Demencja i Alzheimer, a nietrzymanie moczu – objawy

Alzheimer oraz inne postaci demencji często objawiają się między innymi poprzez nietrzymanie moczu. Czy wiesz, co robić w sytuacji, gdy Twój bliski traci kontrolę nad pęcherzem? Jakich środków chłonnych należy używać, by zapewnić podopiecznemu maksimum higieny i komfortu?
Seniorzy
Źródło: 123RF
Spis treści

Objawy Alzheimera

Choroba Alzheimera jest najczęściej występującą odmianą otępienia starczego, schorzeniem o bardzo ciężkim przebiegu, zazwyczaj kończącym się przedwczesną śmiercią pacjenta z powodu zapalenia płuc, będącego wynikiem osłabienia odporności. Alzheimer definiowany jest jako proces neurodegradacyjny, zwyrodnienie ośrodkowego układu nerwowego, z czym związane są takie objawy, jak:  

  • postępujące osłabienie funkcji poznawczych, w szczególności zanik pamięci, najpierw krótko-, później także długotrwałej,
  • zaburzenia zachowania (apatia, pobudzenie, niepokój, psychozy),
  • zaburzenia mowy, z czasem całkowite zaprzestanie mówienia,
  • zaburzenia orientacji w czasie i przestrzeni,
  • nierozpoznawanie swojego odbicia w lustrze,
  • zaburzenia neurologiczne,
  • zaburzenia fizjologiczne – zwłaszcza nietrzymanie moczu oraz kału,
  • utrata możliwości chodzenia, a następnie siedzenia w pozycji wyprostowanej.

Bezpośrednią przyczyną zaburzeń jest nieprawidłowe odkładanie się w mózgu tzw. białka amyloidowego. Uważa się, że w dużej mierze proces ten jest warunkowany genetycznie. W rodzinach pacjentów ze wczesną postacią choroby, zidentyfikowano mutacje w trzech genach, które mogą być odpowiedzialne za jej wystąpienie. Alzheimer, dotyka w Polsce około 1 procenta populacji po 60 roku życia i aż 50 procent osób w grupie 90+. Choroba najczęściej jest diagnozowana w okolicach 65-tych. urodzin.

Jak odróżnić demencję od Alzheimera?

Demencja starcza, odmienienie niż Alzheimer, nie jest postrzegana jako odrębna, charakterystyczna jednostka chorobowa. To pojęcie szersze, oznaczające zespół zróżnicowanych objawów, których przyczyną są zaburzenia w obrębie mózgu. Z medycznego punktu widzenia o demencji mówi się w sytuacji, gdy osłabione zostaną przynajmniej dwie z następujących funkcji:

  • pamięć,
  • wysławianie się,
  • rozumienie informacji,
  • rozeznanie w przestrzeni,
  • ocena sytuacji,
  • uwaga i koncentracja.

Z czasem demencja postępuje, przybierając coraz groźniejsze formy. Najczęstszą jej postacią (około 50-60 proc. przypadków) jest opisana wyżej choroba Alzheimera. Oprócz tego występuje też demencja naczyniowa, otępienie z ciałkami Lewy’ego, demencja towarzysząca chorobie Parkinsona, a także otępienie czołowo-skroniowe.

Nietrzymanie moczu u osób starszych i chorych

Wraz z rozwojem choroby Alzheimera dochodzi do upośledzenia kolejnych funkcji życiowych. Z czasem pacjent staje się całkowicie niedolny do prowadzenia samodzielnej egzystencji. Wśród licznych dysfunkcji, które jedna po drugiej pojawiają się w przebiegu choroby, występuje nietrzymanie moczu oraz kału, czyli tak zwana inkontynencja. Popuszczanie moczu powodowane przez chorobę Alzheimera najczęściej związane jest z silnym parciem na pęcherz, ale też z utratą kontroli nad zwieraczami cewki moczowej oraz odbytu. Na tym etapie chory w dużej mierze jest już zdany na opiekunów i to na nich spoczywa obowiązek właściwego zabezpieczenia potrzeb higienicznych pacjenta. Na szczęście w obecnych czasach staje się to coraz łatwiejsze dzięki wprowadzeniu na rynek gamy produktów pozwalających zachować suchość nawet w przypadku znacznych wycieków z cewki.

Co na nietrzymanie moczu u osób starszych?

Na nietrzymanie moczu u osób starszych, cierpiących na chorobę Alzheimera, w zależności od stadium zaawansowania choroby, doskonale sprawdzą się:

  • majtki chłonne – wyglądem przypominają zwykłą bieliznę, pozwalają na korzystanie z toalety. Chorzy na demencje i Alzheimera często zdejmują lub rozrywają pieluchomajtki, stąd majtki chłonne mogą być lepszym rozwiązaniem;
  • pieluchomajtki – oferują maksymalne zabezpieczenie przed przeciekaniem oraz wysoką zdolność wchłaniania. Charakteryzują się wysoką skutecznością zatrzymywania moczu wewnątrz wkładu, wspierają przez to zdrowie skóry i zapewniają wysoki komfort noszenia. Idealne zarówno dla kobiet jak i mężczyzn;
  • wkładki chłonne – przeznaczone są do noszenia pod zwykłą bielizną, skuteczne w przypadku lekkiego i średniego nietrzymania moczu;
  • podkłady higieniczne – chłoną duże ilości wilgoci, skutecznie zabezpieczając prześcieradło i materac, na którym leży pacjent. Produkty te przeznaczone są do wielokrotnego użytku, mogą być prane w pralce.

Czy pacjenci mający objawy Alzheimera dostaną refundację z NFZ?

Czy objawy Alzheimera w obrębie układu moczowego stanowią przesłankę do przyznania pacjentowi refundacji na zakup środków chłonnych? Tak. Z rozporządzenia Ministra Zdrowia wynika, że dofinansowanie mogą otrzymać osoby chorujące na neurogenne i nieneurogenne nietrzymanie moczu lub stolca między innymi w zespołach otępiennych różnego typu, a więc także w chorobie Alzheimera. Jeżeli pacjent posiada podstawowe uprawnienia, należy mu się 70% refundacji w ramach limitu 90 zł, czyli maksymalnie 63 zł dla pacjenta. W przypadku przekroczenia limitu pozostała wartość to dopłata pacjenta. Co istotne, powyższe zasady dotyczą nie tylko pieluchomajtek, ale także innych środków używanych zamiennie, takich jak wkładki czy majtki chłonne.

Artykuł zawiera lokowanie produktu 

Czytaj też:

Czytaj również

Bibliografia

  • Małgorzata Gaweł, Anna Potulska-Chromik, Choroby neurodegeneracyjne: choroba Alzheimera i Parkinsona, Postępy Nauk Medycznych, t. XXVIII, nr 7, 2015
  • Czym jest demencja?, https://www.dementia.org.au
  • Co to jest NTM, http://www.ntm.pl