Kołatanie serca – co to jest i jakie ma przyczyny?

Kołatanie serca to przyspieszone bicie serca i objaw różnych dolegliwości. Nie ma definicji medycznej kołatania serca. Lekarze twierdzą, iż ogólna definicja tego terminu oznacza „świadomość uderzeń serca”. Zawsze zaburzenia rytmu tego organu powodują znaczne pogorszenie ukrwienia narządów wewnętrznych. Aby je prawidłowo rozpoznawać warto wiedzieć co to jest kołatanie serca i jakie ma przyczyny.
Mężczyzna odczuwa kołatanie serca
Źródło:123RF
Spis treści

Kołatanie serca kojarzy się z chaotycznym rytmem pracy tego organu. A to serce jest najważniejszym elementem układu krążenia. Serce nigdy nie odpoczywa, to największy pracoholik w organizmie człowieka. Zapewnia każdej komórce świeżą krew, dlatego nie wolno bagatelizować zaburzeń pracy serca. Zignorowane kołatanie serca może doprowadzić do groźnych powikłań. Każde zmiany w rytmie serca, niewywołane stresem czy nadmierną emocją, trzeba skonsultować z lekarzem. 

Kołatanie serca – co to jest?

Kołatanie serca, zwane potocznie „palpitacją serca” to najczęściej przyspieszone bicie tego tak ważnego organu. Ale może ono także oznaczać zwiększoną lub nieznacznie zmienioną częstotliwość  uderzeń. Pacjent z kołataniem serca odczuwa nadmierne uderzenia. Może odczuwać też zdecydowanie większą ilość uderzeń serca na minutę. Kołatanie serca występuje u osób zdrowych, ale może być też objawem choroby. Prawidłowe bicie serca to częstotliwość 60-80 uderzeń na minutę. Jego praca polega na skurczu przedsionków i na następującym po nich skurczu komór. Bicie serca powinno być rytmiczne. Gdy gubi ono naturalny rytm dochodzi do sytuacji kołatania serca. Jest to bardzo subiektywne odczucie, które nie zawsze oznacza zaburzenia rytmu serca. Ale w przypadku tej dolegliwości warto udać się do lekarza. 

Kołatanie serca dzieli się na 2 podstawowe rodzaje:

  • napadowe, które szybko się zaczyna i szybko ustępuje,
  • nienapadowe, które stopniowo przyspiesza i powoli ustępuje. 

Często lekarze odróżniają w zależności od rytmu akcji serca kołatanie miarowe i niemiarowe. 

Przyczyny kołatania serca 

Przyczyny kołatania serca są bardzo rożne. Do najczęściej występujących zalicza się:

  • długotrwały stres,
  • nadmierny wysiłek fizyczny,
  • emocje takie jak strach czy niepokój,
  • nerwice (np. serca czy lękowa),
  • stosowanie używek (alkohol, kofeina, nikotyna, narkotyki),
  • nadużywanie leków,
  • niedobór potasu, 
  • menopauza,
  • ciąża (a konkretnie zwiększona objętość krwi u kobiet w ciąży),
  • nadmierna ilość węglowodanów w jedzeniu.

W wymienionych przypadkach kołatanie serca ma charakter samoistny. Te naturalne przyczyny, które wywołują przyspieszone bicie serca powodują, iż kołatanie serca w takich sytuacjach jest objawem fizjologicznym i nie trwa zbyt długo. Wiele przyczyn jednak ma podłoże chorobowe. Najczęściej chorzy odczuwają kołatanie serca, gdy zmagają się z następującymi schorzeniami:

  • chorobami serca, które powodują zaburzenia rytmu serca i nieprawidłowe przewodzenie impulsów elektrycznych, a w szczególności:  
  • migotanie przedsionków,
  • trzepotanie przedsionków,
  • choroba niedokrwienna serca,
  • zapalenie osierdzia,
  • niewydolność serca,
  • wady serca wrodzone,
  • częstoskurcz (komorowy i nadkomorowy), 
  • wysokimi gorączkami,
  • zaburzeniami metabolizmu,
  • zaburzeniami psychicznymi, w szczególności; 
  • depresją,
  • zaburzeniami hipochondrycznymi,
  • nadczynnością tarczycy,
  • migrenami.

Kołatanie serca pojawia się, gdy dochodzi do zaburzeń bodźców w węźle przedsionkowo-zatokowym serca. Oznacza to, iż zostają zachwiane impulsy elektryczne, które wywołują skurcz mięśnia sercowego. Wszystkie przyczyny tej przypadłości powodują, iż chory odczuwa bicie serca jako nieadekwatnie nadmierne. 

Objawy kołatania serca 

 U każdej osoby kołatanie serca objawiasię inaczej. Może występować kilka objawów jednocześnie lub tylko pojedyncze. Jeśli nadmierne bicie serca łączy się z dodatkowymi nieprzyjemnymi dolegliwościami jest to już sygnałem do konsultacji z lekarzem. Do podstawowych objawów kołatania serca należą:

  • wysoki i przyspieszony puls,
  • przyspieszony oddech,
  • ból w klatce piersiowej,
  • bóle głowy,
  • zawroty głowy,
  • niekiedy uderzenia gorąca i duszność,
  • nienaturalnie blada skóra.

Kołatanie serca w nocy

Mocne i przyspieszone bicie serca w nocy może być oznaką choroby. Noc to czas wypoczynku dla organizmu i jego regeneracji. Objawy (odczuwalne w tym czasie) o podłożu chorobotwórczym są wyjątkowo niebezpieczne. Nagłe pobudki w nocy z odczuciem kołatania serca mogą być oznaką silnej nerwicy. Przyspieszone bicie serca to często zwiastun chorób serca. Przyczyny kardiologiczne są dość poważne i niebezpieczne, dlatego też wymagają kontroli lekarza. Przyczyną nocnego kołatania serca może być także niedobór potasu lub wapnia, albo też ich nadmiar. Często nieprawidłowości w rytmie serca mogą pojawiać się po wieczornym zażyciu leków. Niezależnie od przyczyny warto udać się do lekarza po poradę. Lepiej bowiem zapobiegać chorobom niż doprowadzać do powikłań. 

Czy kołatanie serca jest niebezpieczne?

Kołatanie serca nie zawsze oznacza chorobę. Jeżeli występuje rzadko, a badania nie wskazują na żadną dolegliwość nie ma potrzeby wdrażania leczenia. W takich przypadkach farmakologia może przynieść więcej złego niż korzyści. Czasami wystarcza wizyta u psychologa i praca nad sobą. Niekiedy trzeba odstawić używki, ograniczyć węglowodany i zredukować napięcia. Ale kołatanie serca może też wskazywać na poważne problemy. I w takich przypadkach decyzja o sposobie leczenia należy tylko i wyłącznie do lekarza specjalisty. Ważne jest zebranie szczegółowego wywiadu, zlecenie badań laboratoryjnych oraz elektrokardiograficznych. Kołatanie serca nie jest niebezpieczne tylko wtedy, gdy zdiagnozowana jest jego przyczyna i skonsultowana przez lekarza. Żadnego sygnału ze strony organizmu nie należy nigdy ignorować.  

Czytaj też:

Bibliografia

  • B. Kowalczyk, R. Czyż, B. Kaźmierska „Niewydolność serca, definicja, klasyfikacja, epidemiologia, objawy i leczenie”, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, 2016 r.,
  • M. Kózka, A. Majda, B. Rumian „Uwarunkowania napadowych zaburzeń rytmu serca u pacjentów hospitalizowanych w oddziale kardiologii” , Kliniczny Oddział Kardiologii, Wojskowy Szpital Kliniczny w Krakowie, Hygeia Public Health 2015 r.
Więcej z kategorii Serce
Jak długo można żyć z migotaniem przedsionków? Powikłania
Starszy mężczyzna trzyma się za serce
Domowe sposoby na migotanie przedsionków. Co robić?
Starszy mężczyzna odczuwa migotanie przedsionków
Ćwiczenia dobre dla serca
Powiązane artykuły
Mężczyzna po zabiegu wszczepienia bajpasów
Życie po bajpasach – jak wygląda i co należy zmienić?
Oliwa z oliwek
Dieta przy migotaniu przedsionków. Jaka jest optymalna?
Mężczyzna trzyma się za serce
Bajpasy po zawale. Powikłania i rehabilitacja
Starszy mężczyzna trzyma się za serce
Choroba wieńcowa. Jakie ma objawy i jak ją leczyć?
Mężczyzna odbywa rehabilitację po zawale serca
Rehabilitacja po zawale serca – ćwiczenia. Gdzie?