Czym jest naglące nietrzymanie moczu?
Naglące nietrzymanie moczu jest zaburzeniem definiowanym jako niekontrolowany, niezależny od woli wyciek z pęcherza, poprzedzony uczuciem silnego parcia. Szczególnym rodzajem tej dysfunkcji jest tzw. pęcherz nadreaktywny (ang.: overactive bladder ), dla którego charakterystyczne jest bardzo częste oddawanie moczu oraz stale utrzymująca się, niemożliwa do opanowania potrzeba wypróżnienia, nawet jeśli pęcherz nie jest wypełniony.
Nagląca postać nietrzymania moczu jest bardziej typowa dla płci męskiej. Dane szacunkowe dla obu płci (P. Dębiński, Klasyfikacja…) pokazują, że:
- aż 73 proc. przypadków inkontynencji u mężczyzn ma charakter naglący, a tylko 8 proc. wysiłkowy (związany ze wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej przy wysiłku fizycznym, na skutek osłabienia zwieraczy cewki oraz mięśni dna miednicy). Pozostałych 19 proc. to postać mieszana;
- w przypadku kobiet nietrzymanie moczu z parcia stanowi 22 proc. wszystkich diagnozowanych przypadków NTM. 49 proc. to inkontynencja wysiłkowa, a 29 proc. – mieszana.
Skąd bierze się naglące parcie na mocz?
Naglące parcie na mocz jest odczuciem wywoływanym silnymi skurczami mięśni gładkich pęcherza, zwłaszcza wypieracza. Powodowane to jest ich nadmierną reaktywnością bądź niestabilnością. Przyczyny tego zaburzenia są bardzo zróżnicowane i wciąż nie do końca naukowo poznane. Najczęściej dysfunkcja ta występuje w związku z takimi problemami zdrowotnymi, jak:
- zaburzenia, uszkodzenie i choroby ośrodkowego oraz obwodowego układu nerwowego;
- choroby neurodegeneracyjne, w tym:
- choroba Alzheimera,
- choroba Parkinsona,
- stwardnienie rozsiane,
- infekcyjne zapalenie pęcherza;
- zapalenie gruczołu krokowego, przerost prostaty u mężczyzn;
- nadwaga, otyłość;
- depresja, stres;
- cukrzyca.
Warto zwrócić uwagę, że w wielu przypadkach faktyczna przyczyna wystąpienia NTM pozostaje nierozpoznana.
Leczenie naglącego nietrzymania moczu
Leczenie naglącego nietrzymania moczu zakłada kilka równoległych lub alternatywnych ścieżek postępowania. Jeśli chodzi o farmakologię, podstawę terapii stanowią leki antycholinergiczne, zwane też antymuskarynowymi. Są to środki, które hamują aktywność skurczową mięśnia wypieracza.
W zastosowaniu jest też środek zaliczany do grupy leków adrenergicznych o nazwie mirabegron. Jego działanie polega na relaksacji komórek mięśniowych wypieracza. W przypadku kobiet w wieku menopauzalnym dobre efekty przynosi też dopochwowa terapia hormonalna z użyciem estrogenów.
Oprócz przyjmowania leków, kluczowe są też:
- profilaktyka, w tym przede wszystkim redukcja i kontrola masy ciała, a także ograniczenie ilości przyjmowanych płynów, zwłaszcza zawierających pobudzającą kofeinę;
- trening pęcherza, polegający na doskonaleniu umiejętności panowania nad uczuciem parcia;
- leczenie chorób podstawowych, będących przyczyną wystąpienia NTM.
Leczenie chirurgiczne praktykuje się niemal wyłącznie w przypadku innej postaci inkontynencji, jaką jest wysiłkowe nietrzymanie moczu.
Wkładki na nietrzymanie moczu
Nietrzymanie moczu uchodzi za przypadłość wstydliwą i uciążliwą, skłaniającą wiele osób do wydatnego ograniczenia swojej codziennej, życiowej aktywności. Często jednak nie jest to konieczne. Rozwiązaniem są środki chłonne, które zapewniają komfort funkcjonowania, pozwalają utrzymać suchą skórę, zapobiegają wydostawaniu się wilgoci na zewnątrz i brudzeniu odzieży oraz pościeli. W zależności od stopnia inkontynencji oraz mobilności pacjenta, stosuje się:
- wkłady chłonne, przeznaczone do noszenia z codzienną bielizną;
- majtki chłonne dla osób mobilnych i aktywnych;
- pieluchy anatomiczne dla mężczyzn i kobiet;
- pieluchomajtki, stanowiące zabezpieczenie nawet w najcięższych przypadkach NTM;
- podkłady chłonne, chroniące przez zabrudzeniem pościel i materac.
Wkładki dla mężczyzn i kobiet z dostawą do domu
Osoby z naglącym nietrzymaniem moczu wymagają stałego zaopatrzenia w środki chłonne, które najczęściej realizowane jest z refundacją NFZ, na podstawie wystawianych przez lekarza zleceń. W czasie pandemii koronawirusa szczególnego znaczenia nabiera więc fakt, że obecnie całą procedurę, począwszy od konsultacji lekarskiej, aż po odbiór zamówionych wyrobów medycznych, można przejść bez wychodzenia z domu lub telefon. Wystarczy:
- skontaktować się z przychodnią POZ i poprosić o wystawienie zlecenia. Lekarz zrobi to w ramach teleporady, a dokument wystawi w postaci elektronicznej;
- zadzwonić do realizatora, podać unikalny kod zlecenia i zamówić niezbędne produkty z dostawą do domu. Pacjent otrzyma wówczas zamówione środki chłonne bezpłatną przesyłką kurierską.
Co ważne, w związku z wprowadzeniem w życie tzw. e-zleceń, zniesiony został obowiązek potwierdzania wystawionych zleceń w oddziale NFZ.
Czytaj też: