Zdrowie: Jak rozpoznać i leczyć zapalenie zatok?

Zimą łatwiej o ostre i przewlekłe zapalenie zatok. Zatkany nos, żółta wydzielina z nosa, rozpierający ból twarzy – to znak, że pora rozpocząć leczenie. Podpowiadamy, jak skutecznie wyleczyć zatoki. Sprawdzone, domowe sposoby i leki bez recepty często wystarczą aby skutecznie pokonać chorobę.
Spis treści

Jakie są objawy przewlekłego i ostrego zapalenia zatok?

Zatoki to niewielkie przestrzenie w czaszce, w warunkach prawidłowych wypełnione powietrzem. Pokryte są błoną, która produkuje śluz wspomagający oczyszczanie górnych dróg oddechowych z zanieczyszczeń i alergenów. Zapalenie zatok polega na wystąpieniu stanu zapalnego tych tkanek. W wyniku występującego obrzęku i nadprodukcji śluzu dochodzi czasem do zablokowania zatok (pacjenci określają ten stan jako zatkane zatoki), co powoduje ból oraz uczucie ciśnienia w okolicach nosa i czoła, wzmagające się w niektórych pozycjach, przede wszystkim przy pochyleniu do przodu.

Istnieje również ryzyko bakteryjnego zakażenia gromadzącej się w zatokach wydzieliny i rozwój poważnej infekcji. W zależności od czasu trwania dolegliwości, wyróżnia się ostre zapalenie zatok (zwykle do 4 tygodni) i przewlekłe zapalenie zatok. Objawy są podobne:


  • uczucie ucisku w okolicy twarzowej (nosa, skroni, czoła);
  • ból zatok – nasilający się przy pochylaniu głowy lub przy wysiłku;
  • żółta wydzielina z nosa;
  • uczucie zatkanego nosa.

Często objawy w początkowym stadium można pokonać przy użyciu prostych, domowych sposobów na zapalenie zatok. Odpowiednie postępowanie zmniejszy również ryzyko wystąpienia poważniejszej infekcji, przejścia choroby w przewlekłe zapalenie zatok, a także pojawienia się groźnych powikłań.

Czytaj więcej w CafeSenior: Zdrowie kobiety - o jakich badaniach pamiętać w wieku 40+ i 50+?

Domowe sposoby na zapalenie zatok, łagodzące objawy to m.in.:


  • odpoczynek – wskazany właściwie w większości infekcji; oprócz współistniejącego ogólnego osłabienia organizmu przez zapalenie, pozostanie w domu, w cieple zmniejsza ryzyko wystąpienia nadkażenia bakteryjnego dodatkowymi drobnoustrojami chorobotwórczymi;
  • spożywanie dużej ilości płynów – przede wszystkim wody, herbaty z cytryną; umożliwia to rozrzedzanie produkującej się wydzieliny oraz jej łatwiejsze usuwanie z zatok;
  • płukanie zatok (irygacja zatok);
  • inhalacje na zatoki;
  • ciepłe, wilgotne okłady na twarz – zmniejszają odczuwanie bólu, przynoszą ulgę;
  • spanie z uniesioną głową – ułatwi to grawitacyjne odpływanie nadmiaru wydzieliny z zatok; zwykle wystarczy podłożyć drugą poduszkę pod głowę.

Czytaj więcej w CafeSenior: Kofeina chroni seniorki przed demencją

Jak zapobiegać zapaleniu zatok?

Jak we wszystkich chorobach, również w zapaleniu zatok przynosowych lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Warto zwracać uwagę na drobne działania, które mogą przyczynić się do znacznego zmniejszenia ryzyka zachorowania na zapalenie zatok, jednocześnie nie utrudniając codziennego funkcjonowania:


  • unikanie wychodzenia z domu z wilgotnymi, mokrymi włosami;
  • noszenie ciepłych czapek w zimne dni;
  • prawidłowe postępowanie i leczenie przeziębienia;
  • rzucenie palenia, unikanie dymu tytoniowego i zanieczyszczonego powietrza;
  • unikanie pomieszczeń z bardzo suchym powietrzem (np. stale klimatyzowanych).


Pamiętaj, jeśli mimo kilkudniowej domowej kuracji, objawy stanu zapalnego zatok nie osłabną, odwiedź jak najszybciej lekarza.

Czytaj więcej w CafeSenior: Dieta osób starszych z cukrzycą