Choroba zawodowa - definicja. Wykaz chorób zawodowych

Choroba zawodowa jest schorzeniem, które powstało w związku z wykonywaniem pracy w szkodliwych warunkach. Aby jednak nękająca nas dolegliwość mogła zostać uznana za chorobę zawodową, musi być uwzględniona przez oficjalny wykaz chorób zawodowych, sygnowany przez Ministerstwo Zdrowia. Zobacz, czym jest choroba zawodowa i jakie schorzenia zawiera wykaz chorób zawodowych a także, jakie dane przynosi Centralny Rejestr Chorób Zawodowych.
Spis treści

Choroba zawodowa – czym jest?

Choroba zawodowa to pojęcie zahaczające o dwie dziedziny – medycynę i prawo. Jak czytamy na stronie Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, choroba zawodowa jest definiowana jako „patologia wywołana czynnikami szkodliwymi występującymi w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy i jednocześnie znajdująca się w urzędowym wykazie chorób zawodowych”.

Wykaz chorób zawodowych znajdziemy czytając stosowne rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych, wydane przez Ministerstwo Zdrowia.

Wykaz chorób zawodowych

Wykaz chorób zawodowych zawiera kilkadziesiąt pozycji, usystematyzowanych w 26 grupach. Znajdują się wśród nich między innymi:

  • zatrucia wywołane przez substancje chemiczne,
  • gorączka metaliczna,
  • pylice płuc,
  • choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu,
  • byssinoza,
  • beryloza,
  • choroby płuc wywołane pyłem metali twardych,
  • przedziurawienie przegrody nosa wywołane substancjami o działaniu żrącym lub drażniącym,
  • przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat,
  • przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy,
  • obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu ślimakowego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem,
  • choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi,
  • choroby zakaźne lub pasożytnicze.

Rejestr chorób zawodowych

Informacje o stwierdzonych chorobach zawodowych są w Polsce ewidencjonowane. Każdy przypadek choroby zawodowej musi być przez powiatowego albo wojewódzkiego inspektora sanitarnego opisany w tzw. karcie stwierdzenia choroby zawodowej w terminie 14 dni od dnia, kiedy decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej stała się ostateczna. Karta następnie wysyłana jest do Łodzi, gdzie tutejszy Instytut Medycyny Pracy prowadzi Centralny Rejestr Chorób Zawodowych.

Rejestr chorób zawodowych – najczęstsze choroby zawodowe

Rejestr Chorób Zawodowych zawiera wiele ciekawych informacji. Z danych zbieranych przez Instytut Medycyny Pracy w Łodzi wynika, że w 2016 roku na choroby zawodowe zapadło 2119 osób w całym kraju. Z tego najwięcej na:

  • pylice płuc – 603,
  • choroby zakaźne lub pasożytnicze – 576,
  • przewlekłe choroby narządu głosu – 205,
  • przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego – 182,
  • ubytek słuchu – 133,
  • przewlekłe choroby układu ruchu – 116,
  • nowotwory złośliwe – 66,
  • choroby skóry – 65,
  • astmę oskrzelową – 49,
  • choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu – 41.

Choroby zawodowe – najwięcej na Śląsku

Jeżeli chodzi o podział geograficzny zapadalności na choroby zawodowe, zdecydowany prym wiedzie województwo śląskie, zarówno ze względu na skalę i charakter tamtejszego przemysłu, ale też - zdecydowanie największą liczbę zatrudnionych w tym najludniejszym z polskich województw.

Na Śląsku stwierdzono w 2016 roku aż 638 przypadków chorób zawodowych. To przeszło jedna trzecia wszystkich chorób zawodowych stwierdzonych w Polsce w 2016 r. Kolejne miejsca w tym zestawieniu zajęły województwa mazowieckie (193), dolnośląskie (173), małopolskie (171) i wielkopolskie (140).

Choroba zawodowa – najłatwiej o nią w rolnictwie

Jeżeli chodzi o zapadalność na choroby zawodowe pod kątem sekcji gospodarki, to najwięcej przypadków, bo aż 522 , zanotowano w 2016 roku w rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybactwie. Niewiele mniej, bo 516, stwierdzono chorób zawodowych w przetwórstwie przemysłowym. Niechlubne podium domyka górnictwo i wydobywanie z 488 przypadkami chorób zawodowych.

Choroba zawodowa - uprawnienia chorego

Stwierdzenie choroby zawodowej nakłada na pracodawcę obowiązek przeniesienia poszkodowanego pracownika w inne miejsce lub na inne stanowisko, gdzie nie będzie narażony na działanie szkodliwych czynników. Nie wymaga to nawet zmiany umowy, a jedynie wydania polecenia służbowego. Jeśli w związku z przeniesieniem obniżone zostanie wynagrodzenie, pracownik przez pół roku będzie otrzymywać dodatek wyrównawczy.

Osoba chora na chorobę zawodową i niezdolna do pracy może oczywiście liczyć na zasiłek chorobowy ze swojego ubezpieczenia, a po okresie pół roku – świadczenie rehabilitacyjne.

Choroba zawodowa może być też podstawą do ubiegania się o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sprawdź też:

Więcej z kategorii Choroby
Choroba Alzheimera – jak rozwija się demencja?
Czy zły cholesterol może być przyczyną wczesnego Alzheimera?
Młoda kobieta pocieszająca starszą kobietę
Utrata słuchu - nagła, częściowa, w jednym uchu, renta
Powiązane artykuły
Ból głowy z tyłu
Ból z tyłu głowy – przyczyny, rodzaje i niebezpieczne objawy. Co może oznaczać ból z tyłu czaszki?
Ubytek słuchu - w decybelach, renta, odszkodowanie
Skala Norton - ocena stopnia odleżyn. Tabela skali
Skala Barthel - czym jest? Klasyfikacja pacjenta
Lek a suplement - czym się różnią?