarza ryzyko, że naruszone zostaną interesy jego najbliższej rodziny. Chodzi tutaj o sytuacje, w których przykładowo spadkodawca, mimo posiadania małżonka i dzieci, zapisuje po śmierci cały swój majątek osobie obcej (np. kochance/kochankowi). Stąd też podstawowym założeniem systemu dziedziczenia jest to, że spadek powinien zostać przekazany najbliższej rodzinie. Wynika to również z faktu, że majątek spadkodawcy jest niejednokrotnie rezultatem pracy i wysiłku całej rodziny.

Zobacz też: Testament własnoręczny. O co zadbać, żeby był ważny?

Uprawnienia do zachowku - kto je ma?


Uprawnienie do zachowku przysługuje zstępnym spadkodawcy (tj. dzieciom), jego małżonkowi i rodzicom, o ile dziedziczyliby zgodnie z przepisami ustawy gdyby spadkodawca testamentu nie pozostawił (w trybie tzw. dziedziczenia ustawowego). Tego uprawnienia pozbawione są pewne kategorie osób, np. osoby wydziedziczone przez spadkodawcę; osoby, które odrzuciły spadek itd.

Sprawdź!: Wydziedziczenie - na czym polega? Podstawowe fakty

 

Wysokość zachowku 2020

Zachowek stanowi zawsze określoną kwotę pieniężną (nie mogą być to np. rzeczy należące do spadkodawcy). W sytuacji gdy uprawnionym jest osoba małoletnia bądź trwale niezdolna do pracy, wysokość zachowku wynosi 2/3 udziału spadkowego, który przypadłby uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Gdy zachowku żąda osoba pełnoletnia i zdolna do pracy, jego wysokość jest równa połowie udziału spadkowego przysługującego danej osobie przy dziedziczeniu z ustawy.

Przeczytaj: Dług zamiast spadku? Ciemna strona dziedziczenia

 

Przedawnienie żądania

Roszczenia uprawnionych do zachowku przedawniają się z upływem pięciu lat od dnia ogłoszenia testamentu.

Sprawdź także: Zachowek - Co to jest? Co warto o nim wiedzieć?

Powstanie roszczenia


Roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej tytułem zachowku powstaje w sytuacji, gdy uprawniony nie otrzymał go od spadkodawcy w innej formie niż w drodze powołania testamentowego, m.in. w formie darowizny.

Zobacz równieżCo się dzieje, gdy nie ma testamentu?