Czym jest padaczka?
Padaczka, czyli epilepsja oznacza zespół przewlekłych zaburzeń czynności mózgu, którego istotą są gwałtowne, samorzutne wyładowania bioelektryczne zachodzące w jego komórkach nerwowych. Nieprawidłowa aktywność kory mózgowej objawia się epizodycznymi napadami drgawkowymi o różnym charakterze, nasileniu i czasie trwania. Przyczyny choroby nie są jednoznaczne, choć do grupy czynników ryzyka należą urazy, udary i guzy mózgu, wady wrodzone i powikłania okołoporodowe, np. niedotlenienie, a także zatrucia narkotykowe i alkoholowe.
Padaczka jest jednostką nieuleczalną, jednak dzięki farmakoterapii można kontrolować częstotliwość i siłę napadów. W leczeniu choroby i usprawnianiu pacjenta wykorzystuje się także inne metody jak neurostymulację czy dietę. Częstotliwość i obraz ataków zależy od części mózgu, w której doszło do wyładowania. Więcej na ten temat można przeczytać na portalu HelloZdrowie.
Jak wygląda atak padaczki?
W zależności od miejsca nadaktywności bioelektrycznej mózgu wyróżnia się kilkadziesiąt rodzajów ataków padaczki charakteryzujących się specyficznym dla siebie zespołem objawów. Ogólnie napady epilepsji dzieli się na dwie kategorie:
- napady drgawkowe – stanowią blisko 60% wszystkich epizodów, wśród których wyróżnia się napady ogniskowe, czyli częściowe. Są one wynikiem wyładowania w jednym konkretnym miejscu mózgowia. Mają tendencję do wtórnego rozprzestrzeniania się na cały mózg i spowodowania postaci uogólnionej;
- napady bezdrgawkowe – stanowią ok. 40% epizodów. Charakteryzują się przebiegiem bez wstrząsów ciała.
Częściowy napad padaczki
Napady padaczki tego typu poprzedzone są tzw. aurą, czyli objawami zwiastującymi, np. zaburzeniami zmysłowymi. W grupie epilepsji ogniskowej wyróżnia się ataki związane z autonomicznymi, ruchowymi, sensorycznymi i psychicznymi zaburzeniami. Są to:
- napady ruchowe jak drżenie rąk, wywracanie gałek ocznych, mlaskanie, powtarzanie jednej czynności lub pojedynczego ruchu, drgawki jednej części ciała lub rozprzestrzeniające się na sąsiednie grupy mięśniowe, tzw. napad typu Jacksona, mimowolne bezcelowe wykonywanie jakiejś czynności, np. rozbieranie się czy otwieranie i zamykanie szuflady;
- napady czuciowe bazujące na zaburzeniach ze strony narządów zmysłów: doznania bólowe, drętwienia, słyszenie nieistniejących dźwięków czy wyostrzone czucie zapachów;
- napady wegetatywne, jak uczucie ucisku trzewi czy klatki piersiowej, przyspieszenie pracy serca czy wzmożona potliwość.
Uogólniony atak padaczki
Tego typu ataki padaczki przebiegają z utratą świadomości i zwykle nie są poprzedzone zwiastunami. Wśród nich wyróżnia się m.in. napady:
- toniczne – oznaczające nagły skurcz lub zesztywnienie całego ciała bądź dużych grup mięśniowych;
- kloniczne, czyli drgawki całego ciała;
- toniczno-kloniczne – najbardziej kojarzone z padaczką. Na początku takiego ataku pojawiają się silne skurcze kończyn i wygięcie grzbietu w łuk, czyli faza toniczna. W dalszej części, czyli w fazie klonicznej pacjent wydaje z siebie nieartykułowany krzyk na skutek skurczu mięśni klatki piersiowej, po czym rozpoczyna się napad rytmicznych drgawek całego ciała, w trakcie których może dodatkowo dojść do bezwiednego oddania moczu lub stolca, nadmiernego toczenia śliny z ust, a nawet przygryzienia języka;
- miokloniczne – występujące najczęściej w grupie dzieci i młodzieży. Oznaczają gwałtowne, silne i symetryczne, ale bardzo krótkie skurcze grup mięśniowych (tzw. zrywy lub szarpnięcia). Może objawiać się to np. upuszczeniem przedmiotu trzymanego w ręku czy wymachem ramion;
- nieświadomości – oznaczają nagłą utratę świadomości, zastygnięcie pacjenta w danej pozycji, przechylenie głowy lub zatrzymanie wzroku na danym punkcie. Często towarzyszy temu mruganie powiekami.