Rozmnażanie grzybów
Rozmnażanie grzybów to doskonała propozycja dla wszystkich tych, którzy uwielbiają ich smak, lecz nie lubią chodzić po lesie, nie mają na to czasu, lub też brakuje im umiejętności. To także sposób na oszczędność, względem opcji z zakupem grzybów na rynku czy w markecie. Wystarczy nabyć grzybnię i umieścić w ziemi we własnym ogrodzie. Następnie pozostaje jedynie zebrać plony. Przynajmniej w teorii. Oczywiście rzecz nie jest taka prosta, jak mogłoby się na pierwszy rzut oka wydawać. Hodowla grzybów leśnych w przydomowym ogródku z góry skazana będzie bowiem na niepowodzenie, jeśli nie zapewnimy im właściwych warunków do rozmnażania i wzrostu. Co zatem powinniśmy wiedzieć w kwestii uprawy grzybów?
Leśne grzyby w ogrodzie – czy to możliwe?
Gdyby grzyby w ogrodzie mogły rosnąć o tak, po prostu, zapewne ich hodowlą parałyby się miliony Polaków. Tak jednak nie jest. Przed rozpoczęciem uprawy należy sobie uświadomić, że grzyby leśne w większości są grzybami tzw. mikoryzowymi. Co to znaczy? Borowiki, podgrzybki, koźlarze, czy maślaki, tworzą tak zwane mikoryzy z określonymi gatunkami drzew. Rozumiemy pod tym pojęciem szczególny, daleko posunięty rodzaj symbiozy, którego istotą jest swoiste przenikanie strzępków grzybni i korzeni drzew. W ten sposób dwa złączone ze sobą organizmy roślinne wspólnie pozyskują składniki odżywcze z gleby, chronią się też przed toksynami, złymi warunkami atmosferycznymi, niekorzystnym pH gleby. W praktyce oznacza to, że bez właściwego sąsiedztwa, szanse na wzrost grzybów w ogrodzie są znikome.
Hodowla grzybów – jakie drzewa są potrzebne?
Aby hodowla grzybów mogła się udać, musimy wiedzieć, że poszczególne grzyby najchętniej rosną w sąsiedztwie następujących drzew:
- borowiki szlachetne: dęby, buki, świerki, sosny, brzozy;
- podgrzybki brunatne: sosny;
- koźlarze babki: brzozy;
- maślaki żółte: modrzewie;
- maślaki sitarze: sosny.
A to nie wszystko. Jak podkreślają naukowcy, uprawa leśnych grzybów jadalnych wymaga spełnienia większej ilości warunków. Przykładowo borowik szlachetny wymaga także nieodległego sąsiedztwa dwóch gatunków muchomorów. Dodatkowo, by strzępki jego grzybni połączyły się z korzeniami drzew, w glebie bytować muszą bakterie Pseudomonas. Istotne są też inne właściwości gleby, jej wilgotność, pH, zawartość surowców mineralnych etc.
Gleba do uprawy grzybów
Zanim zdecydujemy się na uprawę grzybów, powinniśmy zatem zadbać nie tylko o właściwe sąsiedztwo roślinne, ale też glebę. Jeśli nasza działka nie przylega bezpośrednio do terenów leśnych, będzie to wymagało właściwego przygotowania ziemi i to w perspektywie długookresowej. Przede wszystkim na wybranym obszarze nie wolno stosować jakichkolwiek nawozów, nie pryskamy też roślin w ogrodzie. Jeśli z drzew spadają liście, nie zbieramy ich nie sprzątamy, powinny się rozłożyć, dokładnie tak, jak dzieje się to w warunkach naturalnych w lesie. Należy mieć świadomość, że wytworzenie gleby próchniczej, przypominającej tą leśną, może zająć nawet kilka lat.
Grzybnia grzybów leśnych
Mimo wspomnianych trudności, w sklepach ogrodniczych bez trudu dostaniemy produkty, takie jak grzybnia grzybów leśnych, zwane też „szczepionkami mikoryzowymi”. Producenci w większości przypadków instruują dokładnie, w pobliżu jakich drzew należy aplikować grzybnie określonych gatunków, a także – w jakim okresie sadzić i jaką techniką. Kolejne przydatne informacje, które powinny się znaleźć w opisie konkretnej grzybni, dotyczą sposobów przygotowania podłoża i poprawy jego struktury oraz ewentualnej pielęgnacji (co w praktyce sprowadza się do podlewania w okresach suszy). Pamiętajmy, że hodowla grzybów leśnych jest procesem długotrwałym, przykładowo pierwsze owocniki dębów mogą obrodzić dopiero 2-3 lata po umieszczeniu grzybni w ziemi. Przy czym istnieje możliwość i to wcale nie mała, że uprawa grzybów w ogrodzie w ogóle nie przyniesie jakichkolwiek rezultatów. Uwaga: największe szanse na sukces rokuje hodowla maślaków, między innymi dlatego, że grzyby te lubią występować na obrzeżach lasów, a więc w sąsiedztwie ekosystemów innego typu, aniżeli leśny.
Grzyby hodowlane
O ile większość popularnych grzybów leśnych w warunkach ogrodowych radzi sobie co najwyżej przeciętnie, żeby nie powiedzieć słabo, istnieją też gatunki, które na działce uprawiać można bez większych problemów. Należą do nich między innymi pieczarki a także boczniak ostrygowaty, pierścieniak, czy twardziak jadalny. Kluczowe jest w tej materii rozróżnienie odmiennych typów grzybów. O ile borowik, podgrzybek czy maślak są grzybami mikoryzowanymi, o tyle pieczarki i im podobne, należą do gatunków saprofitycznych, to znaczy żywiących się martwymi szczątkami organizmów zwierzęcych i roślinnych. Oznacza to, że do hodowli nie wymagają sąsiedztwa drzew, ani innych trudnych do spełnienia warunków. Tym, czego potrzebują są:
- odpowiednie podłoże (odpady drzewne, słoma),
- duża wilgotność, wysoka temperatura (ponad 28 stopni c.), właściwe stężenie dwutlenku węgla.
Czytaj też:
- Kiedy rosną grzyby? Od kiedy do kiedy można zbierać?
- Idź grzybie do grzyba…
- Grzybobranie w Polsce - raport, mapa i agroturystyka