Crowdfunding to finansowanie przez użytkowników internetu projektów, przedsięwzięć i nowych działalności. Mogą to być większe projekty, ale również niewielkie koncepty osobiste. Internauci, jeśli przekona ich jakiś projekt i uznają go za atrakcyjny i możliwy do zrealizowania, mogą wpłacić na konto jednorazową, dowolną kwotę pieniędzy na stronę prowadzącą takie zbiórki. Nie jest to jednak wpłacanie pieniędzy w ciemno na projekty, które nigdy nie powstaną. Jeśli kwota określona w projekcie nie zostanie zebrana, wpłacone środki powrócą do ofiarodawcy.
Coś za coś
Crowdfunding nie jest też zwyczajną zbiórką publiczną, ponieważ w przypadku pomysłodawcy danej zbiórki oferują wspierającym osobom coś w zamian. Mogą to być rzeczy symboliczne albo bardziej materialne, wszystko zależy od tego, czego dotyczy projekt.
W przypadku projektów kulturalnych, takich jak wydanie płyty czy nakręcenie filmu, mogą to być darmowe egzemplarze, wejściówki, gadżety, możliwość wzięcia udziału w tworzeniu danego projektu, wizyty na planie zdjęciowym albo prywatne spotkania ze zbierającymi (jeśli są to osoby znane). Natomiast przy tworzeniu gry komputerowej, rozwinięciu jakiejś technologii lub tworzeniu gadżetu elektronicznego, wpłacający mają szansę na tańszy lub darmowy produkt końcowy.
Istnieje również inna forma wynagrodzenia społeczności finansującej dany projekt. Jest to zostanie udziałowcem w projekcie. Zwykle ten sposób wykorzystywany jest przez twórców różnych start-upów, czyli projektów biznesowych.
Mam świetny pomysł! Ale brakuje mi pieniędzy...
Wiele kreatywnych i nowatorskich pomysłów nigdy nie opuściło głowy twórcy albo upadło w fazach teoretycznego projektowania. Powód? Najczęściej jest nim brak środków na urzeczywistnienie marzenia. Nawet przy pomocy rodziny i znajomych może się okazać, że mierzenie sił na zamiary kończy się rezygnacją z danego projektu. Crowdfunding powstał po to, by dać szansę ludziom z wizją i pasją, ale też dobrym biznesplanem.
Za początek crowdfundingu uznaje się przeprowadzoną pod koniec lat 90. ubiegłego wieku zbiórkę pieniędzy przez internet, która miała sfinansować trasę koncertową zespołu Marillion. Mimo iż wydaje się to nieprawdopodobne, fani zebrali sześćdziesiąt tysięcy dolarów. To była iskra, która uruchomiła ogólnoświatowy ruch.
Pierwszym portalem poświęconym społecznemu finansowaniu projektów i przedsięwzięć przez internautów jest powstały w 2008 roku Indiegogo. Rok później wystartował znany na całym świecie Kickstarter, gromadzący już nie tysiące, a miliony dolarów na różnorodne projekty.
Crowdfunding w Polsce
Nie każdy słyszał o crowdfundingu, ale trudno byłoby znaleźć kogoś, kto nie słyszał o Igrzyskach Olimpijskich w Soczi i niebywałym zwycięstwie naszego złotego medalisty Zbigniewa Bródki. Co mają ze sobą wspólnego? W 2012 roku ruszyła akcja crowdfundingowa zrzeszająca fanów sportu, której zadaniem było zebranie pieniędzy m.in. na sprzęt, wyjazdy i treningi pięciu sportowców, w tym i późniejszych medalistów olimpijskich z łyżwiarstwa szybkiego. Przez miesiąc zebrano ponad dwadzieścia tysięcy złotych, przy czym ludzie składali się zwykle po dwadzieścia do pięćdziesięciu złotych. To niewielka kwota, ale gdy zbierze się kilkaset lub kilka tysięcy osób, zamienia się to w prawdziwą finansową siłę i akcję na medal.
Polskie projekty korzystające z crowdfundingu w przeważającej większości starają się zebrać od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. Większymi projektami były m.in. remont teatru Barakah w Krakowie czy łódzki festiwal ekologii i środowiska Cohabitat Gathering, na który twórcom udało się zebrać prawie sto tysięcy złotych. Kwota olbrzymia jak na polskie warunki, ale nawet jeśli dodamy zebrane w ubiegłym roku fundusze na wszystkie projekty, w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi jesteśmy nadal raczkującym społeczeństwem crowdfundingowym. Jednak prognozy wskazują, że w ciągu najbliższych pięciu lat wartość rynkowa polskiego crowdfundingu wzrośnie nawet do dwustu milionów złotych.
Jeśli macie pomysł na własny projekt albo biznes, możecie zajrzeć na jeden z aktualnie działających w Polsce portali crowdfundingowych:
www.wspieramkulture.pl
www.www.beesfund.com
www.myseed.pl
www.www.megatotal.pl
www.crowdfunders.pl
www.clipontheroad.pl
www.wspieram.to
www.polakpotrafi.pl
www.siepomaga.pl
Rada Ministrów w 2013 roku uznała za legalne i niepotrzebujące pozwolenia zbiórki za pośrednictwem internetu, jeśli będą zgłoszone na zajmującym się tym portalu internetowym.
