Co to jest hospicjum domowe?
Zanim podejmiesz decyzję o leczeniu paliatywnym w domu, sprawdź co to jest domowe hospicjum, na czym polega jego pomoc, kto może liczyć na opiekę w ramach hospicjum domowego, jak załatwić niezbędne formalności, jakie są kryteria zakwalifikowania do hospicjum domowego?
W razie potrzeby warto wyszukać w internecie możliwość takiej opieki w swoim mieście, wpisując w wyszukiwarkę np. hospicjum warszawa, hospicjum domowe warszawa. Jeśli chcesz sprawdzić ceny takich usług prywatnie, nie w ramach NFZ, wpisz opieka paliatywna cennik.
Hospicjum domowe
Żeby odpowiedzieć na pytanie, czym jest hospicjum domowe, powiedzmy najpierw, czym jest w ogóle hospicjum. Pojęcie to wywodzi się od łacińskiego słowa hospitium czyli gościna. Przed wiekami oznaczało ono miejsce, gdzie podróżny mógł uzyskać schronienie i doświadczyć opieki. Z biegiem lat znaczenie słowa ewoluowało, przez długi czas tak określane były szpitale i przytułki dla bezdomnych. Dopiero stosunkowo niedawno termin ten nabrał współczesnego znaczenia. Obecnie w ten sposób określamy miejsca, w których realizowana jest tak zwana opieka paliatywna w hospicjum, polegająca na zapewnieniu pomocy:
- medycznej,
- psychologicznej
- i społecznej umierającemu człowiekowi i jego rodzinie.
Hospicja, których dziesiątki tysięcy działają obecnie na świecie, są rozwinięciem idei i obserwacji wyniesionych z pierwszego takiego miejsca - St.Joseph’s Hospice w Londynie. W Polsce ruch hospicyjny rozwija się od lat 80. XX wieku. Opiekę hospicyjną świadczy się obecnie stacjonarnie, w samych hospicjach, ale także w warunkach domowych – gdzie hospicjum niejako „przyjeżdża” do chorego, w ramach opieki paliatywnej.
Opieka paliatywna w domu
Na czym polega hospicjum domowe i dla kogo jest? Wbrew nieco mylącej nazwie, nie mieści się oczywiście w domu pacjenta, są to działania w ramach opieki paliatywnej. Obejmują swoją opieką pacjentów pozostających w swoich domach, w promieniu do 30 kilometrów od siedziby hospicjum, a jeśli chodzi o hospicjum domowe dla dzieci, obszar działania wzrasta do 100 km.
Tak jak powiedzieliśmy, w hospicjum tego typu pracownik medyczny „przyjeżdża” do pacjenta, a konkretnie mówiąc, przyjeżdżają: lekarz, pielęgniarka, a także – w miarę potrzeb – psycholog, fizjoterapeuta, pracownik socjalny. Przyjeżdżają też wolontariusze, którzy są siłą napędową wielu hospicjów. Liczba wizyt zależy od stanu chorego i realnego zapotrzebowania. W praktyce – najczęściej do pacjentów przyjeżdżają pielęgniarki (2-3 razy w tygodniu). Można umówić także wizyty w miesiącu, zgodnie z zapotrzebowaniem chorego.
Hospicjum domowe NFZ
Narodowy Fundusz Zdrowia informuje, że warunkiem realizacji tak zwanych świadczeń gwarantowanych w ramach opieki paliatywnej i hospicyjnej, są:
- przedstawienie skierowania wystawionego przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego,
- wskazania medyczne, a w szczególności fakt występowania jednostki chorobowej wykazanej w załączniku do rozporządzenia, nierokującej nadziei na wyleczenie.
Ostateczną decyzję o objęciu pacjenta opieką paliatywną i hospicyjną podejmuje lekarz udzielający świadczeń w hospicjum domowym.
Sprawdź: Zasiłek opiekuńczy na osobę starszą – jak uzyskać, komu przysługuje?
Na czym polega działanie hospicjum domowego?
Pacjent zakwalifikowany do leczenia w ramach medycyny paliatywnej może liczyć na, zgodnie z przepisami:
- całodobowy dostęp przez 7 dni w tygodniu do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, w zależności od potrzeb. Porady lekarskie udzielane muszą być nie rzadziej niż 2 razy w miesiącu;
- całodobowy dostęp przez 7 dni w tygodniu do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanej przez pielęgniarkę medycyny paliatywnej, w zależności od potrzeb. Wizyty pielęgniarskie muszą się odbywać nie rzadziej niż 2 razy w tygodniu;
- wizyty psychologa i fizjoterapeuty w zależności od potrzeb, ustalane indywidualnie przez lekarza, w ramach opieki świadczonej w domu;
- bezpłatne wypożyczenie przez hospicjum wyrobów medycznych.
Jak załatwić hospicjum domowe?
Naturalnym jest, że większość umierających woli spędzić ostatnie chwile życia w domu, a nie na oddziale szpitalnym, czy w budynku hospicjum. Ten rodzaj opieki jest wspaniałym, humanitarnym wyjściem naprzeciw tej potrzeby. Jednak opieka w ramach hospicjum domowego odbywać się może dopiero po spełnieniu kilku warunków:
- osoba chora musi posiadać przynajmniej jednego opiekuna, który będzie się nią zajmować przez 24-godziny na dobę;
- lekarz prowadzący nie planuje działań przedłużających życie, takich jak intensywna terapia, chemoterapia. Pacjentowi leczonemu w warunkach domowego hospicjum nie przysługuje w ramach świadczeń gwarantowanych leczenie farmakologiczne ani badania, które są częścią pakietu przynależnemu opiece stacjonarnej;
- pacjent ma rozpoznanie jednej z chorób uprawniających do skorzystania z pakietu świadczeń gwarantowanych.
Sprawdź: Na co zwrócić uwagę wybierając dom seniora?
Skierowanie do hospicjum domowego
Według wytycznych Ministerstwa Zdrowia, na świadczenia w ramach opieki paliatywno-hospicyjnej mogą liczyć osoby dotknięte następującymi chorobami:
- choroba wywołana przez ludzki wirus upośledzenia odporności HIV (chodzi o AIDS),
- nowotwory,
- następstwa chorób ośrodkowego układu nerwowego,
- układowe zaniki pierwotne zajmujące ośrodkowy układ nerwowy,
- kardiomiopatia,
- niewydolność oddechowa,
- owrzodzenie odleżynowe.
Lista ta dotyczy osób powyżej 18 roku życia. Wykaz chorób w przypadku dzieci jest dużo szerszy, ze szczegółami można się zapoznać między innymi na stronie Ministerstwa Zdrowia. Sprawdźcie, kto kwalifikuje się do hospicjum domowego.
Zobacz więcej: Opieka nad osobami starszymi – o czym należy pamiętać?
Opieka nad chorym w domu
Opieka nad chorym w domu jest ogromnym wyzwaniem dla najbliższych. Z jednej strony otrzymują oni możliwość spędzenia ostatnich chwil z umierającym, z drugiej strony oznacza to dla nich ogromny wysiłek opieki– często fizyczny, a prawie zawsze – psychiczny.
Podejmując wspólną z chorym decyzję o przyjęciu pomocy hospicjum domowego należy o tym aspekcie pamiętać. Pamiętajmy też jednak, że w ramach opieki paliatywnej, udzielana jest pomocy także najbliższym umierającego. Nie należy się krępować, aby o taką pomoc poprosić.
Zobacz też: Sanatorium poszpitalne – komu się należy?