Menopauza - w jakim wieku się najczęściej zaczyna?

Brak miesiączki, uderzenia gorąca, zimne poty, bezsenność – to mogą być objawy menopauzy. Okres menopauzy wiąże się z licznymi zmianami hormonalnymi, które wywołują różne dolegliwości i znacząco obniżają jakość życia wielu kobiet. Sprawdź, w jakim wieku zaczyna się menopauza i kiedy można spodziewać się jej pierwszych symptomów.
Dojrzała kobieta odczuwa ból głowy w  przebiegu menopauzy
Źródło:123RF
Spis treści

Menopauza - w jakim wieku się zaczyna?

Menopauza, inaczej klimakterium lub przekwitanie, to określenia na ostatnią miesiączkę. Żeby ustąpienie krwawienia miesiączkowego można było nazwać menopauzą, musi wystąpić naturalnie i nie może być związane z procesem chorobowym. Menopauza może pojawić się w różnym wieku. Statystycznie występuje u kobiet między 45. a 55. rokiem życia. Polki średnio przestają miesiączkować w wieku 51 lat

Menopauza a wiek 

Dlaczego u jednej kobiety menopauza zaczyna się po czterdziestce, a u innej 10 lat później? Naukowcy wyróżniają wiele czynników mających wpływ na to, kiedy kobiety wchodzą w okres klimakterium. Najważniejsze są oczywiście geny, ale wymienia się także czynniki środowiskowe, takie jak palenie papierosów. Z badań wynika, że im wcześniej kobiety zaczynają miesiączkować, tym wcześniej mogą wejść w okres przekwitania. Czynnikiem przyspieszającym pojawienie się menopauzy mogą być także krótkie cykle miesiączkowe. Natomiast doustna antykoncepcja hormonalna ma zdaniem badaczy opóźniać dzień ostatniej miesiączki. Naukowcy spierają się także co do tego, czy dzietność ma wpływ na menopauzę. W literaturze medycznej można znaleźć wiele sprzecznych teorii na ten temat. Bada się także wpływ takich czynników jak status ekonomiczny, wykształcenie oraz alkohol, ale dotychczasowe badania nie są miarodajne. 

Kiedy zaczyna się menopauza wczesna? 

Wymienione czynniki sprawiają, że menopauza występuje się na różnych etapach życia. Rozpiętość wiekowa może wynosić nawet 15 lat. Przyjmuje się, że klasyczna menopauza pojawia się między 45. a 55. rokiem życia. Zdarza się jednak, że zaczyna się wcześniej. Zdaniem naukowców wczesna menopauza to taka, która występuje między 40. a 45. rokiem życia. Wczesnej menopauzy nie należy mylić z przedwczesną niewydolnością jajników – stan ten jest diagnozowany u kobiet, które trwale przestały miesiączkować przed 40 rokiem życia. Przedwczesna niewydolność jajników zdarza się jednak rzadko. Dotyczy zaledwie 1 proc. kobiet w wieku 30-40 lat i 0,1 proc. dwudziestolatek. Wśród przyczyn przedwczesnej niewydolności jajników wymienia się:

  • usunięcie macicy i/lub jajników,
  • czynniki genetyczne (m.in. zespół Turnera),
  • choroby autoimmunologiczne (m.in. chorobę Addisona, Hashimoto, RZS, SLE),
  • zaburzenia metaboliczne (galaktozemia),
  • zakażenia (HIV, malaria, gruźlica),
  • przebyte choroby nowotworowe leczone chemioterapią lub radioterapią.

Czytaj: ​​Uderzenia gorąca w menopauzie - przyczyny, objawy i leczenie

W jakim wieku zaczyna się perimenopauza?

Obok pojęcia menopauzy funkcjonuje perimenopauza. Pod tym terminem kryją się acykliczne krwawienia z dróg rodnych, które poprzedzają menopauzę. W czasie perimenopauzy kobiety mają przedłużające się i bardziej obfite krwawienia miesięczne, ale występujące nieregularnie. Cykle mogą być dłuższe lub krótsze. Obserwuje się także zjawisko zanikających i nawracających miesiączek. Perimenopauza pojawia się zwykle 4-5 lat przed menopauzą i trwa do roku po ostatniej miesiączce. Średnio Polki wchodzą w okres perimenopauzy w wieku 45-46 lat. 

Objawy menopauzy po 50-tce

Okres menopauzy wiąże się z licznymi zmianami hormonalnymi zachodzącymi w ciele kobiety, które wywołują różne dolegliwości i obniżają jakość życia. Wśród typowych objawów menopauzy po 50-tce wymienia się:

  • uderzenia gorąca
  • nadmierne poty,
  • bezsenność,
  • nerwowość, 
  • drażliwość,
  • płaczliwość,
  • obniżony nastrój,
  • zawroty i bóle głowy,
  • omdlenia,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • zmęczenie,
  • bóle mięśniowo-stawowe,
  • mrowienia w dłoniach i stopach,
  • spadek libido,
  • suchość w pochwie,
  • świąd i pieczenie pochwy,
  • parcie na mocz.

Bezwzględnie najczęściej zgłaszanym przez kobiety symptomem klimakterium są uderzenia gorąca. Kobiety opisują je jako falę ciepła rozchodzącą się od klatki piersiowej do twarzy. Uderzenia ciepła mogą zdarzać się nawet kilkanaście razy w ciągu doby. Większość pacjentek obserwuje u siebie także labilność emocjonalną. 

Czytaj:

Bibliografia

  • Pertyński T., Stachowiak G., Menopauza — fakty i kontrowersje, Endokrynologia Polska 2006; 5 (57): 525–534.