Po operacji zaćmy: zalecenia, rehabilitacja. Widzenie

Po operacji zaćmy należy przestrzegać zasad, zapobiegającym powikłaniom. Operacja zaćmy to krótki i nieinwazyjny zabieg, z reguły bezbolesny. Ale jak każda interwencja chirurgiczna wymaga stosowania określonych zasad rekonwalescencji, aby osiągnąć oczekiwane rezultaty. Ogromne znaczenie ma wiedza, jakie są zalecenia po zabiegu i jak wygląda w tym przypadku rehabilitacja. Tylko takie postepowanie daje szansę pacjentowi na całkowity powrót do zdrowia.
Kobieta na kontroli u lekarza po operacji zaćmy
źródło:123RF
Spis treści

Zaćma – operacja 

Zaćma to choroba oczu, polegająca na zmętnieniu soczewki oka. Ta dolegliwość ma charakter postępujący i w konsekwencji może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Osoba u której zaczyna rozwijać się zaćma widzi nieostro. Obraz widzenia jest często rozmyty, a kolory stają coraz ciemniejsze. Pojawia się też nieadekwatna ocena odległości. Zaćma to jeden z naturalnych objawów starzenia się narządu wzroku. Nie jest to choroba, która dotyka wszystkich, ale można śmiało stwierdzić, iż występuje dość powszechnie. Zabieg usunięcia zaćmy jest krótki, z reguły trwa 15 minut, a jego efekty są zauważalne natychmiast po operacji. Całkowita poprawa występuje po kilku dniach od zabiegu. Aby cieszyć się dobrym wzrokiem musi być spełniony jeden warunek konieczny, a mianowicie ścisłe przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych. 

Po operacji zaćmy – czego nie wolno? 

Po operacji zaćmy pacjent wychodzi ze szpitala z reguły tego samego dnia. Zabieg ten wykonywany jest metodą fakoemulsyfikacji. Ta metoda polega na niewielkim nacięciu rogówki i odpowiednim wprowadzeniu nowej, sztucznej soczewki. W tym przypadku nie ma potrzeby zakładania szwów, gdyż rana zamyka się samoistnie pod wpływem ciśnienia w gałce ocznej. 

Do podstawowych (koniecznych) zaleceń po operacji zaćmy zaliczane są: 

  • unikanie nadmiernego wysiłku, co oznacza prowadzenie oszczędzającego tryb życia, 
  • niepodnoszenie ciężarów przekraczających wagę 5kg, 
  • unikanie nadmiernego zaciskania powiek, 
  • unikanie pochylania się i wykonywanie czynności, które tego wymagają siedząc (na przykład zakładanie butów), 
  • zakaz tarcia i uciskania operowanego oka (rana goi się do 6 tygodni i może być odczuwalne uczucie „ciała obcego” pod powieką),
  • usuwanie jakiejkolwiek wydzieliny z oka wilgotnym i czystym wacikiem, 
  • zakaz spania na brzuchu lub po stronie operowanego oka, 
  • całkowite unikanie gorących kąpieli, kąpieli w basenach czy korzystania z sauny, 
  • wprowadzenie zróżnicowanej diety, bogatej w witaminy C i E oraz selen (głównie warzywa i owoce), 
  • stosowanie zaleconych przez lekarza kropli do oczu. 

W przypadku pojawienia się jakichkolwiek dolegliwości bólowych czy kłopotów z widzeniem, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Pierwsze 24 godziny po zabiegu to czas całkowitego odpoczynku i zakaz jakiejkolwiek aktywności fizycznej. Przez kilka pierwszych dni lekarze wręcz zalecają tak zwany „leżący tryb życia”. 

Widzenie po operacji zaćmy 

Całkowita poprawa wzroku po operacji zaćmy pojawia się po kilku dniach. Pacjent może już wrócić do swych obowiązków, ale rozsądnie i bez zbytniego wysiłku. Bardzo ważnym elementem rekonwalescencji po takim zabiegu jest stosowanie kropli do oczu, zaleconych przez lekarza. Ma to ogromne znaczenie dla jakości widzenia po operacji zaćmy. Podstawowym zaleceniem przy stosowaniu kropli do oczu po zabiegu usunięcia zaćmy jest bezwzględna higiena rąk przed zakraplaniem. Ręce należy zawsze dokładnie umyć, gdyż osłabione oko narażone jest wyjątkowo mocno na zakażenie. Jak prawidłowo zakraplać oczy? 

  • należy delikatnie odciągnąć dolną powiekę i spojrzeć do góry, 
  • wpuścić kroplę lekarstwa tak, aby nie dotknąć dozownikiem powieki lub rzęs, 
  • na minutę zamknąć powieki po zakropieniu, 
  • przestrzegać zasad używania kropli, określonych przez producenta (a w szczególności nie używać po przekroczonym czasie ich otwarcia). 

Aby szybko powrócić do prawidłowego widzenia, lekarz może zalecić stosowanie maści z antybiotykiem, która wspomaga proces gojenia i leczy stan zapalny. Opatrunek na oku powinien być stosowany zgodnie z zaleceniami lekarza. Osoby, które zdecydowały się na usunięcie zaćmy są wyjątkowo narażone na szkodliwe działanie światła zewnętrznego. Warto korzystać z okularów przeciwsłonecznych z filtrami UV. Chorzy noszący na stałe okulary korekcyjne powinni po zabiegu (w czasie zaleconym przez lekarza) przeprowadzić badanie wzroku i dokonać korekcji okularów. 

Prowadzenie samochodu po operacji zaćmy 

W dniu operacji nie należy prowadzić samochodu. Dlatego też wskazane jest, aby ktoś z rodziny lub znajomy przywiózł pacjenta na zabieg i odwiózł do domu po skończeniu. Przez kilka pierwszych dni po zabiegu oko regeneruje się i wskazana jest zawsze ostrożność, nawet przy odczuciu prawidłowego widzenia. Bardzo często lekarze zalecają, aby samodzielnie prowadzić auto dopiero po pierwszej wizycie kontrolnej, która jest ustalana indywidualnie, w zależności od stanu zdrowia pacjenta. Każdy kierowca powinien taką decyzję podjąć w sposób świadomy i odpowiedzialny. Zależy od tego bezpieczeństwo nie tylko samego chorego, ale i innych osób. Warto, aby każdy pacjent kilka pierwszych dni po operacji zaćmy objął swoim indywidulanym zakazem prowadzenia samochodu. 

Czy po operacji zaćmy można pracować? 

O powrocie do pracy po operacji zaćmy należy porozmawiać z lekarzem prowadzącym. Trudno jest przewidzieć, ile może goić się oko danego pacjenta. Zależy to od metody przeprowadzenia korekcji wzroku, jak i również indywidualnych cech operowanego. Rekonwalescencja trwa przeciętnie 2 tygodnie, niekiedy wydłuża się do miesiąca. Ale niektórzy chorzy potrzebują nawet 3 miesięcy, aby całkowicie odzyskać sprawność i komfort widzenia. Dlatego decyzje o powrocie do pracy należy pozostawić całkowicie lekarzowi. Sam powrót do pracy nie oznacza przyzwolenia na pełną aktywność fizyczną. Trzeba cały czas pamiętać, aby unikać nadmiernego wysiłku i dbać o higienę oka. Ryzyko powikłań po zabiegu jest dość wysokie, jeśli pacjent nie zachowuje odpowiedniej dyscypliny w leczeniu i codziennym życiu. 

Czytaj również

Bibliografia

  • A. Michalski „Ocena wybranych parametrów narządu wzroku i jakości życia u pacjentów po operacji zaćmy”, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, 2013 r.,
  • „Zalecenia lekarskie po operacji zaćmy”, Szpital Specjalistyczny MATOPAT, Toruń,
  • Gabinet Okulistyczny N&M, Łódź, ul. Rojna 63/65, Zalecenia Pooperacyjne po Operacji Oczu