Kiedy rosną grzyby? Od kiedy do kiedy można zbierać?

Kiedy rosną grzyby? W jakich miesiącach, od kiedy do kiedy zbierać grzyby? W dzień czy w nocy? Jaka jest najlepsza pogoda. Czy ma związek to, kiedy rosną grzyby, z fazami księżyca? Poznaj odpowiedzi na najważniejsze pytania.
Grzyb rośnie w lesie
Źródło:123RF
Spis treści

Kiedy rosną grzyby?

Kiedy rosną grzyby? To jedno pytanie dotyka w istocie wielu zupełnie odrębnych zagadnień. Należą do nich:

  • kalendarz występowania poszczególnych gatunków w określonych porach roku - sezon na grzyby określonego rodzaju. Kiedy rosą rydze, kiedy borowiki, kiedy smardze?
  • pora dnia (nocy), kiedy grzyby rosną najszybciej i związana z tym pora grzybobrania. Czy rzeczywiście do lasu należy chodzić o świcie? A jeśli tak, to dlaczego?
  • warunki atmosferyczne sprzyjające lub utrudniające wzrost grzybów (temperatura, ilość opadów, wilgotność powietrza). Jak upalne i suche lato czy wczesne przymrozki potrafią skrócić sezon grzybowy.

Przyjrzyjmy się teraz szczegółowo wszystkim tym trzem aspektom. 

Sezon na grzyby

Mówi się, że sezon na grzyby trwa cały rok i jest w tym dużo prawdy, przynajmniej dla doświadczonych grzybiarzy, lasy penetrujących ze znawstwem, pasją, nierzadko też w celach zarobkowych. Wszystko jednak zależy od tego, jakich grzybów szukamy. Z drugiej bowiem strony, dla amatorów sezon na grzyby jest znacznie krótszy i ogranicza się do czasu, kiedy występują w lasach najpopularniejsze i najłatwiej rozpoznawalne gatunki, jak podgrzybki, borowiki czy kurki. A to ledwie dwa-trzy miesiące. Zobaczmy teraz, jak wygląda grzybowy kalendarz, z uwzględnieniem tych grzybów, które w Polsce są zbierane najczęściej. W każdym z przypadków należy wziąć poprawkę na zróżnicowanie terytorialne (rejon kraju, rodzaj gleby, typ lasu) oraz uwarunkowania pogodowe, które mogą mieć duże znaczenie dla tego, kiedy obrodzą grzyby, wydłużając lub skracając czas ich występowania nawet o 2-3 tygodnie.

  • Smardze: koniec marca – czerwiec, szczyt sezonu w maju.
  • Koźlarze: czerwiec – październik, najwięcej w sierpniu i wrześniu.
  • Maślaki: od czerwca do października, ze szczytem we wrześniu.
  • Podgrzybki: od czerwca do listopada, najwięcej we wrześniu i październiku.
  • Kanie: od czerwca do listopada, w największych ilościach w sierpniu i wrześniu.
  • Kurki: od czerwca do listopada, największy wysyp w sierpniu, wrześniu i październiku.
  • Rydze: od lipca do listopada, najwięcej od sierpnia do października.
  • Borowiki: od lipca do listopada, szczyt we wrześniu i październiku.
  • Opieńki: wrzesień – listopad, szczyt w październiku.

Kiedy na grzyby? 

Znając już grzybowy kalendarz i doczekawszy właściwego miesiąca, pora wyruszyć do lasu. Kiedy na grzyby? Rano i to jak najwcześniej. Jest to stara i sprawdzona zasada, prawdziwa z kilku przynajmniej powodów. 

  • Po pierwsze, większość grzybów najintensywniej wzrasta w porze nocnej, rano wiec można spotkać wciąż bardzo młode, ale już względnie duże okazy.
  • Po drugie, im mniej czasu minie od wzrostu grzyba do jego zerwania, tym mniejsza szansa, że zostanie on skolonizowany przez robaki, czy też nadgryziony przez ślimaki.
  • Po trzecie, im wcześniej wyruszymy do lasu, tym więcej okazów mamy szansę znaleźć, uprzedzając innych grzybiarzy. Aczkolwiek należy wiedzieć, że w lasach tradycyjnie „grzybowych”, a także położonych w pobliżu większych ośrodków miejskich, swoisty tłok i konkurencja panują już od godziny 4-5 rano. Tradycją bowiem jest już wychodzenie na grzybobranie przed świtem.

Kiedy rosną grzyby – fazy księżyca

Od wieków panuje przekonanie, w ludowej tradycji przekazywane z pokolenia na pokolenie, że wysyp grzybów, tudzież jego brak, są ściśle skorelowane z fazami księża. Pogląd ten jest kultywowany, mimo iż nie znajduje uzasadnienia ani potwierdzenia w naukowych badaniach. O tym, że związek faz księżyca ze wzrostem grzybów jest fikcyjny lub co najwyżej iluzoryczny, najlepiej świadczy fakt, że powstało kilka wzajemnie sprzecznych teorii odnośnie tego, który czas księżycowego cyklu jest najkorzystniejszy. Jedni zatem chodzą do lasu w czasie pełni, inni po pełni, inni jeszcze – przed pełnią. I wszyscy są przekonani o wyższości własnej racji. W rzeczywistości na występowanie grzybów wpływ mają zupełnie inne zjawiska, przede wszystkim pogodowe. Ewentualna zbieżność z określoną fazą księżyca nie jest więc niczym innym, jak tylko koincydencją.  

Kiedy najlepiej rosną grzyby?

Kiedy najlepiej rosną grzyby? Oprócz pory roku i pory dnia, najistotniejszym czynnikiem jest pogoda. Idealna to taka, gdy w dzień pada deszcz, następnie zaś przychodzi noc już bez opadów, ale ze znaczą wilgotnością i przede wszystkim wysoką temperaturą. To właśnie dlatego największy wysyp grzybów w naszych szerokościach geograficznych następuje we wrześniu i pierwszych dniach października (oczywiście, o ile pogoda w danym roku mieści się w statystycznych normach). Z tego też powodu stosunkowo niewiele grzybów pojawia się późnym latem, jeśli jest suche (a ostatnio takie w Polsce dominują) i dlatego też przestają one rosnąć wraz z nadejściem pierwszych nocnych przymrozków, co zazwyczaj następuje w drugiej połowie października, najpóźniej na początku listopada (w zależności od rejonu kraju). 

Czytaj:

 

Bibliografia

  • Pogoda dla grzybiarzy, https://idziemy.nagrzyby.pl
  • Wpływ pełni księżyca na wysypy grzybów, https://www.lenartpawel.pl