Nowe emerytury a okres ochronny
Dynamiczne zmiany na rynku pracy są często przyczyną obaw związanych z zawodową przyszłością, a z wiekiem tylko ich przybywa. Jak wynika z licznych badań, seniorzy nie są chętnie zatrudniani i często nawet mimo bogatego doświadczenia w rekrutacjach przegrywają z młodszym pokoleniem. Aby zniwelować obawy związane z niespodziewaną utratą pracy na kilka lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, ustawodawca wprowadził specjalne prawo chroniące interesy pracowników na 4 lata przed przejściem na zasłużoną emeryturę.
Kogo obowiązuje i ile wynosi okres ochronny przed emeryturą?
Szczegółowo to, czy obowiązuje okres ochronny przed emeryturą w danym przypadku, regulują zapisy Kodeksu Pracy. Zgodnie z nimi prawo do ochrony przedemerytalnej przysługuje pracownikom, którzy spełniają następujące warunki:
- kwalifikują się do przejścia na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego,
- osiągną wiek emerytalny nie później niż za 4 lata,
- nie korzystają z prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Obecnie w Polsce wiek emerytalny kobiet to 60 lat, a mężczyzn 65 lat. Oznacza to, że co do zasady, ochroną przedemerytalną są objęte pracownice, które ukończyły 56 lat, oraz pracownicy od 61 roku życia. W przypadku osób uprawnionych do przejścia na wcześniejszą emeryturę (np. pracujących w szczególnych warunkach lub wykonujących zawody o szczególnym charakterze) ochrona obowiązuje na 4 lata przed osiągnięciem obniżonego wieku emerytalnego.
Gwarancją, o której mowa, nie są objęci renciści, którzy korzystają ze świadczenia z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Ponadto okres ochronny nie obowiązuje dłużej niż przez 4 lata, więc pracodawca może złożyć wypowiedzenie pracownikowi, który zyskał już prawo do przejścia na emeryturę. Więcej na temat praw i obowiązków dotyczących okresu ochronnego przed emeryturą przeczytasz tutaj: https://firmove.pl/aktualnosci/biznes/kadry-i-place/okres-ochronny-przed-emerytura.
Okres ochronny przed emeryturą a forma zatrudnienia
Ochrona przedemerytalna jest gwarancją obejmującą wyłącznie pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. Nie dotyczy zatem ani pracowników związanych umową zleceniem, ani samozatrudnionych przedsiębiorców. Co ważne, przepisy jasno stanowią, że ochrona jedynie uniemożliwia pracodawcy wypowiedzenie umowy i nie zobowiązuje go do przedłużenia umowy, która wygasa na 4 lata przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego. Co więcej, pracodawca może wręczyć wypowiedzenie nawet na jeden dzień przed rozpoczęciem okresu ochronnego i nie będzie to niezgodne z prawem.
Warto zaznaczyć, że gwarancja zatrudnienia dotyczy również warunków, w tym między innymi wysokości pensji czy stanowiska. Oznacza to zatem, że pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia pracownika w okresie ochrony przedemerytalnej, zmienić wymiaru czasu jego pracy czy dokonać modyfikacji zajmowanego przez niego stanowiska. Jedyną możliwością wprowadzenia istotnych zmian w warunkach zatrudnienia jest zawarcie porozumienia między stronami.
Warto w tym miejscu doprecyzować, że jeśli zmiany wynagrodzeń objęły wszystkich pracowników albo konkretną grupę, w której znajduje się osoba objęta ochroną przedemerytalną, nie stosuje się wyłączeń. Wówczas przyszłego emeryta obejmą takie same zmiany jak pozostałych pracowników.
