Czym są rozważania różańcowe?
Rozważania różańcowe są swego rodzaju kontemplacją wydarzeń z życia Jezusa Chrystusa i jego matki Maryi, opisanych w Ewangelii. Rozważania różańcowe mają charakter zarówno intelektualny, jak i duchowy, a towarzyszy im ustanowiony przez Kościół Rzymsko-Katolicki rytuał odmawiania modlitw: Ojcze nasz (1 raz), Zdrowaś Maryjo (10 razy), Chwała Ojcu. Powyższy schemat modlitewny, żmudny i monotonny, podkreśla medytacyjny wydźwięk różańca, choć też jest przez krytyków uważany za zbyt „mechaniczny”. Tego samego zarzutu nie sposób jednak sformułować pod adresem rozważaniań różańcowych, zwłaszcza jeśli czynione są z rozmysłem.
O czym są rozważania różańca?
Wydarzenia, które stanowią kanwę rozważań różańca, określane są mianem tajemnic. Kościół wyróżnia 20 tajemnic, podzielonych na cztery grupy, po pięć każda.
- Tajemnice radosne ukazują cud narodzin Jezusa i pierwsze lata jego życia;
- Tajemnice światła to obraz nauk i cudów dokonywanych przez Chrystusa w czasie jego ziemskiego życia, aż po ustanowienie sakramentów Eucharystii i Kapłaństwa w czasie Ostatniej Wieczerzy;
- Tajemnice bolesne są zapisem męki i śmierci Jezusa na krzyżu;
- Tajemnice chwalebne traktują o zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Jezusa, zesłaniu Ducha Świętego oraz wniebowzięciu oraz ukoronowaniu Maryi.
Rozważania różańcowe na każdy dzień
Różaniec można odmawiać w całości, jest to jednak rytuał bardzo długi (wymaga rozważań różańcowych na temat każdej z 20 tajemnic, z powieleniem modlitewnego schematu –w tym czasie wspomniane modlitwy należałoby w sumie powtórzyć kilkaset razy). W praktyce więc różaniec odmawia się w odniesieniu do jednej tylko tajemnicy lub jednej części (a więc 5 tajemnic). Kościół katolicki rozpisuje schemat rozważań różańcowych na każdy dzień. Nie należy się do niego stosować w sposób sztywny, nie mniej stanowi on swego rodzaju kanon, z którego korzysta duża część wiernych:
- poniedziałek – Tajemnice radosne,
- wtorek – Tajemnice Bolesne,
- środa – Tajemnice Chwalebne,
- czwartek – Tajemnice Światła,
- piątek – Tajemnice Bolesne,
- sobota – Tajemnice Radosne,
- niedziela – Tajemnice Chwalebne.
Dobiera się też niekiedy tajemnice różańcowe do rozważań pod kątem świąt i okoliczności. W Boże Narodzenie częściej kontemplowane są tajemnice radosne, w Wielkim Tygodniu (a także m.in. w intencji zmarłych) – bolesne i chwalebne. Jeśli ktoś nie potrafi kontemplować tajemnic samodzielnie, może skorzystać z gotowych tekstów – dostępne są na spotkaniach modlitewnych, w książkach, broszurach, Internecie.
Rozważania różańcowe radosne
Rozważania różańcowe radosne są kontemplacją cudu przyjścia na świat Jezusa – syna Boga, co ma być wyrazem bożej miłości dla rodzaju ludzkiego. Jak wierzą Chrześcijanie, poprzez Jezusa Bóg stał się taki, jak człowiek; zamieszkał pośród nas. Rozważania różańcowe radosne dotyczą następujących tajemnic:
- Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie,
- Nawiedzenie św. Elżbiety,
- Narodzenie Pana Jezusa,
- Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni,
- Znalezienie Pana Jezusa w świątyni.
Rozważania różańcowe - tajemnice światła
Druga część rozważań różańcowych, tajemnice światła, odnosi się do tego okresu w życiu Jezusa, gdy głosił on słowo Boże, na dowód zaś własnej boskości czynił cuda. By w niego uwierzyć i by wskazać drogę. Ostatnia z tajemnic światła odwołuje się wprost do wydarzeń, które miały miejsce w czasie Ostatniej Wieczerzy. Bardzo często rozważanie tajemnic światła wierni traktują w kategoriach swego rodzaju inspiracji dla własnych działań. Tajemnicami światła są:
- Chrzest Pana Jezusa w Jordanie,
- Objawienie się Jezusa na weselu w Kanie,
- Głoszenie Królestwa Bożego i wzywanie do nawrócenia,
- Przemienienie Jezusa na górze Tabor,
- Ustanowienie Eucharystii.
Rozważania różańcowe - część bolesna
Rozważania różańcowe w części bolesnej służą kontemplacji męki i śmierci Jezusa Chrystusa. Rozważamy cierpienia duchowe, których Chrystus doświadczał w czasie modlitwy w ogrodzie oliwnym, jak też pochylamy się nad jego męką, gdy był bity, poniżany, koronowany cierniową koroną, a na koniec wiedziony na śmierć na krzyżu. Rozważania różańcowe w części bolesnej dotyczą takich tajemnic, jak:
- Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu,
- Biczowanie Pana Jezusa,
- Cierniem ukoronowanie,
- Droga Krzyżowa Pana Jezusa,
- Śmierć Jezusa na krzyżu.
Rozważania różańcowe - tajemnice chwalebne
Ostatnia część rozważań różańcowych, tajemnice chwalebne, ukazuje cud zmartwychwstania Jezusa, a także sekwencję następnych zdarzeń dotyczących jego powrotu do Boga, a także tego, w jaki sposób do Nieba trafia jego matka, Maryja. Rozważania do tajemnic chwalebnych często interpretowane są między innymi jako wyraz potęgi Boga, do którego należy ostateczne słowo na ziemi i w niebie. Tajemnicami chwalebnymi są:
- Zmartwychwstanie Pana Jezusa,
- Wniebowstąpienie Pana Jezusa,
- Zesłanie Ducha Świętego,
- Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
- Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny.
Czytaj też:
- Wielkanocne symbole
- Krótka historia bożonarodzeniowej szopki
- Różaniec za zmarłego - jak odmawiać różaniec?
- Czy nieśmiertelność zmieniłaby Twoje podejście do życia?