Kalwaria Zebrzydowska
Kalwaria Zebrzydowska nazywana jest często Polską Jerozolimą. Podobnie jak święte miasto, położona jest na wzgórzach. Kalwaria Zebrzydowska od dawien dawna jest ośrodkiem ruchu pielgrzymkowego, a tutejsze sanktuarium łączy w sobie kult Jezusa Chrystusa oraz jego matki, Maryi. W jego skład wchodzą bazylika i klasztor ojców bernardynów oraz znajdujące się wokół, wkomponowane w naturalny krajobraz 42 kaplice oraz kościoły Dróżek Pana Jezusa i Matki Bożej, które wybudowane zostały na wzór obiektów znajdujących się w Ziemi Świętej i w nawiązaniu do tychże nazwane. Całość w 1999 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO (jako jedyna kalwaria na świecie), rok później zaś miejsce to zostało uznane „pomnikiem historii Polski”.
Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej
Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej powstało na początku XVII wieku, ufundowane przez marszałka wielkiego koronnego i wojewodę krakowskiego Mikołaja Zebrzydowskiego. Zalążek stanowiła kaplica z 1600 roku, zbudowana wedle projektu przywiezionego z Jerozolimy na wzgórzu Żarek. Dwa lata później, Zebrzydowski przekazał część wzgórza ojcom bernardynom – w ten sposób do 1609 roku wzniesione zostały kościół oraz klasztor. W kolejnych kilku latach na wzgórzu powstało 12 kaplic Drogi Krzyżowej, a także Pustelnie Pięciu Braci z kaplicą św. Magdaleny. Do końca XVII wieku, kolejni przedstawiciele rodu Zebrzydowskich fundowali kolejne kaplice, tak pasyjne, jak i maryjne. Rozbudowywany był też kościół. W 1979 roku, z nadania papieża Jana Pawła II zyskał on status bazyliki mniejszej.
Klasztor w Kalwarii Zebrzydowskiej
Klasztor w Kalwarii Zebrzydowskiej, podobnie jak kościół, zbudowany został w ciągu pięciu zaledwie lat, wedle projektu Jana Marii Bernardoniego oraz Pawła Baudartha. Są to budowle typowe dla epoki baroku, z elementami rokoko oraz manieryzmu, a więc niezwykle wybujałe w formie. Klasztor ma trzy kondygnacje, w jego obrysie wyróżnić można pięć bastionów. Kościół zaś jest typową dla owych czasów budowlą, z bogato zdobioną fasadą i dwiema głównymi wieżami ulokowanymi po obu jej krańcach. W kaplicy, przy południowej ścianie kościoła, znajduje się obraz Matki Boskiej Zebrzydowskiej. Jednak najcenniejszą i najbardziej znaną częścią sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej są dróżki.
Dróżki w Kalwarii Zebrzydowskiej
Dróżki w Kalwarii Zebrzydowskiej stanowią układ przestrzenny o długości 5 kilometrów i powierzchni 6 kilometrów kwadratowych. Powstały na wzór Drogi Krzyżowej i są w dużym stopniu nawiązaniem do kalwarii w Jerozolimie (warto wiedzieć, że łacińskie zaś słowo calvariajest odpowiednikiem hebrajskiej golgoty). Rozlokowane w różnych odstępach kaplice i kościoły służą odprawianiu rozważań o Męce Pańskiej i tajemnicach z życia Matki Bożej. W skład kompleksu wchodzą:
- Dróżki Pana Jezusa (28 stacji w 24 obiektach) – jedyny w swoim rodzaju ciąg narracyjny, oddający mękę i śmierć Chrystusa na krzyżu, rozszerzona Droga Krzyżowa. Kolejne stacje odnoszą się do wydarzeń Wielkiego Czwartku i Wielkiego Piątku (m.in. Ogrójec, Pojmanie, Dom Annasza, Dom Kajfasza, Ratusz Piłata, Pałac Heroda, Włożenie Krzyża, Pierwszy Upadek (a także drugi i trzeci), Obnażenie, Ukrzyżowanie, Namaszczenie, Złożenie do Grobu);
- Dróżki Matki Bożej (24 stacje w 11 obiektach), ukazujące cierpienie Maryi związane z męką i śmiercią jej syna Jezusa;
- Obiekty wspólne dla obu ścieżek, (10), symbolizujące przenikanie się cierpienia Chrystusa i jego Matki;
- Obiekty towarzyszące, nie związane ściśle z Drogą Krzyżową.
Kalwaria Zebrzydowska – droga krzyżowa
Droga krzyżowa w Kalwarii Zebrzydowskiej jest bodaj najbardziej znanym wydarzeniem, które przyciąga do sanktuarium tysiące pielgrzymów i turystów. Jest to niezwykle widowiskowa część Misterium Męki Pańskiej, jedyna w swoim rodzaju inscenizacja odgrywana w Wielki Piątek, z udziałem kilkudziesięciu postaci, w tym między innymi Jezusa Chrystusa, czy Poncjusza Piłata, granych przez studentów tutejszego seminarium duchownego.
Duże wrażenie robi również odbywający się w sierpniu Odpust Zaśnięcia i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Msze w Kalwarii Zebrzydowskiej
Msze w Kalwarii Zebrzydowskiej odbywają się:
- w niedziele i święta w godz.: 06.00 (msza Wieczysta przez obrazem Matki Boskiej Kalwaryjskiej), 07.00, 09.00 (w intencji Ojca Świętego), 11.00 (Suma w intencji żyjących i zmarłych Dobrodziejów), 13.00, 15.00, 17.00, 19.00;
- w dni powszednie w godz.: 06.00 (msza Wieczysta) 07.00 (Msza św. w kościele III Upadku Pana Jezusa, od Niedzieli Bożego Miłosierdzia do I Niedzieli Adwentu), 08.00, 09.00 (w intencji Ojca Świętego), 12.00, 17.00, 19.00(od Niedzieli Palmowej do 31 X oraz w każdą sobotę roku);
- pielgrzymkowe – kapłani przybywający z grupami pielgrzymkowymi mogą celebrować msze w Kalwarii Zebrzydowskiej o wszystkich pełnych godzinach od godz. 6.00 do 19.00 (latem) lub 17.00 (zimą).
Jeśli chodzi o nabożeństwa pasyjne w czasie Wielkiego Postu, harmonogram jest następujący:
- w bazylice:
- w niedziele po Mszy św. o godz. 11.00 - Gorzkie Żale,
- w niedziele po Mszy św. o godz. 13.00 - Droga Krzyżowa,
- od poniedziałku do soboty po Mszy św. o godz. 17.00 - Droga Krzyżowa;
- w piwnicy u Kajfasza:
- w czwartki o godz. 06.30 - Msza św. z kazaniem pasyjnym i Gorzkie Żale;
- w Kościele Trzeciego Upadku:
- W piątki o godz. 06.30 - Msza św. z kazaniem pasyjnym i Gorzkie Żale.
Kalwaria Zebrzydowska – noclegi
Rocznie sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej odwiedza około 1,8 miliona pielgrzymów. Znaczna część z nich chce nocować bądź na terenie samego sanktuarium, bądź w miasteczku. Kalwaria Zebrzydowska noclegi oferuje w hotelach, prywatnych pensjonatach i kwaterach. W sanktuarium zaś znajduje się Dom Pielgrzyma, oferujący wygodne pokoje urządzone w stylu klasycznym. Nocleg w tutejszym Domu Pielgrzyma można rezerwować bezpośrednio, lub za pośrednictwem portali rezerwacyjnych. Ceny za pokój dwuosobowy (wg. booking.com) w sezonie letnim wahają się od 120 do 180 zł).
Czytaj: