Opieka nad rodzicem. Co warto wiedzieć o pielęgnacji osób starszych

Opieka nad rodzicem wymaga zmierzenia się z wieloma problemami typowymi dla wieku podeszłego: nietrzymanie moczu, odleżyny, niesprawność ruchowa i wiele innych. Jak podołać? O czym trzeba pamiętać decydując się na opiekę nad chorym rodzicem? Co warto wiedzieć o pielęgnacji? Czy przysługuje na opiekę nad rodzicem zasiłek i zwolnienie?
Opieka nad rodzicem
Źródło: 123RF
Spis treści

Opieka nad rodzicem

Opieka nad rodzicem jest wyzwaniem, przed którym staje coraz więcej osób. Osiągnięcia medycyny pozwoliły w ostatnich dekadach znacząco wydłużyć statystyczną długość życia, czego swoistą konsekwencją jest pojawienie się zupełnie nowych wyzwań, związanych z problemami charakterystycznymi dla wieku podeszłego. Należą do nich między innymi:

  • schorzenia (cukrzyca, miażdżyca, choroby Alzheimera i Parkinsona, nowotwory etc.);
  • dysfunkcje, takie jak nietrzymanie moczu (NTM);
  • malejąca sprawność motoryczna oraz intelektualna;
  • obniżona mobilność i związane z nią problemy pielęgnacyjne;
  • wycofanie społeczne, stany depresyjne i lękowe.

Z wyzwaniami tymi, w odniesieniu do swoich rodziców, w coraz większym wymiarze mierzy się i mierzyć będzie pokolenie dzisiejszych 40-60-latków. Części związanych z tym obowiązków nie sposób udźwignąć bez fachowego wsparcia - tak jest choćby z rehabilitacją w stanach pozawałowych, poudarowych czy związanych z postępującym reumatoidalnym zapaleniem stawów. Są też jednak powinności, które wypełniać można osobiście, znajdując oparcie w nowoczesnych wyrobach medycznych - chodziki, materace przeciwodleżynowe, opatrunki czy środki chłonne dla osób z problemem NTM pozwalają zapewnić skuteczną opiekę nad rodzicem w wielu wymiarach codziennego funkcjonowania.

Co jest potrzebne do opieki nad chorym rodzicem?

Jednym z najczęstszych problemów występujących w wieku podeszłym, jest nietrzymanie moczu, czasem także stolca. Powodem tego mogą być zaburzenia w obrębie układu nerwowego, przebyte choroby nowotworowe i zabiegi operacyjne, osłabienie mięśni i wiele innych czynników. Inkontynencja u osób starszych wymaga szczególnej pielęgnacji skóry, wszelkie bowiem zaniedbania w tej materii mają poważne konsekwencje.

W opiece nad osobą chorą należy zwrócić szczególną uwagę na właściwą higienę i pielęgnację. Począwszy od delikatnego oczyszczania przez nawilżanie skóry. W celu zapewnia właściwej ochrony warto wybrać produkt, który aktywnie będzie chronił skórę- pieluchomajtki z trójwarstwowym wkładem chłonnym umożliwiające szybkie przenikanie wilgoci do wewnątrz wkładu utrzymując ją z dala od skóry. Alternatywnie stosować też można wkładki lub majtki chłonne. Są to środki, które NFZ dofinansowuje w kwocie do 63 złotych miesięcznie – suma ta zazwyczaj nie pokrywa całości wydatków, ale sprawia, że opieka nad chorym rodzicem jest mniej obciążająca dla domowego budżetu.

Pielęgnacja osób starszych leżących lub niepełnosprawnych

Osoby cierpiące na nietrzymanie moczu, często mają przy tym ograniczoną mobilność w stopniu znacznym lub całkowitym. Unieruchomienie implikuje dodatkowe problemy. Opieka nad starszym rodzicem przykutym do łóżka wymaga działań mających na celu zapobieganie odleżynom. Stosuje się w tym celu specjalne materace, których budowa ogranicza powstawanie ognisk martwicy (na materace również przysługuje refundacja Narodowego Funduszu Zdrowia).

Niezbędne są też w takiej sytuacji maści, a także specjalistyczne plastry na odleżyny (do wyboru, w zależności od stopnia problemu: hydrożelowe, hydrowłókniste, hydropolimerowe, alginianowe, ze srebrem aktywnym). W przypadku, gdy unieruchomienie współwystępuje z silnym nietrzymaniem moczu, przydatne są podkłady chłonne wielokrotnego użytku, chroniące przed wilgocią prześcieradło i materac.

Co warto wiedzieć o opiece nad rodzicem?

Opieka nad rodzicem to jednak nie tylko codzienna pielęgnacja. Zakres obowiązków, które spoczywają na dzieciach jest szeroki i każdorazowo uzależniony o konkretnej sytuacji. Należy mieć świadomość, że odpowiedzialność w takich sytuacjach potencjalnie obejmuje następujące powinności:

  • utrzymywanie higieny ciała, pomoc w myciu i załatwianiu potrzeb fizjologicznych, zmiana opatrunków.
  • kontrola regularności i prawidłowości przyjmowania przepisanych leków, pilnowanie terminów wizyt lekarskich, wykonywanie podstawowych pomiarów (ciśnienie tętnicze, temperatura ciała), pierwsza pomoc w sytuacji zagrożenia życia.
  • aktywizacja społeczna, psychologiczna i ruchowa – zapewnianie towarzystwa, rozwijanie zainteresowań, dbałość o kondycję intelektualną i szeroko rozumiany dobrostan emocjonalny.
  • utrzymywanie porządku w mieszkaniu, zakupy, opłaty eksploatacyjne etc.

Zwolnienie na opiekę nad rodzicem

Gdy opieki nad rodzicem nie daje się połączyć z wykonywaniem pracy zawodowej, skorzystać można z płatnego zwolnienia lekarskiego, w czasie którego pracownik otrzymuje świadczenie z ZUS – tak zwany zasiłek opiekuńczy. Zwolnienie na opiekę nad rodzicem przysługuje przez maksymalnie 14 dni w roku. Co ważne – chodzi o dni kalendarzowe, nie robocze.

Świadczenie to otrzymać mogą wszystkie osoby opłacającym obowiązkowe lub dobrowolne składki zdrowotne, pod warunkiem że w trakcie opieki zamieszkują faktycznie z matką lub ojcem. Zasiłek opiekuńczy za opiekę nad rodzicem wynosi 80 procent przeciętnego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy, wliczając w to premie i nagrody. Osoby prowadzące działalność gospodarczą otrzymają 80 proc. dochodu, od którego odprowadzane są składki. Oczywiście proporcjonalnie do okresu zwolnienia.

Kto wystawia zwolnienie lekarskie na opiekę nad rodzicem?

Kto wystawia zwolnienie lekarskie na opiekę nad rodzicem? To nie zwykle istotna kwestia. Pamiętajmy, że pacjentem nie jest w tym przypadku pracownik, lecz jego rodzic. I to lekarz prowadzący ojca lub matkę jest uprawniony do wystawienia zwolnienia – na podstawie dokumentacji, badań i wywiadu musi on orzec, że pacjent faktycznie jest chory, a przy tym wymaga w okresie leczenia stałej opieki. Uprawnienia w tym zakresie ma lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, może też dokument wystawić specjalista. Zwolnienie powinno być dołączone do wniosku o zasiłek opiekuńczy za opiekę nad rodzicem, który składa się na druku ZUS Z-15.

Artykuł zawiera lokowanie produktu 

Czytaj też:

Bibliografia

  • Kiedy masz prawo do zasiłku opiekuńczego, https://www.zus.pl/
  • https://www.hartmann24.pl/687/higiena-osob-z-problemem-nietrzymania-moczu