Androlog - czym się zajmuje? Jak wygląda wizyta?

Androlog to „męski ginekolog”. Specjalista, który zajmie się problemami andropauzy, bezpłodności, zaburzeń erekcji czy nieprawidłowej budowy prącia i jąder. Na czym polega badanie andrologiczne i jak należy się przygotować do wizyty u androloga?
Senior w czasie wizyty u androloga
Źródło:123RF
Spis treści

Kim jest androlog?

Androlog jest lekarzem specjalistą zajmującym się schorzeniami oraz wadami anatomicznymi męskiego układu rozrodczego. Z tego powodu jest androlog nazywany odpowiednikiem żeńskiego ginekologa, albo jeszcze bardziej obrazowo – „lekarzem od męskich spraw”. W Polsce specjalizacja ta jest stosunkowo mało znana, a opieka andrologiczna nie jest szeroko rozpowszechniona. W ostatnich latach wiele jednak się zmienia w tej materii, czemu sprzyjają zmiany kulturowe (rosnąca otwartość i dbałość o zdrowie), a także proces starzenia się społeczeństwa (problemy związane z seksualnością wieku dojrzałego).

Czym zajmuje się androlog?

Androlog zajmuje się szeroko rozumianym układem rozrodczym, w tym problemami hormonalnymi, naczyniowymi, operacyjnymi i innymi, w aspekcie leczniczym, ale też profilaktycznym. Podstawowe obszary zainteresowania zawodowego, to:

  • schorzenia układu rozrodczego,
  • zaburzenia funkcji układu rozrodczego,
  • wady anatomiczne i czynnościowe układu rozrodczego,
  • problemy psychologiczno-seksuologiczne związane ze sprawnością narządów płciowych.

Wizyta u androloga – kiedy?

Najczęstszym powodem wizyty u androloga są zaburzenia związane z andropauzą, czyli męskim przekwitaniem. To czas, kiedy dochodzi do stopniowego upośledzenia funkcji rozrodczych i seksualnych, przede wszystkim na skutek zachodzących zmian w układzie endokrynnym. Androlog jest tym lekarzem, który może w takiej sytuacji pokierować terapią hormonalną, zazwyczaj na bazie testosteronu. W gabinecie androloga pacjent powinien otrzymać też podstawowe wsparcie psychologiczne oraz seksuologiczne.

Mitem jednak jest twierdzenie, że androlog jest lekarzem wyłącznie dla mężczyzn w okresie andropauzy. Pomocy u tego typu specjalistów często szukają też młodsi pacjenci, borykający się z problemami zaburzeń erekcji, braku orgazmu czy przedwczesnego wytrysku, a także pragnący leczyć bezpłodność. Dodatkowo androlog zajmuje się takim problemami, jak wadliwa budowa penisa i jąder oraz choroby nowotworowe narządów płciowych. Może też zająć się leczeniem chorób wenerycznych.

Androlog, urolog czy seksuolog?

Co istotne – większość wskazanych powyżej problemów zdrowotnych leczyć można także u specjalistów innych dziedzin, w tym urologii, seksuologii, wenerologii, dermatologii, neurologii, onkologii, czy psychologii a nawet psychiatrii (w zależności od stwierdzonego schorzenia lub zaburzenia). Androlog nie jest specjalistą w wąskich zakresach, na przykład leczenia stricte onkologicznego, czy psychiatrycznego. Jest jednak tym specjalistą, który potrafi zdiagnozować większość problemów dotyczących układu rozrodczego, postrzegając objawy w szerokim kontekście, a więc holistycznie. Pacjenci szczególnie często pytają się, czym androlog różni się od urologa. Odpowiedź jest stosunkowo prosta. Choć zakresy obu specjalizacji po części się pokrywają, urolog zajmuje się nie tylko układem rozrodczym, ale też moczowym. Poza tym, urolog często posiada kwalifikacje do wykonywania zabiegów chirurgicznych. Androlog większą wagę przykłada do kwestii profilaktycznych. 

Na czym polega badanie andrologiczne?

Badanie andrologiczne zawsze rozpoczyna się typowym wywiadem lekarskim. Dalsze natomiast postępowanie zależy od zgłoszonych objawów. Jeżeli problemem są problemy z płodnością, zaburzenia erekcji, przedwczesny wytrysk, wady anatomiczne lub zmiany skórne, lekarz musi obejrzeć narządy płciowe. W razie konieczności zlecone zostaną dalsze badania specjalistyczne. Przykładowo, pacjenci cierpiący na bezpłodność powinni przejść:

  • badania hormonalne,
  • badania genetyczne,
  • badania jakości nasienia.

Jak przygotować się do wizyty u androloga?

Przygotowanie się do wizyty u androloga nie jest szczególnie skomplikowane. Wystarczy:

  • skompletować wyniki dotychczasowych badań,
  • dokładnie się wykąpać, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc intymnych,
  • założyć czystą bieliznę,
  • przełamać wstyd.

W praktyce, najtrudniejszym elementem najczęściej jest ostatni z powyżej wymienionych. Wstyd. O ile dla większości kobiet wizyta u ginekologa i związana z tym konieczność rozebrania się u lekarza są standardem oswojonym już w wieku nastoletnim, o tyle większość mężczyzn gabinet androloga (i pokrewnych mu specjalistów) odwiedza dopiero w stanie wyższej potrzeby, często po raz pierwszy w wieku kilkudziesięciu lat. Tym bardziej, że tzw. męskie problemy są tematem tabu. Powoduje to silny dyskomfort psychiczny, poczucie lęku i wstydu. Specjaliści przekonują, że nie ma ku temu podstaw. Choć bowiem z kulturowych przekazów wyłania się obraz zgoła inny, rzeczywistość stricte medyczna jest inna – na różnego rodzaju choroby, zaburzenia i wady cierpi kilkadziesiąt procent mężczyzn w różnym wieku. Pacjenci nie są więc sami ze swoimi problemami. 

Androlog – kobieta czy mężczyzna?

Przed pierwszą wizytą u androloga wielu pacjentów zastanawia się, czy z drażliwym problemem zgłosić się do specjalisty płci męskiej, czy żeńskiej. Z czysto medycznego oraz profesjonalnego punktu widzenia nie ma to żadnego znaczenia. W grę wchodzą więc wyłącznie subiektywne odczucia pacjenta, dotyczące konieczności rozebrania się przed kobietą lub innym mężczyzną. Pacjentom, którzy nie mogą się zdecydować, zaleca się przeprowadzenie wizualizacji i próbę odczytania własnych emocji związanych z perspektywą badania przeprowadzonego przez kobietę oraz przez mężczyznę. Pamiętać przy tym należy, że dla lekarza kontakt z pacjentem jest działaniem rutynowym, zawodowym, profesjonalnym, pozbawionym seksualnego kontekstu.

Czytaj też: 

Więcej z kategorii Badania
Badanie TSH - podstawowe badanie w ocenie funkcji tarczycy
Badanie TSH
Zdrowie to nie żarty! Zadbaj o regularne badania
Optometrysta - optometrysta a okulista, badanie optometryczne
Powiązane artykuły
Lekarz wykonuje badanie na osteoporozę
Badanie na osteoporozę – gdzie zrobić i jak wygląda?
Pacjenci u lekarza rodzinnego
Zmiana lekarza rodzinnego: jak często i w jaki sposób?
Lekarz wykonuje badanie endoskopowe
Badania endoskopowe przewodu pokarmowego i w urologii
Ile jest ważne skierowanie na badanie krwi?
Co zabrać do szpitala na badania lub zabieg?